Mavzu: O’lchashlarni bajarishda etalonlarni o’rni

O‘lchashlar birliligini ta’minlash bo‘yicha xalqaro tashkilotlar.
ILAC – International Laboratory Accreditation – Akkreditatsiya labaratoriyalarini rivojlantirish bo‘yicha xalqaro printsipial forum. ILAC shuningdek davlatlarga o‘zlarining shaxsiy akkreditatsiya laboratoriyalarini rivojlantirishi jarayonida maslaxatlar va yordam beradi. Ushbu davlatlar esa ILAC ga a’zo sifatida kirish xuquqiga ega bo‘ladi.
OIML- The International Organisation of Legal Metrology- Xalqaro legal metrologiya tashkiloti. Butun dunyo texnik strukturasini rivojlantirish tashkiloti bo‘lib, u o‘z a’zolariga milliy va regional ishlab chiqarishda talablar qo‘yish va legal metrologiya ilovalari uchun o‘lchov uskunalaridan foydalanishda metrologik yo‘l boshlovchilik qiladi.
IUPAP- The International Union of Pure and Applied Physics – Xalqaro oddiy va amaliy fizika birlashmasi. 1923-yilda tashkil topgan. 2008-yildan uning tarkibida 48 ta fizik birlashmalar mavjud. U o‘z ishini 20 ta komissiyaga bo‘lgan xolda tashkil kiladi. Ulardan biri Standartlar, Birliklar, Nomen-klatura, Atom va Asosiy konstantalar komissiyasidir.
IUPAC – The International Union of Pure and Applied Chemistry – Xalqaro oddiy va amaliy kimyo birlashmasi. Butun dunyo bo‘yicha kimyo ilmini rivojlantirishga maslaxatlar beradigan xalkaro nodavlat tashkilot. IUPAC 1919-yilda tashkil topgan. Unda 8 ta bo‘lim (division) mavjud.
METROLOGY – EURAMET – Yevropa O‘LCHOV STANDARTLARI xamkorlik tashkiloti. Bu tashkilot Yevropa metrologiyasi uchun metrologiya soxasidagi izlanishlar va 53 Mundarija: rivojlanishlarning o‘sishiga yo‘l boshchilik qiladi.2008-yildan ushbu tashkilot tarkibida 32 ta Yevropa Milliy Metrologiya Institutlari MMI va 4 ta davogar MMI mavjud.
ACCREDITATION – EA – Yevropa Akkreditsiya xamkorlik tashkiloti. Yevropa Akkreditlash va Sertifikatlash tashkiloti va Yevropa Akkreditlash labaratoriyalari tashkilotlarnining birlashishi natijasida tashkil topgan.
METROLOGY – SIM The Inter-American Metrology System, Amerika Metrologiya Tizimi.34 millat metrologiya tashkilotlari o‘zaro roziligi asosida tashkil topgan. SIM Amerika uchun CIMP MRA ga bo‘ysunuvchi mintaqaviy metrologiya tashkiloti. SIM 5 mintakalarga bo‘lingan : NORAMET, CARIMЕT, CAMЕT, ANDIMET va SURAMET.
ACCREDITATION – IAAC – The InterAmerican Accreditation Coorperation – Amerika akkreditatsiyalash asossatsiyasi. Asosiy vazifasi Amerika davlatlari akkreditatsiya guruxlaridan xalkaro akkreditatsiya uyushmasini qurish.
METROLOGY – APMP – The Asia Pacific Metrology Programme.Osiyo Tich okeani Metrologiya Dasturi. Ushbu tashkilot Developing Economies Committee (DEC) ni tashkil qilgan bo‘lib, u orqali Milliy Metrologiya Institutlarini rivojlantirishi lozim bo‘lgan davlatlarga yordam beradi.