Mavzu yuzasidan savollar

1. 
   Mavzu yuzasidan savollar
   

1. 
   Generativ maktabi asosan qaysi yo‘nalish bo‘yicha izlanishlar olib borishgan?
   
2. 
   Generativ grammatika atamasi birinchi bo‘lib kim tomonidan qo‘llangan?
   
3. 
   Generativ grammatikaga qarama-qarshi bo‘lgan yo‘nalish qaysi?
   
4. 
   Chomskiy nazariyasining dastlabki nomi nima deb atalgan?
   
5. 
   Generativ grammatikaga izoh bering.
   
6. 
   “Sintaktik tuzilmalar” asarining muallifi kim?
   
7. 
   Transformatsion grammatika tilning qaysi jihatlarini hisobga olib o‘rganadi?
   
8. 
   Generativ tilshunoslikdagi yondashuvlarni sanang.
   
9. 
   Standart nazariyaning kengaytirilgan ko‘rinishidagi uchta yangilik qaysilar?
   

10.Tilshunoslikning qaysi yo‘nalishi tarafdorlari generativ tilshunoslik muxoliflari hisoblanadi?

II. Mavzuga doir testlar:

1. Chomskiy va boshqa generativistlarning fikriga ko‘ra generativ grammatika xususiyatlari nimadan kelib chiqadi?

A) Inson miyasidagi tug‘ma universal grammatikadan

B) Transformatsion grammatikadan

C) Cheklov asosidagi grammatikadan

D) Kategorik grammatikadan

2. Generativ maktabi asosan sintaksis yo‘nalishi bo‘yicha izlanishlar olib borishi bilan birga tilshunoslikning qaysi yo‘nalishlariga e’tibor qaratadi?

A) morfologiya va morfemika

B) morfemika va fonetika

C) morfologiya va fonetika

D) morfologiya va orfografiya

3. “Inson gapirayotgani” kitobining muallifini toping?

A) Noam Xomskiy va Pol Makkartni

B) Noam Chomskiy va Robert Bervik

C) Noam Chomskiy va Jon Lennon

D) Pol Makkartni va Jon Lennon

4. “Til – bu inson tanasining a’zosi, bizning bosh suyagimizga tikilgan superkompyuter.” Ushbu fikrlar muallifi kim?

A) Robert Bervik C) Noam Chomskiy

B) Jon Lennon D) Aflotun

5. “Til – bu inson tanasining a’zosi, bizning bosh suyagimizga tikilgan superkompyuter.” Chomskiy ushbu fikrida nimaga aynan kompyuterga o‘xshatgan?

A) Chunki Xomskiy birinchi bo‘lib tilni hisoblash tizimi sifatida tafsiflagan

B) Xomskiy tilga kodlar tizimi deb qaragan

C) U tilga cheksiz axborotlar to‘plami deb qaragan

D) A va B javoblar to‘g‘ri

6. “Tilni bilish – bu o‘rganish natijasidir” – degan qarash kimlarga tegishli?

A) Etologlar

B) Generativistlar

C) Kognitivistlar

D) Bixevioteristlar

7. Xomskiyning generativ grammatikaga oid eng mashxur asari qaysi?

A) “Til nazariyasining mantiqiy tuzilishi”

B) “Sintaktik tuzilmalar”

C) “Inson gapirayotgani”

D) Barcha javob to‘g‘ri

8. Generativ tilshunoslik asoschisi kim?

A) Sosyur B) Shannon

C) Xomskiy D) Bervik

9. Generativ maktabi asosan qaysi yo‘nalish bo‘yicha izlanishlar olib borishgan?

A) Semantika B) Morfologiya

C) Fonetika D) Sintaksis

10. Chomskiy nazariyasining dastlabki shakli nima deb atalgan?

A) Transformatsion grammatika

B) Universal grammatika

C) Daraxt qo‘shish grammatikasi

D) Kategorik grammatika

O

N

T

O

G

E

N

E

Z

D

E

N

O

T

A

T

I

V

M

A

T

N

G

E

N

E

R

A

T

I

V

T

A

R

J

I

M

A

T

A

Y

Y

O

R

L

I

K

P

R

O

T

O

T

I

L

M

O‘

M

I

N

O

V

B

I

L

I

N

V

I

Z

M

1. 
   Organizmdagi biron narsaning (organ, funksiya, tuzilish) tug‘ilishidan to o‘lguniga qadar bo‘lgan izchil rivojlanishi nima deyiladi?
   
2. 
   Qaysi tarjima nazariyasida asosiy e’tibor manba til va maqsadli til yordamida tasvirlangan ikkita vaziyatning o‘ziga xosligiga qaratiladi?
   
3. 
   Lotincha “ulanish” ma’nosini bildiruvchi atama qaysi?
   
4. 
   Inglizcha “yaratuvchan” ma’nosini bildiruvchi so‘z?
   
5. 
   _________ - modeli nazariy konstruksiya, tarjimonning tarjima jarayonidagi faoliyatini tavsiflovchi algoritm.
   
6. 
   ____________ qonuni – yangi bog‘lanishlarning shakllanishi subyektning holatiga bog‘liq.
   
7. 
   So‘zma-so‘z aloqa tizimini anglatuvchi so‘z qaysi?
   
8. 
   Kim o‘z tadqiqotida muloqotning psixolingvistik aspektini tahlil qilib, tilning insonga ta’siri uning vazifalaridan biri ekanligini ta’kidlaydi?
   
9. 
   _________ - ikki tilni (dialekt va adabiy til) bilish.