Mavzuning dolzarbligi

ENGAGEMENT AND POLITICS IN THE CONTEXT OF INDUSTRIAL SOCIETY . July 26, ISSN.A.Touraine The post-industrial society. 1971. Reinhard Bendix. Work and Authority in Industry.1956.

Ralf Gustav Dahrendorf. Class Conflict in Industrial Society .1959. Seymour Martin Lipset .Social Mobility in Industry Society .1959.
“ D.Bellning fikricha tarix jamiyatda texnika taraqqiyotining darajasiga

bog’liq holda rivojlanadi.U jamiyat taraqqiyotining uch bosqichini ajratib

ko’rsatadi: industriyagacha, industrial va postindustrial.

Axborot va yangi texnolgiyaing rivojlanishi , XX asrning so’nggi 30 yillida yuz bergan yangi texnologik inqilob , uning umumiy komputerlashtirish va jamiyatning axborotlashuvi, ishlab chiqarishning intellektuallashuvi kabi jarayonlar rivojlangan davlatlar jamiyatning mutlaqo yangi holatini keltirib chiqardi.

Hozirgi kunda industrial rivojlangan mamlakatlarda intellektual mehnat bilan band bo’lgan aholi soni butun ishchi kuchining yarmiga yaqinlashmoqda .

Misol uchun ” AQSH va Yaponiya bu ko’rsatkich yanada yuqori . Agar Afrika aholising 2/3 qismi qishloq xo’jaligi sohasida band bo’lsa , AQSH da bu ko’rsatkich 3 % dan oshmaydi . AQSHda axborot texnologiyalari sohasida 80% aholi mehnat qiladi.”¹

XX asrning ikkinchi yarmidagi ilmiytexnik inqilob so‘nggi yuz yil davomida ilm-fan rivojlani shi ning qonuniy natijasi bo‘ldi. Bu inqilobning asosiy belgilari tabiiy va sintetik materiallardan mahsulotlarni ommaviy ishlab chiqarish, mashinalar dan keng foydalanish, ishlab chiqarishning konveyerli liniyalarini, zavod-avtomat larni va sanoat robotlarini yaratish bo‘ldi. ITI jahonning ilg‘or mamlakat larini sivilizatsiyaning industrial bosqi chidan postindustrial davriga olib chiqdi .
” XX asrning boshlaridayoq jahonning mashhur olimlari kishillik jamiyati o’z taraqqiyotining Noosfera davri – Aql bosqichiga qadam qo’ygani haqida bong urgan edi ²”

Bu yangi davrning ijtimoiy –falsafiy ta’limoti negizida tabiat , jamiyat va insonning uyg’un rivojlanishini saqlab qolish , butun sayyora bo’ylab insonparvarlik ruhini qaror toptirishtirishdek ezgu maqsadlar yotadi

Postindustrial jamiyatda nanotexnologiyalar - ishlab chiqarishning asosiy

sohasiga aylanadi.

”Nanotexnologiyalar HP, NEC, IBM kabi yirik kompaniyalar uchun eng

muhim ustuvor yo’nalishga aylandi. Bu kompaniyalar nanotexnologiyalar

sohasida ilmiy izlanishlar va nano qurilmalarni ishlab chiqarishga tatbiq qilish

uchun juda katta miqdorda mablag’ ajratishmoqda.³

Bir so’z bilan aytganda nanotexnologiya bugungi kunda yangi fan sifatida namoyon bo’layotgan istiqbolli soha bo’lib, uning barcha xususiyatlari bilan

yaqindan tanishish hamma uchun qiziqarli va hayotiy zarurat hamda dolzarb

masaladir.

Nanotexnologiya tushunchasining mukammal tarifi mavjud emas, lekin

hozirgi mavjud mikrotexnologiyaga o’xshash holda nanotexnologiya bu nanometr

o’lchamlari bilan ishlovchi texnologiya ekanligi kelib chiqadi. Bu shunchalik

kichik qiymatki, u atomlar o’lchamlari bilan taqqoslanuvchi ko’rinuvchi nur

to’lqinlari uzunligidan yuzlab marta kichik. Shuning uchun ham “mikro”dan

“nano”ga o’tish bu miqdoriy emas, balki sifat o’tishi, moddalar manipulyatsiya sidan alohida atomlar manipulyatsiyasiga keskin o’tishdir.⁴

1^ Qodirova .L.B . “ Jahon sivilizatsiyalari tarixi “o’quv-uslubiy qo’llanma .Guliston 2015. 149 bet

1^1`Ergashev Sh , Xodjayev B, Abdullayev J . Jahon tarixi (1991-2017-yillar ) 11-sinf o’quvchilari uchun darslik. 135-bet, T: “TURON-IQBOL” 2018.

2² Nizom Tangirov.” Noosfera davri: tarixiy saboqlar , yangi imkoniyatlar “.Taffakur. Toshkent.2008.85 bet

3³ Muqimov.K “Mitti bunyodkorlar yoxud nanotexnologiyalar nima?” . T:”Kamalak” 2016. 5-bet

4⁴ Primov U.R. “NANOTEXNOLOGIYA ISTIQBOLLARI” .Toshkent :”Kamalak”2015.17.bet