Kirishda ham Qozog’iston mavzusiga oid ma’lumotdan boshlanadi nazariyadan emas

Mamlakatlar
Soliq stavkasi (%)
Argentina	33 %
Brazilya	35 %
Buyuk Britaniya	35 % (kichik korxonalar uchun - 25 %)
Gretsiya	40 % (savdo korparatsiyalar uchun - 46 %)
Nederlandiya	42 %
Irlandiya	50 % (kichik korxonalar uchun – 40 %)
Partugaliya	30 % – 35 %
Fransiya	42 %
Yaponiya	35 %- 40 %
Misr	40 %

Aktsiz solig'i-bilvosita soliqlar bir xil, shunga o'xshash savdo solig'i, lekin tanlangan tovarlar (sigaretalar, spirtli ichimliklar, kosmetika, sayohat xizmatlari, teatr chiptalari va boshqalar) uchun amal qiladi.
Qo'shilgan qiymat solig'i . Birinchi AQSh, Buyuk Britaniya va boshqa ishlatiladigan 1954 yilda Frantsiyada joriy etilgan. qo'shilgan qiymat solig'i deb atalmish "ikki hisob" istisno sotish narxi hisoblash, shunday qilib, tovarlar harakatining bu bosqichida oldin sotish narxi va ishlab chiqarish xarajatlari o'rtasidagi farq bilan yechiladi. Qo'shilgan qiymat ish haqi, amortizatsiya to'lovlari, kredit uchun foizlar, foyda, elektr xarajatlari, reklama, transportni o'z ichiga oladi.
Ko'pgina mamlakatlar QQSni muhim daromad manbai sifatida ishlatadilar. Shuni ta'kidlash kerakki, QQS iste'molni cheklaydi. QQSni to'lashdan qochish mumkin, bu mablag'larning katta qismini iste'molga emas, balki tejashga yo'naltiradi. Bundan tashqari, jamg'armalar (iste'moldan chiqarilgan mablag'lar) iste'mol tovarlari ishlab chiqarishdan resurslarni chiqarib tashlaydi va shu tariqa ularni ishlab chiqarish uchun mo'ljallangan tovarlar ishlab chiqarishga imkon beradi.
1992 yildan beri, Rossiya Federatsiyasida, tovar ayirboshlash solig'i o'rniga, 28% bo'lgan qo'shilgan qiymat solig'i joriy etildi va 1993 yil bilan sotilgan tovarlar va xizmatlar qiymatining 20% ga teng.
1994 yilda qo'shilgan qiymat solig'idan tashqari, eng muhim tarmoqlar korxonalarini moliyaviy qo'llab-quvvatlash va barqaror ishlashini ta'minlash uchun korxonalar, muassasalar, tashkilotlardan qo'shilgan qiymat solig'i uchun belgilangan soliq solinadigan bazaning 3% miqdorida maxsus soliq joriy etildi.

2. 
   Qozog'iston Respublikasi iqtisodiyotida soliqqa tortish
   

Qozog'iston Respublikasi soliq qonunchiligi "byudjetga soliqlar va boshqa majburiy to'lovlar to'g'risida" gi qonundan (bundan buyon matnda qonun deb yuritiladi) iborat bo'lib, u majburiy soliq to'lovlarini belgilaydi (bundan buyon matnda - (Qozog'iston Respublikasi bojxona ishi to'g'risidagi qonun hujjatlari bilan tartibga solinadigan bojxona to'lovlari masalalari, atrof-muhit ifloslanishi uchun to'lovlar va maxsus qonun hujjatlari bilan tartibga solinadigan tabiiy resurslardan foydalanish uchun majburiy to'lovlar, shuningdek, jamg'arib boriladigan pensiya jamg'armalariga majburiy pensiya badallari bo'yicha normativ-huquqiy hujjatlar bundan mustasno), Qozog'iston Respublikasi Prezidenti va Qozog'iston Respublikasi hukumati hujjatlari, shuningdek, Qozog'iston Respublikasi moliya vazirligi bilan kelishilgan Qozog'iston Respublikasi davlat daromadlari vazirligining hujjatlari.

Ushbu qonun qoidalariga zid bo'lgan Qonunchilik va boshqa hujjatlar qonuniy kuchga ega emas. Soliq solish bilan bog'liq bo'lmagan masalalarni soliq qonunchiligiga kiritish taqiqlanadi. Soliqqa oid normativ-huquqiy hujjatlar rasmiy e'lon qilinishi kerak.
Agar Qozog'iston Respublikasi ishtirokchisi bo'lgan xalqaro shartnoma Qozog'iston Respublikasi soliq qonunchiligida mavjud bo'lganlarga qaraganda boshqa qoidalar belgilangan bo'lsa, ushbu shartnoma qoidalari qo'llaniladi. Qozog'iston Respublikasi ishtirokchisi bo'lgan xalqaro shartnomalar to'g'ridan-to'g'ri soliq munosabatlariga nisbatan qo'llaniladi, bundan tashqari, xalqaro shartnomadan kelib chiqqan holda, uni qo'llash uchun respublika akti doirasida nashr etish talab etiladi.
Qozog'iston Respublikasida faoliyat yuritayotgan soliqlar, yig'imlar va boshqa majburiy to'lovlar Qozog'iston Respublikasining "byudjet tizimi to'g'risida"gi Qonuni bilan belgilangan tartibda tegishli byudjetlarning daromadiga kiradi.

Qozog'iston Respublikasi hududida faoliyat yuritayotgan soliqlar to'g'ridan-to'g'ri va bilvosita bo'linadi. Bilvosita soliqlar qo'shilgan qiymat solig'i va aktsiz solig'ini o'z ichiga oladi. Boshqa soliqlar to'g'ridan-to'g'ri soliqlarga tegishli.

Soliqlar va yig'imlar Qozog'iston Respublikasining qonun hujjatlari va Qozog'iston Respublikasi hukumati tomonidan vakolatli vakolatli organ tomonidan tuzilgan er qa'ridan foydalanish shartnomalari qoidalari tabiiy to'lov shakli nazarda tutilgan hollar bundan mustasno, shuningdek, soliqlar to'lash Qozog'iston Respublikasining qonun hujjatlariga muvofiq xorijiy valyutada amalga oshiriladi.
Qonunda nazarda tutilgan har qanday soliq va yig'imdan ozod qilish yoki soliq stavkasini kamaytirish qonunga o'zgartish va qo'shimchalar kiritish, shuningdek, Qozog'iston Respublikasining "to'g'ridan-to'g'ri investitsiyalarni davlat tomonidan qo'llab-quvvatlash to'g'risida"gi Qonuniga muvofiq investitsiyalar bo'yicha vakolatli organ bilan tuzilgan shartnoma asosida amalga oshirilishi mumkin. Qozog'iston Respublikasining "to'g'ridan-to'g'ri investitsiyalarni davlat tomonidan qo'llab-quvvatlash to'g'risida "gi Qonuniga muvofiq investitsiyalar bo'yicha vakolatli organ tomonidan taqdim etilgan imtiyozlar bundan mustasno, soliqlar va yig'imlar bo'yicha boshqa harakatlar, jumladan, shaxsiy xususiyatga ega imtiyozlar bo'yicha imtiyozlar berish taqiqlanadi.
Qonunda nazarda tutilgan hisoblangan va to'lanmagan jarima va penya summalarini to'lashdan ozod qilish yoki kamaytirishdan ushbu qonunga qo'shimchalar kiritish tartibida amalga oshirilishi mumkin. Hisoblangan va to'lanmagan jarima va penya summalarini, shu jumladan shaxsiy xususiyatga ega bo'lgan boshqa hujjatlarni to'lashdan ozod qilish yoki kamaytirishdan ozod qilish taqiqlanadi.
Maxsus iqtisodiy zonalar bo'yicha byudjetga soliqlar, yig'imlar va boshqa majburiy to'lovlar maxsus iqtisodiy zonalarning moliya jamg'armasi (byudjeti) daromadiga maxsus iqtisodiy zonalar to'g'risidagi qonun hujjatlarida belgilangan tartibda kiradi.
Qozog'iston Respublikasida quyidagi soliqlar, yig'imlar va boshqa majburiy to'lovlar amal qiladi:

1. 
   yuridik va jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig'i;
   

2) qo'shilgan qiymat solig'i;
3) aktsiz solig'i
4) qimmatli qog'ozlar emissiyasini ro'yxatdan o'tkazish va davlat ro'yxatidan o'tkazilmaydigan Aksiyalar emissiyasining milliy identifikatsiya raqamini berish uchun yig'im;
5) er osti foydalanuvchilarining maxsus to'lovlari va soliqlari;
6) ijtimoiy soliq;
7) Qozog'iston Respublikasi hududida avtotransport vositalaridan foydalanish uchun yig'imlar;
Yer solig'i;
8) yuridik va jismoniy shaxslarning mol-mulkiga solinadigan soliq;
9) avtomobil solig'i;
10) yagona yer solig'i;
11) tadbirkorlik faoliyati bilan shug'ullanuvchi jismoniy shaxslarni va yuridik shaxslarni ro'yxatga olish uchun yig'im;
12) faoliyatning ayrim turlari bilan shug'ullanish huquqi uchun litsenziya to'lovi;
13) auktsion savdo bilan yig'ish;
14) bozorlarda tovarlarni sotish huquqi uchun yig'im;
15) Qozog'iston Respublikasi radiochastota resurslaridan foydalanish uchun to'lov;
16) Olmaota shahrining yuridik va jismoniy shaxslari tomonidan ularning tovar nomlari, xizmat ko'rsatish belgilari, tovar belgilarida foydalanganlik uchun yig'im;
17) yuridik (davlat korxonalari, davlat muassasalari va notijorat tashkilotlaridan tashqari) va jismoniy shaxslar tomonidan "Qozog'iston", "Respublika", "Milliy" (to'liq, shuningdek ulardan olingan har qanday sanab chiqing) so'zlaridan ularning tovar nomlari, xizmat ko'rsatish belgilari, tovar belgilarida foydalanganlik uchun yig'im;
18) jismoniy shaxslar tomonidan naqd xorijiy valyutani sotib olish uchun yig'im, uning stavkasi hisob-kitob bazasining 1 foizidan ortiq belgilanishi mumkin emas.
Kichik bandlarda nazarda tutilgan yig'imlarni to'lash tartibi va stavkasi 7), 11)-15), 16-1) va 17) Qozog'iston Respublikasi hukumati tomonidan belgilanadi.
To'lov tartibi va 16-bandda nazarda tutilgan yig'im stavkasi) Olmaota shahrining vakillik organi tomonidan belgilanadi.

2.