Ma’ruza mavzu: atom tuzilishi. Mаvzu rеjаsi Radiaktivlik Yadro reaksiyalari



Download 318,5 Kb.
bet1/5
Sana22.07.2022
Hajmi318,5 Kb.
#835876
  1   2   3   4   5
Bog'liq
MA'RUZA 3


MA’RUZA 3.
MAVZU:ATOM TUZILISHI.
Mаvzu rеjаsi
1.Radiaktivlik
2.Yadro reaksiyalari
3.Kvant sonlar

  1. Радиоактив емирилишнинг асосий конунлари

Радиоактивлик – бу баъзи бекарор изотопларнинг уз-узидан нурлар чикариш кобилиятидир. Радиоактив нурланиш (емирилиш) маълум хусусиятларга эга. Бундай жараёнлар бир жинсли эмас (таркиб буйича), электр майдонда нурлар α, β ва γ нурланишга булинади:

α–нурлар гелий ядроси окими (4 м.а.б.) ва 2 электрон зарядига (3,2·10-19 кулон) эга булган мусбат ядро зарядли заррачалар окими.

β –нурлар 0,00055 углерод масса бирлиги ва манфий зарядли 1,6·10-19 кулонга эга заррачалар, яъни электронлар окими.

β+ -нурлар ядро заряди мусбат булган электрон зарядига эга (1,6·10-19 кулон) заррачалар, яъни позитронлар окими.

γ – нурлар электромагнит окимлар булиб, жуда киска тулкин узунликка (5·10-4 нм дан 4·10-2 нм гача ) эга зарядсиз заррачалар окими.

Радиоактив емирилиш асосий конунида эътироф этилишича вакт бирлиги ичида емирилаётган радиоактив элемент атомлари сони мавжуд атомлар сонига тугри пропорционал ва пропорционаллик факторини емирилиш константаси (λ) белгилайди.

t вакт давомида мавжуд була оладиган (коладиган) емирилишдан сунгги махсулот микдори куйидагича аникланади: N = N0 e-λt


N0- модданинг бошлангич микдори;
N – t вакт давомида емирилиш махсулоти микдори;
е – натурал логарифм асоси, е = 2,711828;
λ – емирилиш константаси.
Ярим емирилиш даврини Т1/2 куринишида ифодаласак, унда емирилишда махсулот t вактдан сунг колган модда микдори куйидагича булади:
N = ; =N0eλT
Юкоридаги формулаларни ихчамласак:
eλT = 2, бундан:
λТ1/2 = ln2 = 0,693 ёки Т1/2 =
Ярим емирилиш давридан фойдаланиб, маълум t вакт ичида колган модда массасини топишнинг математик ифодасини тузамиз:
m (t) = m0
m (t) – емирилишда маълум t вакт ичида колган модда массаси;
m0 – радиоактив элементнинг бошлангич массаси;
t – емирилишга сарфланган вакт;
Т1/2 – ярим емирилиш даври.
Радиоактив элементнинг уртача яшаш даврини топиш формуласи куйидагича булади:

Т' = 1/λ ёки Т' = Т1/2 = 1,44 Т1/2


Мисол. Радийнинг емирилиш константаси λ=4,27·10-4 (йилига). Радийнинг ярим емирилиш даври ва уртача яшаш даврини аникланг.
Ечими:
ярим емирилиш даври: Т1/2 = = = 1620 йил,
уртача яшаш даври: Т' = Т1/2 1,44 = 1620 ·1,44 = 2330 йил.
Ж: Т1/2 = 1620 йил, Т' = 2330 йил.


  1. Download 318,5 Kb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish