Kompyuter tarmoqlari fanidan ax19-09(uz) – guruh talabasi Bajardi : Muzaffarov Umirzoq Tekshirdi : Nabiyeva I. Samarqand -2021

TCP/IP va OSI modellarning o’xshash jihatlari !

Компьютер тармоқларининг ишлашини таъминловчи восита­ларни яратишга кўп сатҳли ёндо­шиш ғояси, тармоқларда стан­дартлашнинг ғоявий асоси бўлиб ҳисобланади. Айнан шу ёндошиш асосида очиқ тизимларнинг бир-бири билан боғланган ҳолда, яъни ўзаро ишлашининг еттита сатҳли стандарт модели - Open System Interconnection (OSI) модели ишлаб чиқилган. Бу модель ва унинг иборалари тармоқ мутахассислари учун ўзига хос универсал тилга ҳам айланган.

OSI модели тизимларнинг ўзаро ишлаш сатҳларини аниқлайди, уларга стандарт номлар беради. Моделнинг тўлиқ тавсифи минг бетдан ошади. OSI моделида ўзаро ишлаш воситаларининг еттита сатҳлари қуйидагича номла­нади:
1.Тармоқ сатҳи.
2.Транспорт сатҳи.
. 3.Амалий сатҳ (1-расм).
Маълумотлар алмашиниш жараёнида иккита компьютер қатнашганлиги, яъни бунда бир-бири билан келишган ҳолда ишловчи иккита «иерархиянинг» ишини ташкил қилиш керак бўлганлиги сабабли, тармоқдаги ўзаро ишлаш воситаларининг кўп сатҳли кўринишда тақдим этишнинг ўзига хос томонлари мавжуд эди. Тармоқдаги иккала иштирокчи маълумотларни - хабарларни узатиш учун кўпгина келишувларни қабул қилишлари керак бўлади.
TCP/IP протоколлари стекининг сатҳларини ОSI модели сатҳларига мос келтирилганлигини шартли равишда деб қабул киламиз. TCP/IP стеки протоколлари тўртта сатҳга ажратилган:
I.Амалий сатҳ;
II. Транспорт сатҳи;
III. Тармоқ сатҳи;
IV. Тармоқларнинг интерфейслари сатҳи.
ISO стандартларида, ҳар бир коммуникацион протокол, узатилаётган маълумотларни шу протокол учун белгиланган қайсидир бирлигидан – фойдаланган ҳолда ишлайди. Ушбу бирликларни ифодалаш учун протоколнинг маълумотлар бирлиги - PDU (Protocol Data Unit) иборасидан уларнинг умумий номи сифатида фойдаланилади (2-расм).
Кўп йиллар давомида TCP/IP протоколлари стекининг ишлатилиши натижасида қуйидаги номдаги бирликлар ҳосил бўлди: