Ishlab chiqarishda boshqaruv” fakulteti “iqtisodiyot” kafedrasi

qurollanganligining taxlili. 
Ko‘rsatkichlar 
O‘tgan yil
Xisobot yili 
Farqi (+:-)
1
2 

3
4

Asosiy 

vositalarning

o‘rtacha yillik 
qiymati, ming
so‘mda

2785286,5

4074081

1288794,5

Sanoat

ishlab chiqarish

xodimlari 
soni,kishi
220

220
0

Bir 

xodimga to‘g‘ri

keladigan asosiy 
vositalarning
o‘rtacha yillik 
qiymati, so‘m
12646,75 
18518,55
+5871,18 
Ma‘lumotlardan ko‘rinadiki, biz taxlil qilayotgan ―O‘ZBEKISTON― PTZ 

OAJda sanoat ishlab chiqarish xodimlarining asosiy vositalar bilan qurollanish

darajasi o‘tgan yilga nisbatan 5871,18 ming so‘mga o‘sgan . Bu o‘sish bir omil 
xisobiga to‘g‘ri keladi. Birinchi omil asosiy vositalarning o‘rtacha yillik
qiymatining o‘zgarishidir. Ishchilar soni op‘zgarmasdan turub asosiy vositalarning 
ortahca yillik qiymati o‘zgargan ya‘ni o‘sgan. Agar hodimlar soni o‘zgarganda
ya‘ni kamayganda hodimlarning ishlab chiqarish quvvatlari bilan ta‘minlanganlik 

---

darajasi yuqori bo‘lishi munkun edi. Hodimlar soni o‘zgarmagan. Bundan

ko‘rinadiki xodimlarning asosiy vositalar bilan qurollanish darajasi o‘tgan yilga 
nisbatan 5871,18 so‘mga ortgan. Bunday natijani ijobiy xolat sifatida baholash
maqsadga muvofiqdir.
Bundan tashqari asosiy vositalarni xizmat qilish muddati(davri) bo‘yicha
ham taxlil qilish mumkun. 
Taxlil qilish uchun harakatdagi asbob-uskunalar ma‘lum turlari bo‘yicha
turkumlanib, so‘ngra ularning ҳaqiqatda xizmat qilgan davri normativ bo‘yicha 
xizmat qilish mudtdati bilan taqqoslanadi. Odatda, asbob-uskunalar 10 yilgacha
bo‘lgan davrda almashtirilsa, texnika taraqqiyoti talablariga javob bera oladi deb 
ҳisoblaniladi. Asbob-uskunalarning xizmat qiyaish davri quyidagicha tasvirlanadi:
5 yilgacha; 5 yildan 10 yilgacha; 10 yildan 20 yilgacha va 20 yildan yuqori. 
Taxlil qilishda asbob-uskunalarning o‘rtacha xizmat qilish yoshi (davri) ham
aniqlanadi. Uni aniqlash uchun quyidagi jadvalni havola qilamiz. 
5-jadval