Камайтирувчи Орттирувчи

Кучланиш трансформаторлари. Улар кичик қувватли трансформаторлар бўлиб кўп сонли ўрамли (A-X) бирламчи чўлғамлари ўлчанадиган тармоқнинг чизиқли симларига уланади, (а-х) иккиламчи чўлғам эса вольтметрга ёки катта қаршиликка эга бўлган бошқа асбобга уланади (3.3−расм).
Т рансформациялаш коэффициенти шундай танланадики, тармоқ номинал кучланишида иккиламчи чўлғам кучланиши 100 В ёки 200 В дан ошмасин.

. Кучланиш трансформаторининг схемаси

Кучланиш трансформаторлари шундай уланиши керакки, асбобга бирламчи кучланишга фаза бўйича мос тушадиган иккиламчи кучланиш бериш керак бўлади. Чунки иккиламчи чўлғам қаршилиги етарлича катта бўлганлиги учун кучланиш трансформаторини салт ишлашга яқин режимда ишлайди деб ҳисоблаш мумкин, яъни иккиламчи чўлғамдаги ток 0 га яқин бўлади. Шундай қилиб, бирламчи ва иккиламчи чўлғам кучланишлари бу чўлғамлар ЭЮКларига тенг бўлган сон жиҳатдан n мартага трансформациялаш коэфициентига фарқ қилади.
Трансформация коэффициентини билган ҳолда вольтметр кўрсатишлари бўйича U₁ кучланишни аниқлаш мумкин. Агар иккиламчи занжирдаги ток ортса, U₂ кучланиш ўзгаради ва ўлчаш аниқлиги иккиламчи чўлғамдаги кучланишнинг пасайиши ҳисобига камаяди. Чунки бу трансформаторнинг бирламчи чўлғами юқори кучланишли тармоққа уланган ва паст кучланишли тармоққа ўтиши юз бериши мумкин, у ҳолда ишлатишда иккиламчи чўлғам ерга уланади.

Фойдаланилган адабийотлар

Siddikov I.X. Aloqa qurilmalari qayta tiklanuvchi elektr ta’minoti manbalari fanidan uslubiy qo’llanma – Toshkent, TATU, 2016 – 92 b.

Правила устройства электроустановок (ПУЭ). Инспекция «Узгосэнергонадзор», Ташкент, 2007г. – 732с.

Twidell J., Weir T. Renewable Energy Resources. Second edition, 2006

Alternative Energy: Facts, Statistics, and Issues. by Berinstein Paula. Westport, CT: Oryx Press, 2001.

I.H. Siddikov. Elektr energiyasi iste’molini nazorat qilish. Kasb-hunat kollejlari uchun o’quv qo’llanma (2-nashr). T.: “ILM ZIYO”, 2016. – 96 b.

Majidov N.Sh. NOANA’NAVIY VA QAYTA TIKLANUVCHI ENERGIYA MANBALARI. O‘zbekiston Respublikasi Oliy va O‘rta maxsus ta’lim vazirligi tomonidan darslik sifatida tavsiya etilgan. T., 2014 – 177 b.

Електрон манбалар

www.lex.uz -O‘zR Adliya vazirligi sayti.

www.ziyonet.uz –O‘zR Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi sayti.

www.bilim.uz - O‘zR Oliy va o‘rtamaxsus ta’limvazirligi sayti.