Lekciya. Kiritiw-shıǵarıw kanalları hám protsessorlari. Kiritiw- shıǵarıw modulları. Portlar. Port qásiyetleri

Kanal tómen sisteması 
IBM 360, IBM 370 hám ásirese IBM 390 -den keyin ulıwma maqsetli 
esaplaw 
mashinaları 
shańaraǵında 
kanalǵa 
tiykarlanǵan 
Kiritiw-
shıǵarıwsistemasınıń kontseptsiyası jáne de rawajlanıp, nátiyjede kanaldı Kiritiw-
shıǵarıwtómen sisteması (KKCh) dep at berildi. 
Tiykarǵı ideya - bólek KKCh -larni kóp kanallı kanallar hám tómengi 
kanallarǵa iye bolǵan bir qánigelestirilgen I / Ol protsessoriga qosıw. Periferik 
basqarıw blokları ádetde bir neshe kanal jollarına jalǵanadı, bul olardıń ámeldegi 
jugin esapqa alǵan halda maǵlıwmat uzatıw jolin dinamikalıq túrde ózgertiwge 
múmkinshilik beredi. Bunnan tısqarı, hár qıylı kanal jolları hár qıylı ótkezgishlik 
qábiletine ıyelewi múmkin hám ayrım CPlarni jalǵaw ushın jollardı tańlawda 
olardıń islewi esapqa alınıwı múmkin. 
Eń rawajlanǵan kanal tómen sistemalarınan biri IBM 390 shańaraǵınıń vM-
lariga iye bolıp, ol 65536 danege shekem podkanal hám 256 kanal jolınan 
paydalanıwdı támiyinleydi. Eki túrdegi kanal jolları ámelge asıriladı : parallel hám 
izbe-iz. 
Parallel kanal jolları ózleriniń múmkinshilikleri hám islew principi boyınsha 
ilgeri kórip shıǵılǵan multipleks hám selektor kanallarına uqsas bolıp tabıladı, 
biraq olardan ayrıqsha bolıp esaplanıw olar universal bolıp tabıladı, yaǵnıy olar 
báyit-multipleks, blok -multipleks hám monopol rejimlerde islewleri múmkin. 
CPvv-dagi bunday kanal jolları parallel dep ataladı, sebebi olar maǵlıwmattı 
parallel kodta uzatıwdı támiyinleydi. 
KPvv ga optikalıq talshıqlı liniyalar arqalı jalǵanǵan CPlar menen islew 
ushın ESCON protokolın (Enterprise Systems Connection Architecture) ámelge 

---

asıratuǵın izbe-iz kanal jolları qollanıladı. Serial kanal jolı maǵlıwmattı tek izbe-iz 
kodta hám tek monopol rejimde uzatıw ushın mólsherlengen. Periferik 
qurılmalardı basqarıw blokların (BUPU) ESCON-jolǵa jalǵaw ushın ESCON 
direktorları dep atalǵan arnawlı qurılmalardan paydalanıladı. Hár bir bunday 
qurılma bir waqtıniń ózinde 60 BUPU ga jalǵanıwdı hám olardıń 30 tasidan 10 
MB / s ge shekem tezlikte maǵlıwmatlardı bir waqtıniń ózinde uzatıwdı támiyinley 
aladı. 
Bunnan tısqarı, KPVV EM tarmaqları, modemlar hám basqa sistemalarǵa 
jalǵanıw ushın arnawlı baylanıs kanalları jolların usınıs etedi. 
Principial tárepten KPvvning tiykarǵı ústinligi - kanal jolların dinamikalıq 
túrde bólistiriw hár bir kanalda málim dárejede ámelge asırılıwı múmkin. Usınıń 
menen birge, barlıq kanal resurslarini bir kanal tómen sistemasına birlestiriw, bul 
resursların dinamikalıq túrde bólistiriw hám olardan paydalanıw ushın maqul 
túsetuǵın strategiyanı qóllawǵa múmkinshilik beredi hám sol sebepli kiritiw / 
shıǵıw sistemasınıń sapa tárepinen jańa natiyjeliligine erisedi.