Micha konferensiya 2-tom pdf



Download 0,67 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/4
Sana10.03.2023
Hajmi0,67 Mb.
#917754
1   2   3   4
Bog'liq
Issiq iqlim sharoitida Olimov B

 
davrida
 
harorat 40°C (ba’zi 
vaqtda
 
50°C) kо‘tarilishi hisobiga qoplama yuzasi 600
-
70°C kо‘tariladi, GOST 22245 
ga binoan yopishqoq, bitonning yumshash harorati 330-
52°C yetadi, natijada 


355 
asfaltbeton yu
mshaydi va uning mustahkamligi 50°C da talab qilingan
 
20°C ga 
nisbatan 3-4 marta kamayadi. Yuqori haroratda yumshagan va plastik holatga kelgan 
asfaltbetonda deformatsiya paydo b
о‘ladi. Deformatsiyani о‘lchamlari va turi yuqori 
haroratni miqdori kun va yil 
davomida ta’sir qilish muddatiga bog‘liq. Quyosh nuri va 
yuqori harorat ostida betumni eskirishi tezlashadi, elastiklik xossasi y
о‘qoladi. 
Yuqoridagilarning ta’siri ostida esa, asfaltbetonning uzoq muddatga bardoshligi 
kamayadi. Harorat ta’sirida qizish t
ezligi va bitumning plastikligi asfaltbeton qoplama 
har-xil qalinlikda paydo b
о‘ladi. Qizitish chuqurligi va plastik qalinlik ortib borishi 
natijasida avtomobil g‘ildiragi harakati ta’sirida katta qalinlikdagi asfaltbeton 
massasida surilish sodir b
о‘ladi. 
Avtomobil g‘ildiragi harakatida gorizontal kuch ta’sirida asfaltbetonda surilish 
vujudga kelib, qoplamada deformatsiya paydo b
о‘ladi. Asfaltbeton deformatsiyani 
t
о‘ldirish imkoniyatiga ega. Natijada uzoq muddat va kо‘p marta avtomobil g‘ildiragi 
harakati 
ta’sirida qoplamada bо‘ylama iz va kо‘ndalang tо‘lqin vujudga keladi. 
Gorizontal kuch tik kuch miqdorini 0,6-0,8 MPa ni tashkil qilishi mumkin.
Qoplama holati yopishqoq-plastik b
о‘lib, harorati 600
-
70°C gacha kо‘tariladi, 
qoplama yumshab, b
о‘ylama va kо‘n
dalang t
о‘lqinlar hosil bо‘ladi, surilishga 
barqarorlik kamayadi. Qoplama holati elastik-plastik b
о‘lib, tо‘shama asosining 
mustahkamligi kamayadi. Yupqa qatlamli qoplamada yoriqlar, b
о‘rtish hosil bо‘lib, 
mayda zarralar ajralib buzila boshlaydi. Qoplama y
uzasidagi harorat 70°Cva undan 
yuqoriga k
о‘tarilib ketishi natijasida yо‘lda botiq izlar, surilishlar hosil bо‘ladi. 
Asfaltbetonning surilishga chidamliligi uning mustahkamligiga (ayniqsa yuqori 
haroratiga) bog‘liq. Asfaltbeton uchun ishlab chiqilgan meyo
riy hujjatlarda mahalliy 
iqlim sharoitlar hisobga olinmagan. Avtomobil g‘ildiragi harakat ta’sirida asfaltbeton 
qoplamani surilishga barqarorligi quyidagicha xarakterlanadi[2].
K

≤ δ
m


356 
Bu yerda K-gorizontal kuchni hisobga oluvchi koeffitsiyent, R- avtomobil 
g‘ildiragidan tushadigan solishtirma bosim, Pa, δ
m
- qoplama materialini oqish 
chegarasi, Pa.
Surilishga barqarorlik, k
о‘p darajada asfaltbeton tarkibidagi mineral materiallar 
zarralarining qismiga bog‘liq. 
Demak, issiq iqlim sharoitida asfaltbetonning uzoq muddatga xizmat qilishini 
ta’minlash uchun quyidagi masalalar yechimini topish ishlab chiqarishni 
samaradorligini oshiradi[3]:

mahalliy iqlim sharoiti organik bog‘lovchilarga alohida talab qо‘yadi, chunki, 
issiq iqlim sharoitida hamma markadagi bitumlarni ishlatish mumkin emas. Bunday 
sharoitlarda faqatgina yumshash harorati yozning yuqori haroratidan past b
о‘lmagan 
bitumlardai foydalanish, ya’ni organik bog‘lovchining polimerlar bilan 
modifikatsiyalangan turlaridan foydalanish mumkin;
- asfaltbetonni siljishga bardoshliligi k
о‘p hollarda mineral tо‘ldirgichlarni 
granulometrik tarkibini tanlanishiga va ularning shakliga bog‘liq. Chaqiq toshning 
miqdori mustahkam karkas hosil qilish uchun yetarli b
о‘lgandagina qoplamaning 
siljishga bardoshligiga erishiladi. Kubsimon shaklli chaqiq toshlarni ishlab chiqarishni 
y
о‘lga qо‘yish va tarkibda foydalanishni jadallashtirish lozim; 
- asfaltbetonga va bitumga q
о‘yilgan texnik shartlar va sinov usullarini mahalliy 
iqlim sharoitini hisobga olib qayta ishlash va xorijiy standartlar bilan mutanosiblikka 
keltirishda tajribani 
о‘rganish maqsadga muvofiq; 
- asfaltbeton va bitum ishlab chiqarishda k
о‘prok faol qо‘shimchalar ishlatishni 
y
о‘lga qо‘yish kerak; 
- qorishmalar tarkibini loyihalash, ishlab chiqarish va undan qoplamalar qurish 
hamda foydalanish bosqichlarida sifat nazoratiga katta e’tibor berish lozim. 

Download 0,67 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish