AVTOMOBIL O`RINDIQLARINI TASHUVCHI AVTOTRANSPORT ISHINI TASHKIL ETISHNING TEXNIK IQTISODIY KO`RSATKICHLARI
Hayot faoliyati xavfsizligi Avtomobil` o`rindiqlarini tashuvchi yuk avtomobillarda hayot faoliyati xavfsizligi asosan 2 turdagi havfsizlik choralari kiradi. Avtomobil` o`rindiqlarini tashuvchi avtotransport ishini tashkil etishni iqtisodiy asoslash. Avtomobil` o`rindiqlarini tashuvchi yuk avtomobil` haydovchi uchun asosiy harakat xavfsizligi: texnik vositasini soz holda ushlash; haydovchilarni ishlash rejimini me`yoriy ko`rsatkichlarini taminlash. Texnik vositasini soz holda ushlash uchun texnik xizmat ko`rsatish me`yorlarini ishlab chiqish bilan KTXK, TXK-1 TXK-2,mavsumi xizmat ko`rsatish kasib turlarni vaqtida bajarish zarur. Xaydovchilarni ish jarayonida nihoyatda hududlarga qarab tezlikni tanlashi talab qilinadi. Avtomobil` o`rindiqlarini tashishda yukni sifatini saqlash masalasi harakat xavfsizligini ta`minlash mezonlaridan biri hisoblanadi. Har uch soatli harakatdan keyin yarim soat dam olishi kerak.
Yuklash, tushirish va yurish qoidalariga quydagilar kiradi:
- yuklarni avtomobillarga o`rindiqlarni yuklashda mahsus ishlab chiqilgan yo`riqnoma orqali amalga oshiriladi, yuk avtomobilini to`xtash joyi boshqa transportlarga xalaqit bermaydigon joyga to`xtatilishi kerak;
- to`xtash vaqtida va avtomobil` joyidan siljiganda yumshoq harakatlanishi zarur, aks holda o`rindiqlar shikastlanishi mumkin;
yuk avtomobilini to`xtatganda skorostga solishdan tashqari qo`l tormozini tortib qo`yish kerak;
to`xtash vaqida zudlik bilan yo`l harakati belgisiga qarab to`xtashi mumkin;
tezliklarni almashtirish davrida nihoyatda sezgirlik bilan amalga oshirish zarur.
mahsulotni tushirishda texnologik moslama asosida tushirilishi, mahsulotni ezilishi, sifatsizlanishiga yo`l qo`ymaslik kerak;
yurish davrida mahsulot sifatini yil davomida saqlagan holda tashigan xaydovchilarni rag`botlantirish kerak.
O`rindiqlarni sifatini saqlash faoliyati xavfsizligini ta`minlash uchun korhona xoydovchilar bilan material qiymatga ma`suliyat bo`yicha javobgarlikni ijro qilish uchun shartnoma tuzilgan. Shartnoma shartiga ko`ra xaydovch qimmat baho yukni sifatini saqlash xavfsizligi ta`minlagani uchun korhona uning oylik maoshiga 30 foiz ta`rif stavkasiga nisbatan qo`shimcha xaq to`laydi. Xaydovchiga esa yukni betalofat mijozga yetkazish ma`suliyati yuklangan.
har bir yuk abtomobil` xaydovchisi o`z xavfsizligini ta`minlash uchun o`ziga tegishli yengil avtomobiliga “maxfiy” birov bilmas joyga tegsa to`xtab qoladigan uzgich o`rnatadi. “uzgich”dan xaydovchi kerakli holatda foydalanadi. “Uzgich”ni borligini xaydovchidan boshqa odam bilmasligi kerak;
xaydovchi yukni olayotganda unga o`ta ziyraklik bilan tayyor mahsulotni holatni tekshirib olishi yuklashdagi kamchiliklar bo`lsa to`g`irlatib olishi kerak;
xaydovchilar yoniga notanish odamlarni olmasligi kerak.
xaydovchi yo`l sharoitini yaxshi bilishi ob - xavoga qarab tezlik tanlashi keak;
xaydovchi avtomobilga o`tirib albatta orqani ko`rsatadigan oynaga qarashi zarur;
yo`lda unga bandit tajovus qilganda avtomobilni ko`pchilik bor joyda “uzgich” orqali to`xtatishi kerak;
xaydovchi doimo yo`lda kuzovdagi avtomobillarga qarab borishi xavfli holat pavdo bo`lsa zudlik bilan ichki ishlar idoralariga yetkazishi kerak;
-xaydovchida ichki ishlar idorasini telefon raqami bo`lishi shart;
Shunday qilib avtomobil` o`rindiqlarini tashuvchi yuk avtomobillarda hayot faoliyati xavfsizligini uslubiy tomonlarini takomillashtirib borish zarur.
XULOSA
Avtomabil o`rindiqlarining qismlari, machalkalarni quyish texnologiyasi va ishlash printsiplari bilan tanishdim. Institutda o`rganayotgan nazariy bilimlarimni institut va korxonadan biriktirilgan amaliyot rahbarlarim yordamida amaliyotda bajarib ko`rib, amalda qo`llab yana ham chuqurroq bilimga ega bo`ldim va ko`plab ma`lumotlarga ega bo`ldim. Maqsadim kelgusida mana shu tanlagan soham bo`yicha yetuk mutaxassis bo`lib yetishib chiqish.
