Maktabgacha ta’limda bolalarni ijodiy faoliyatini tashkil qilish faoliyati Reja

Muammoli ta’lim orqali o`quvchilar ijodiy faoliyatini shakllantirish
O’qitishda muammoli ta’limdan foydalanish ham, ijodiy faoliyatni shakllantirishda samarali hisoblanadi. Bolalarning biror-bir haqiqatni mustaqil izlashi va kashf etishi bilan bog’liq bo’lgan ta’lim metodlaridan evristik yoki tadqiqotchilik metodlari bilan birga bolalarni ijodiy fikr “laboratoriyasi”ga olib kiradigan jarayon ham asosiy ahamiyatga egadir. Muammoli ta’lim shu jihatdan bir qancha afzalliklarga ega:

1. 
   U bolalarni mantiqiy, ilmiy, didaktik, ijodiy fikrlashga o’rgatadi.
   
2. 
   U o’quv materialini ishonarli qiladi, bu bilan bilimlarning e’tiqodga aylanishiga ko’maklashadi.
   
3. 
   U odatda, ancha ta’sirchan bo’lib, chuqur intellektual his-tuyg’ular, shu jumladan ko’tarinki ruh, hissini o’z imkoniyatlari va kuchiga ishonch tuyg’usini vujudga keltiradi, shuning uchun u bolalarni qiziqtiradi, bolalarda ilmiy bilishga jiddiy qiziqishni tarkib toptiradi.
   
4. 
   Haqiqat qonuniyatining mustaqil “kashf etilishi” olingan bilimlarni unutmasligi aniqlab chiqilgan, mustaqil hosil qilingan bilimlar unutilgan taqdirda ham ularni tezda qayta tiklash mumkin.
   

Muammoli ta’limning asosiy maqsadi- Kadrlar tayyorlash milliy dasturining sifat bosqichi talablari asosida bilim oluvchilarning mustaqilligi va faolligini oshirish, tafakkurini rivojlantirish, o’zlashtirish natijasida bilimlarni amaliyotga tadbiq etilishini kuchaytirishdan iborat.
Demak, muayyan mavzuni muammo shaklida olib chiqish yo’li bilan egallanadigan bilim, ko’nikma va malakalar yig’indisi muammoli ta’lim deyiladi.
Muammoli ta’lim quyidagilarda ko’rinadi:

1. 
   Muammo
   
2. 
   Muammoli savol
   
3. 
   Muammoli vazifa
   
4. 
   Muammoli topshiriq
   
5. 
   Muammoli vaziyat.
   

Muammoning o’zi yunoncha “problem” so’zidan olingan bo’lib, vazifa, topshiriq degan ma’nolarni anglatadi.
Muammoli vaziyat-sub’ektning psixologik holatini ifodalab, muammo bilan duch kelganda, aqliy qiyinchilikni paydo bo’lishi zudlik bilan hal qilishiga halaqit beradigan yangi bilim va harakat usullarini izlash, ularni topib hosil bo’lgan qiyinchiliklarni bartaraf etishni ta’minlaydi. Bu esa muammoga psixologik jihatdan yondashishni talab etadi.
Bolalarga beriladigan ta’lim standarti ko’pincha o’quvchi shaxsiga, uning haqiqiy ta’limiy faoliyatiga bog’liq bo’lmagan materiallarni ham vujudga keltiradiki, bu tayyor insholar, referatlar va boshqa yozma manbalarning paydo bo’lishiga olib keldi. Ta’lim mahsulining bunday turini ta’limning maktab tizimi taqozo qiladi. Kompyuter texnologiyasi bu jarayoni yanada qulay va variativ qilib qo’ymoqda. Tayyor kontrol ishlar, referatlar hamda shu kabi internet tarmog’iga joylashtirilgan materiallarning muttasil ko’payib borayotgan to’plamlari bolalarga tayyorgarlik ko’rmay hamda zarur ishlarni bajarmay turib imtihonlar topshirishlarini osonlashtirmoqda.
Ta’lim standartlarini tuzishda ijodiy yondashuv kurs yoki mavzuning o’rganish natijasi sifatida tayyor fan mazmunini bermaydi, biroq o’quvchidan yangi mazmunni, ya’ni uning shaxsan ta’limiy o’sishini talab qiladi.
Maktabgacha ta’limda bolalarijodiy faoliyatini rivojlantirishda topishmoqlar xalq og’zaki ijodining kichik va qadimiy janrining ta’lim-tarbiyaviy ahamiyati beqiyosdir.
Topishmoqni o’rganish, unga javob topish orqali bolalar predmetlarning kelib chiqishi, uning inson hayotidagi o’rni va roli haqida tasavvurga ega bo’ladilar, ularning qiziqishi ortadi, ongi va tafakkuri o’sadi, fikrlash qobiliyati rivojlanadi, tabiat va hayvonot olamini sevish, ardoqlash kabi hissiyotlari tarbiyalanadi. Topishmoqlardan dars jarayonida foydalanish orqali bolalarning nutqiboyiydi, takomillashadi. Ular ifodali, mazmunli o’qishga o’rganadilar.