"makroiqtisodiyot"

Kondratev  sikli  «uzoq  to’lqinlar»  sikli  deb  ham  ataladi.  Sikllilikning  bu 
nazariyasini ishlab chiqishga rus olimi N.D.Kondratev katta hissa qo’shgan. Uning 
tadqiqoti Angliya,  Frantsiya  va AQShning  100-150  yil  davomidagi  rivojlanishini 
qamrab  olgan.  Bunda  u  iqtisodiy  o’sishning  ko’p  omilli  tahlilini  o’tkazib,  ya’ni 
tovar  narxlari  kapital  uchun  foiz,  nominal  ish  haqi,  tashqi  savdo  aylanmasi  kabi 
makroiqtisodiy ko’rsatkichlarning o’rtacha darajasini umumlashtirish natijasida bir 
qator katta tsikllarni ajratib ko’rsatadi. 
I-tsikl:  1787-1814  yillar  –  ko’taruvchi  to’lqin;  1814-1851  yillar  – 
pasaytiruvchi to’lqin. 
II-tsikl:  1844-1851  yillar  –  ko’taruvchi  to’lqin;  1870-1896  yillar  – 
pasaytiruvchi to’lqin. 
III-tsikl: 1896-1920 yillar – ko’taruvchi to’lqin. 
Kondratev tsiklining davomiyligi o’rtacha 40-60 yilni tashkil qiladi va uning 
asosiy  xususiyati  texnika  taraqqiyoti  hamda  tarkibiy  o’zgarishlarni  o’zida  aks 
ettirishi  hisoblanadi.  Kondratev  birinchi  katta  tsiklning  yuksalish  fazasini 
Angliyadagi  sanoat  revolyutsiyasi,  ikkinchisini  –  temir  yo’l  transportining 
rivojlanishi,  uchinchisini  –  elektr  energiyasi,  telefon  va  radioning  kashf  etilishi, 
to’rtinchisini – avtomobil sanoatining rivojlanishi bilan bog’laydi. Hozirgi zamon 
tadqiqotchilari beshinchi tsiklni elektronika, gen injenerligi va mikroprotsessorlar 
rivojlanishi taqozo qilishini ko’rsatadi. 
Iqtisodiydavrlarningsinflanishiquyidagichizmadaaksetgan 
 
Iqtisodiy davrlar 
 
 

---

36