Keyinroq Kongressnining Yoshlar qanotini tashkil qilib, Afrika Milliy
Kongressi Yoshlar Ligasining prezidenti bo‘ldi.
Keyinroq 10 yil qamoqqa o‘tirib chiqib Kongressga ham Prezident bo‘ldi.
U ilk bor Evilin Meyzga 1944 yilda uylandi.
1958 yilda ajrashdi. Evelin bilan Mandelaning to‘rt farzandi bor edi.
1952 yilda Nelson Mandela huquqshunos diplomini oldi.
Yohannesburgda o‘z sherigi Oliver Tambo bilan ish boshladi.
Ikkovlon aparteidga qarshi kurashdi.
Aparteid faqat kam soni oq tanlilardan iborat Milliy Partiyaning ko‘pchilik qora
tanlilarga qarshi bo‘lgan bir tuzum edi.
1956 yilda Mandela janoblari 155 nafar boshqa faollar bilan xiyonatda ayblandi,
ammo unga qarshi ayblovlar to‘rt yil davom etgan mahkama jarayonida bekor qilindi.
Aparteidga qarshilik kuchayib bordi. Bunga sabab yangi Ruxsat Qonuni chiqdi
va unda qora tanlilarga qayerda yashash va ishlash mumkinligi ko‘rsatib qo‘yilgandi.
1958 yilda Nelson Mandela Vinni Madikizelaga uylandi.
Vinni oradan bir
muddat o‘tib o‘z erini turmadan ozod qilish uchun qattiq kurashadi.
1960 yilga kelib Afrika Milliy Kongressi qonundan tashqarida deb e‘lon qilindi.
Kongress yashirin harakat yo‘liga ko‘chdi.
Mandelaning yoshligi
1960 yilda Sharpvil shaharchasida namoyish chog‘i 69 nafar qora tanlilar
politsiya tomonidan otib o‘ldirilganidan keyin aparteid
rejimiga qarshilik kuchayib
ketdi.
Bu tinch qarshilik ko‘rsatish harakatiga chek qo‘ydi.
Kongressning vitse-prezidenti bo‘lgan Mandela janoblari iqtisodiy sabotaj
yo‘lini tanladi.
Alal-oqibat Mandelani hibsga olishdi.
Hukumatni zo‘ravonlik yo‘li bilan ag‘darishga urinishda ayblashdi.
Mahkamada u demokratiya, ozodlik va tenglik haqida nutq so‘zladi.
"Men demokratik va ozod jamiyatni orzu qildim.
Bu jamiyatda hamma
birgalikda, teng imkoniyatlar asosida uyg‘unlikda yashaydi", dedi.
"Bu orzu yashashga va unga erishishga arzigulikdir, ammo agar lozim bo‘lsa
men o‘limga ham tayyorman", degan edi Mandela janoblari.
1964 yilning qishida Mandelani umrbod qamoq jazosiga hukm qiladilar.
1968 yildan 1969 yilgacha bir yil ichida uning onasi olamdan o‘tdi. Katta o‘g‘li
yo‘l halokati qurboni bo‘ldi. Ammo unga dafn marosimida qatnashish uchun izn
bermadilar.
Mandela janoblari Robben orolidagi qamoqxonada 18 yil tutqun bo‘ldi.
1982 yili uni Polsmur qamoqxonasiga ko‘chirdilar.
Mandela va Kongressning boshqa rahbarlari qamoqda qolar va yo muhojirlikda
yashashar ekan, Janubiy Afrikaning yoshlari kam soni oq
tanlilarning hukmdorligiga
qarshi imkon qadar kurashdilar. Isyon davomida yuzlab qurbon berildi, minglab odamlar
jarohatlandi.
1980 yilda Tambo janoblari muhojirlikda edi va Mandelani ozod qilish uchun
xalqaro harakatni boshlab yubordi.
Jahon hamjamiyati 1967 yili aparteidga qarshi o‘rnatilgan jazo choralarini yana
ham keskinlashtirdi.
Xalqaro bosim samara berdi. 1990 yilda Prezident Klerk Afrika Milliy
Kongressiga o‘rnatilgan ta‘qiqni bekor qildi.
Mandela ozod bo‘ldi va Janubiy Afrikada turfa irq tengligiga asoslangan
demokratiya bo‘yicha muzokaralar boshlandi.
Do'stlaringiz bilan baham: