Neft va gaz konlari mashina va jihozlari

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

 
303 
 
III. О‘quv materiallarining tarkibi. 
 
3.1. Fan bо‘yicha о‘quv mashg‘ulotlari tarkibi va  
ular uchun ajratilgan vaqt. 
 
Mashg‘ulotlar tarkibi. 
 
О‘quv 
semestri 
 
Ma’ruza 
Amaliy 
mashg‘ulot 
Tajriba 
mashg‘uloti 
Kurs ishi  Mustaqil ta’lim  Mustaqil ish 
Mustaqil 
topshiriq soni 
1.Kunduzgi bо‘lim.  
8 
28 
28 
14 
Kurs ishi 
40 
 
 
 
3.2. Fan bо‘yicha ma’ruza va amaliy mashg‘ulotlarning о‘quv-uslubiy 
texnologik xaritasi. 
3.2.1. Ma’ruza mashg‘ulotlarining mavzulari 
 
Nazorat 
turi 
№ 
Mashg‘ulotning 
mavzusi 
Mashg‘ulotning rejasi va uning 
qisqacha mazmuni 
A
jr
at
il
g
an
 v
aqt
 
F
o
yd
al
ani
lg
an
 
ad
abi
yot
la
r 
n
o
m
i 
v
a 
b
et
i 
K
о‘
rga
zm
a
li
 qur
ol
 
nom
i 
T
es
t 
sо‘
ro
vi
 
Y
oz
m
a 
is
h
 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
VII-semestr 
1 
Kon 
jihozlarining 
tarkibi va 
klassifikatsiyasi. 
1.  Kon  jihozlari  haqida  umumiy 
ma’lumotlar. 
2. 
Mashina 
va 
jihozlarning 
kompleks sxemalari.  
3. Neft va gaz qazib olish jihozlari.  
2  1[3-19] + 
+ 
+ 
2 
Quduqlarni 
ishlatish  
jihozlari 
1. Ishlatish quduqlari.  
2.  Ishlatish  quduqlarining  yer  usti 
jihozlari.  
3.  Quduqning  stvol  va  filtrli 
qismining jihozlari.  
4. 
Ochiq 
favvoralarni 
oldini 
olishda  qо‘llaniladigan  quduqning 
jihozi. 
2 
1[20-
43] 
+ 
+ 
+ 
3 
Quduqlarni 
gazlift usulida 
qazib olish 
jihozlari 
1.  Favvora  quduqlarini  jihozlash.  
2.Gazlift 
kо‘targichlarning 
konstruksiyasi.  
3. 
Gazlift 
quduqlarni 
ishga 
tushirish armaturasi. 
2 
1[63-
100] 
+ 
+ 
+ 

---

 
304 
4 
Neft konlarini 
ishlatishda 
qо‘llaniladigan 
shtangali 
chuqurlik 
nasoslari 
1. Shtangali chuqurlik nasoslari. 
2.  Chuqurlik  nasoslarining  yer  usti 
jihozlari.  
3. 
Nasoslarning 
 
silindrlari, 
plunjerlari, shtangalari, klapanlari.  
4. Tebratma dastgoxlar. 
2 
1[103-
134] 
+ 
+ 
+ 
5 
Botma 
markazdan 
qochma 
nasoslar 
1.  Botma  markazdan  qochma 
nasoslar.  
2.  Botma  elektrodvigatel,  quduq 
usti jihozlari.  
3. Vintli eletro nasoslar.  
4. Gidroporshenli nasos. 
2 
1[135-
150] 
+ 
+ 
+ 
6 
Bir necha 
qatlamni bir 
quduq orqali bir 
vaqtda alohida 
ishlatish 
1.  Ikki  va  undan  kо‘p  qatlamlarni 
bir quduq orqali ishlatish jihozlari.  
2.  Bir  vaqtda  alohida  ishlatish 
usulining klassifikatsiyasi.  
3.  Bir  vaqtda  alohida  ishlatish 
jihozlarining sxemasi.  
4. Favvora-favvora sxemasi.  
5.Favvora-mexanizatsiya 
usuli 
sxemasi.  
 
2 
1[264-
281] 
+ 
+ 
+ 
7 
Neft va gaz 
qatlamlariga 
ta’sir etish 
jarayonlarida 
qо‘llaniladigan 
jihozlar 
1. Suv bostirish ta’minoti tizimi.  
2. Suv oluvchi inshootlar.  
3. Suv tozalash stansiyalari.  
4.  Qatlamga  suv  haydash  jihozlari 
sxemasi. 
2 
1[406-
414] 
+ 
+ 
+ 
8 
Quduqlarga 
kislotali ishlov 
berish uchun 
jihozlar 
1.  Kislotali  ishlov  berishni  olib 
borishda qо‘llaniladigan jihozlar.  
2. 
Kislotali 
ishlov 
berish 
texnologiyasi.  
3.  Quduq  tubi  zonasiga  issiqlik 
ta’sirida ishlov berish. 
2 
1[424-
435] 
+ 
+ 
+ 
9 
Qatlamni 
gidravlik yorish 
uchun jihozlar 
1.Qatlamni 
gidravlik 
yorish 
texnikalari.  
2.Qatlamni 
yuksizlantirishda 
qо‘llaniladigan jihozlar.  
3.Texnologik 
parametrlarni 
hisoblash. 
2 
1[414-
423] 
+ 
+ 
+ 
10 
Quduqda tamir 
ishlarini 
bajarish uchun 
jihozlar 
1. Ta’mirlash ishlarining turi.  
2.Quduqni 
yuvish 
ishlarida 
qо‘llaniladigan jihozlar.  
3.Quduqlarni 
ta’mirlashda 
qо‘llaniladigan 
qurilmalar 
va 
mexanizmlar.  
2 
2[297-
332] 
+ 
+ 
+ 

---

 
305 
4. Yer osti ta’miri uskunalari. 
I oraliq 
11 
Neft va gazni 
yig‘ish va 
uzatish jihozlari 
1.  Neftni  yig‘ish  tashish  va 
tayyorlash tizimi.  
2.  Gaz  va  gaz  kondensatni  yig‘ish 
va tayyorlash.  
3.  Quduq  mahsulotlarini  о‘z  oqimi 
tizimi bо‘yicha yig‘ish.  
4. Yuqori bosimli yig‘ish tizimi. 
2 
1[438-
441] 
1[441-
443] 
+ 
+ 
+ 
12 
Quduq 
mahsulotlarini 
yig‘ish va 
tayyorlash 
tizimining 
asosiy 
elementlari 
 
1.  Gazdan  suyuqlikni  ajratish 
uchun jihozlar.  
2.Quduq 
mahsulotini 
hajmini 
о‘lchash 
vositalari 
va  tashish 
uchun jihozlar.  
3. 
Neftni 
tuzsizlashtirish 
va 
suvsizlantirish jihozlari.  
4. Neftni saqlash jihozlari.  
 
2 
1[436-
443] 
7[44-
73] 
+ 
+ 
+ 
13 
Dengizdagi neft 
va gaz konlarini 
ishlatish 
jihozlari
 
 
1. Dengiz territoriyasida  
quduqlarni ishlatish 
2.  Dengizdan neft qazib olish 
jarayonlari 
3. Quduqlarni suv ostida 
tugallashning har xil sxemalari  
4.  Neft va gaz quduqlarini 
dengizda burg‘ilash 
 
 
2 
1[456-
463] 
7[64-
83] 
+ 
+ 
+ 
14 
Neft va gazdan 
foydalanish 
jihozlari 
1.Neftni qayta ishlash. 
2.Neftni 
qayta 
ishlashda 
qullaniladigan jihozlar. 
3.Neftni qayta ishlash zavodlari 
2 
1[476-
483] 
7[85-
98] 
+ 
+ 
+ 
Yakuniy nazorat 
 
 
Jami: 
28 
 
 
 
 
3.2.2. Amaliy mashg‘ulotlarining mavzulari 
Nazorat 
turi 
№ 
Mashg‘ulotning 
mavzusi 
Mashg‘ulotning rejasi va uning 
qisqacha mazmuni 
A
jr
at
il
ga
n 
va
qt
 
F
oyda
la
ni
lga
n 
ada
bi
yot
la
r 
no
m
i 
va
 
be
ti
 
K
о‘
rga
zm
a
li
 qur
ol
 
nom
i 
T
es
t 
sо‘
ro
vi
 
Y
oz
m
a 
is
h
 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
1 
Neft va gaz koni 
quvur uzatmalari 
Mustahkamlash, NKQ, 
burg’ilash va   kommunikatsiy 
2 
9[7-9] 
+ 
+ 
+ 

---

 
306 
quvurlari 
2 
Quvurlarni va 
sig’imlarni hisobi 
Tik va gorizntal sig’imlarni  
hisobi 
2  9[10-14] + 
+ 
+ 
3 
Favvora 
quduqlarini 
jihozlarini 
hisoblash 
Favvora 
quduqlarida 
kо‘taruvchi  quvurlardagi  quduq 
tubidagi  bosimni  yо‘qotilishini 
aniqlash. 
2 
 
8[162-
164] 
+ 
+ 
+ 
4 
Shtangali  quduq 
nasosi 
(SHQN) 
qurilmasining 
jihozlari 
Shtangali 
quduq 
nasosi 
qurilmasi 
2 
8[167-
169] 
+ 
+ 
+ 
MQEN  –  markazdan  qochma 
nasos 
2 
8[169-
171] 
+ 
+ 
+ 
5 
Markazdan 
qochma 
elektr 
nasosi 
(mqen) 
qurilmasining 
jihozlari 
Quduqqa 
EMQN 
(elektr 
markazdan  qochma  nasos)ni 
tanlash 
2 
8[171-
173] 
+ 
+ 
+ 
6 
 
Neft 
quduqlaridagi 
qum 
tiqinlarini 
bartaraflashda 
qо‘llaniladigan 
jihozlar 
Yuvish hisobining tartibi 
2 
 
 
8[177-
180] 
+ 
+ 
+ 
Past  о‘tkazuvchan  qatlamlarda 
va  qatlam  quduq  tubi  zonasida 
qatlam gidravlik yorish 
2 
8[220-
222] 
+ 
+ 
+ 
7 
Quduqda 
qatlamni 
gidravlik 
yorish  
qо‘llaniladigan 
jihozlar 
Hisoblash tartibi 
2 
8[223-
225] 
+ 
+ 
+ 
Suv va kimyoviy reagentlarning 
hisobi 
2 
8[228-
229] 
+ 
+ 
+ 
8 
Quduq  tubiga  tuz 
kislotali 
ishlov 
berish hisobi 
Tuz 
kislotasi 
uchun 
suvni 
hajmini 
va 
haydovchi 
agregatning 
texnik 
tavsifini 
tanlash 
2 
8[230-
233] 
+ 
+ 
+ 
Gazlift usulida qazib olish 
2 
8[263-
264] 
+ 
+ 
+ 
9 
Quduqni 
gazlift 
usulida  ishlatish 
jihozlarini 
qо‘llanilishi 
va 
hisobi 
Qatlamdan  oqimni  chaqinishda 
talab  qilingan  gaz  hajmini 
aniqlash 
2 
8[265-
268] 
+ 
+ 
+ 
10 
Neftni 
tayyorlashda 
qо‘llaniladigan 
jihozlar 
Neftni 
yig‘ish, 
tashish 
va 
tayyorlash tizimi 
2 
8[275-
276] 
+ 
+ 
+ 
 
Jami: 
28 
 
 
 
 
 
 

---

 
307 
3.2.3. Laboratoriy mashg’ulotlari 
 
Nazorat 
turi 
№ 
Mashg‘ulotning 
mavzusi 
Mashg‘ulotning rejasi va uning 
qisqacha mazmuni 
A
jr
at
il
ga
n 
va
qt
 
F
oyda
la
ni
lga
n 
ada
bi
yot
la
r 
no
m
i 
va
 
be
ti
 
K
о‘
rga
zm
a
li
 qur
ol
 
nom
i 
T
es
t 
sо‘
rovi
 
Y
oz
m
a 
is
h
 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
1 
Nasos-kompressor, 
mustaxkamlash va 
burg’ilash quvurlari 
Nasos-kompressor, 
mustaxkamlash va burg’ilash 
quvurlarining o’lchamlari va 
materiallari o’rganiladi 
4 
9[175-
179] 
+ 
+ 
+ 
2 
Favvora quduqlarini 
yer usti jixozlarini 
turlari va vazifalari 
Favvora quduqlarini yer usti 
jixozlarini turlari va ularni 
qo’llash tartiblari o’rganiladi 
4 
9[181-
189] 
+ 
+ 
+ 
3 
Markazdan  qochma 
uqli 
nasoslarni 
urganish 
Markazdan 
kochma 
uqli 
nasoslarni  turlari,  turlari  va  ularni 
tanlash  o’rganiladi 
2  9[42- 50]  + 
+ 
+ 
4 
Quduqlarni 
ta’mirlash  jixozlari 
va 
asboblarini 
ishlatish tartibi  
Quduqlarni  ta’mirlash  jixozlari  va 
asboblarini  turlari  va  ishlatish 
tartibi o’rganiladi 
2  9[58-69]  + 
+ 
+ 
5 
Favvoraga 
qarshi 
jixozlar 
va 
preventorlar 
Favvoraga 
iarshi 
jixozlar 
va 
preventorlarni tuzilishi va qo’llash 
prinsipi o’rganiladi 
2 
9[100-
105] 
+ 
+ 
+ 
 
Jami: 
14 
 
 
 
 
 
Kurs ishi bo‘yicha tavsiya etilgan mavzular ro‘yxati: 
1. 
Gazni saqlash va taqsimlash jihozlari va ularning hisoblari 
2. 
Quduq  tubiga  kislotali  ishlov  berish  jihozlari  va  ularning 
hisoblari. 
3. 
Neft va gaz konlarining quvur uzatmalari va ularning hisoblari. 
4. 
Neft  qatlamlarida  quduq  tubi  atrofiga  ishlov  berish    va  uning 
hisobi 
5. 
Suyultirilgan neft gazlarini tashish jihozlari va uning hisobi 
6. 
Neft 
va 
neft 
mahsulotlarini 
tashishda 
qo`llaniladigan 
qo`llaniladigan jihozlar va uning hisobi. 
7. 
Neft  mahsulotlarini  saqlashda  qo`llaniladigan  rezervuarlar  va 
uning hisobi. 
8. 
Nasos  agregatlari  va  qatlamga  gaz  haydashda  qo`llaniladigan 
jihozlar va uning hisobi 
9. 
Qatlamga  issiqlik  haydashda  qo`llaniladigan  jihozlar  va  uning 
hisobi. 

---

 
308 
10. 
Botma  markazdan  qochma  nasoslar  yordamida  quduqlarni 
ishlatish jihozlari va uning hisobi 
11. 
Quduqlarni ishlatishda qo`llaniladigan jihozlar va uning hisobi 
12. 
Quduqni  gazlift  usulida  ishlatishda  qo`llaniladigan  jihozlar  va 
uning hisobi 
13. 
Suv  haydash  ta’minoti  tizimida  qo`llaniladigan  jihozlar  va 
uning hisobi 
14. 
Neftni favvora usulida qazib olish jihozlari va uning hisobi 
15. 
Neftni tayyorlashda qo`llaniladigan jihozlar va uning hisobi 
16. 
Neft quduqlaridagi qum tiqinlarini bartaraflash va uning hisobi 
Kurs  ishi  ob'ekti  sifatida  turli  usulda  ishlaydigan  quduqlar  bilan  bog‘liq 
bo‘lgan barcha masalalar xizmat qiladi. 
 
 
3.2.4. Mustaqil ishlarning mavzulari. 
 
№ 
Mustaqil ish mavzusi 
Tavsiya etilgan 
adabiyotlar 
1 
Neft  va  gaz  qazib  olish  uchun  jihozlar  va  mashinalarning 
klassifikatsiyasi 
2[7-15] 
2 
Quduqlarni ishlatish jihozlari 
2[17-20] 
3 
Quduqlarni filtr va stvol qismlarining jihozlari 
2[29-33] 
4 
Favvora usulida ishlatish jihozlari 
2[62-70] 
5 
Favvora  armaturalari  va  monifoldning  bekitish  va  rostlovchi 
qurilmalari 
2[76-90] 
6 
Mexanik uzatmali quduq nasoslarining jihozlari 
2[91-100] 
7 
Shtangasiz gidroporshenli nasos qurilmalari 
2[103-113] 
8 
Quduqlarni yer osti jihozlari va о‘zlashtirish 
2[113-134] 
9 
Asboblarni tushirish-kо‘tarish jarayonlari 
2[135-150] 
1[309-332] 
10  Quduqlarni joriy ta’mirlashda qо‘llaniladigan agregatlari 
2[282-290] 
11  Qatlamni о‘tkazuvchanligini kuchaytirish uchun jihozlar 
1[414-421] 
12  Past haroratli ajratish qurilmasi (Shо‘rtanneftgaz UShK) 
1[424-435] 
13  Neft mahsulotlarini qо‘yish va jо‘natish 
1[436-444] 
14  Gazni dastlabki tayyorlash qurilmasi 
1[444-451] 
15 
Quduq  mahsulotlarini  yig‘ish  va  tayyorlash  tizimining  asosiy 
jihozlari 
1[451-470] 
 
3.3. Fan bo`yicha talabalar bilimini nazorat qilish 
3.3.1. “Neft va gaz konlari mashina va jihozlari”  fanidan 
REYTING BALLAR HISOBI JADVALI 
Maksimal ball - 100 
Saralash ball – 55 
№ 
Nazorat turi 
Nazorat 
soni 
Bir nazorat 
uchun 
Maksimal 
ball 

---

 
309 
ajratilgan ball 
1  Laboratoriya 
mashg’ulotlarini 
bajargani 
uchun 
5 
3 
15 
2 
Amaliy  mashg’ulot  topshiriqlarini  bajargani 
uchun 
10 
3 
30 
3 
Mustaqil ish topshiriqlarini bajargani uchun: 
a) referat tayyorlagani va topshirgani uchun 
b)  mustaqil  yozgan  konspekti  boyicha 
og’zaki so’rov 
 
1 
 
1 
 
2 
 
3 
 
2 
 
3 
 
JB boyicha jami: 
15 
 
50 
 
Oraliq baholash 
1 
20 
20 
 
Yakuniy baholash 
1 
30 
30 
 
Jami: 
17 
 
100 
 
3.3.2. “Neft va gaz quduqlarini qurish asoslari  ” fanidan joriy nazorat 
boyicha baholash mezonlari 
 
№ 
Nazorat turi 
Ball 
1 
 Laboratoriya ishlarini bajargani va hisobot topshirgani uchun: 
- 
laboratoriya ishini to’liq va mukammal bajarish, ishning mazmuni va 
miohiyatini tushunish, bajarilgan ishni tushuntirib bera olish va nazariy 
bilimlarni amalda qo’llay bilish, hisobot topshirish, savollarga to’liq javob 
berish; 
- 
laboratoriya ishini bajarish, ishning mazmunini tushuntirib berish, 
hisobot topshirish va savollarga javob berish; 
- 
laboratoriya ishini bajarishga harakat qilish, ishning maqsadi va 
mazmunini tushuntirib, ishni bajarish va hisobot topshirishda 
kamchiliklarga yo’l qoyish; 
- 
ishni baja olmaslik, tushunmaslik va tasavvurga ega bo’lmaslik. 
 
 
 
 
3 
 
2 
 
 
1 
0 
2 
Amaliy mashg’ulot topshiriqlarini bajargani uchun: 
- yangi texnologiya va texnika ma’lumotlaridan, magistrlik mavzusiga 
bog’lay olganligi, mavzuni to’liq tushunganligi, berilgan topshiriqni to’liq 
va aniq bajarganligi, topshiriqda yangi pedagogik texnologiyalarni qo’llay 
olganligi, internet ma’lumotlaridan foydalana olganligi uchun; 
- yangi texnologiyalarni qo’llaganligi, ilmiy jihatdan baho bera olishi, 
berilgan topshiriq bajarganligi, mazmunini to’liq tushuntira bera 
olmaganligi uchun; 
- berilgan topshiriq to’liq bajarganu, lekin topshiriq mazmunini to’liq 
tushuntira olmaganligi uchun; 
- amaliy mashg’ulot topshiriqlarini bajarmaslik (yoki mashg’ulotga 
qatnashmaslik). 
 
 
 
 
3 
 
2 
 
1 
 
0 
3 
3.1. 
Mustaqil ish topshiriqlarini bajarganligi uchun: 
 Referat tayyorlagani va himoya qilgani uchun: 
- mavzu bo‘yicha referat tayyorlash, uni yuqori saviyada himoya qila olish, 
keltirilgan ma‘lumotlarni mushohada qilish va tushuntirib berish, berilgan 
 
 
 
 

---

 
310 
savollarga  to‘liq javob bera olish, mustaqil fikrlay olish, internet 
saytlaridan yangi ma’lumotlarni kirita olganligi; 
- mavzu bo‘yicha referat tayyorlash, uni yuqori saviyada himoya qila olish, 
keltirilgan ma‘lumotlarni mushohada qilish va tushuntirib berish, berilgan 
savollarga  to‘liq javob bera olish, mustaqil fikrlay olish; 
- referatni chala tayyorlash yoki umuman tayyorlamaslik. 
 
2 
 
 
1 
0 
3.2.  Mavzu bo‘yicha mustaqil konspekt yuzasidan og‘zaki so‘rov : 
- mustaqil ish mavzusini to‘liq o‘zlashtirish, konspekt mavjudligi, mustaqil 
fikrlay olishi,  mavzu bo‘yicha o‘z takliflarini  bera olishi, adabiyotlar bilan 
ishlash  darajasining  yuqoriligi,  mavzuni  boshqa  mavzular  bilan  uzviy 
bog‘lay  olishi,  himoya  qilishi,  konspektga  yangi  texnika-texnologiyalar 
haqida va internet ma’lumotlarini kiritilganligi; 
- mustaqil ish mavzusini to‘liq o‘zlashtirishi, konspekt mavjudligi, mustaqil 
fikrlay olishi,  mavzu bo‘yicha o‘z takliflarini  bera olishi, adabiyotlar bilan 
ishlash  darajasining  yuqoriligi,  mavzuni  boshqa  mavzular  bilan  o‘zviy 
bog‘lay olishi, himoya qilishi; 
- mustaqil ish bo‘yicha konspekt mavjudligi, mavzu bo‘yicha o‘ztakliflarini 
bera  olishi,  adabiyotlar  bilan  ishlay  olishi,  himoya  qilishi  va  internet 
ma’lumotlarining mavjudligi; 
- mustaqil ishni bajarmaganligi va o’zlashtira olmaganligi, konspektning 
mavjud emasligi. 
 
 
 
 
 
3 
 
 
 
2 
 
 
1 
 
0 
 
 
 
3.3.3. ON bo‘yicha baholash mezonlari 
ON  ma’ruza  mashg’ulotlari  materiallari  bo‘yicha  o‘tkaziladi.  Bir  semestrda 
1 ta ON yozma ish yoki test sinovi shaklida o‘tkaziladi. Baholash bali fan bo‘yicha 
belgilangan umumiy ballning 20 % ini , ya’ni 20 balni tashkil etadi. 
 ON  test  sinovi  shaklida  o‘tkazilsa,    talabaga    20  ta  test  savoldan  iborat 
variant beriladi va har bir to’g’ri javob 1(bir) ball  bilan baholanadi. 
Yozma  ishni  o‘tkazishda      4  ta  savoldan  iborat  variantlar  beriladi.  Variant 
savollariga  mustaqil  ish  mavzulariga  oid  savollar  ham  kiritiladi.  “Yozma  ish”  ni 
baholashda 1- jadvalda keltirilgan baholash mezonlaridan foydalaniladi.        
                                                             
     
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

 
311 
 
 
 
 
 
  1-jadval 
“Yozma ish”ni baholash mezonlari 
 
Baholash 
tartibi 
Baholash mezonlari 
ball  
Variantda 4 
ta savol 
bo’lib,har bir 
savol alohida  
baho- lanadi 
va bir savol 
uchun 
maksimal 5 
ball beriladi. 
 
-javobning  to‘griligi  va  to‘liqligi  ,  javob  berishga  ijodiy 
yondashish,  javobni  yoritishda  tayanch  tushunchalardan 
foydalanganlik va ularning mazmunini to’gri yoritish, javob 
hajmini me'yordaligi,tushinarli  husnixat; 
-  javobning  to‘griligi  va  to‘liqligi  ,  javob  berishga  ijodiy 
yondashish,  javobni  yoritishda  tayanch  tushunchalardan 
foydalanganlik va ularning mazmunini to’gri yoritish, javob 
hajmini me'yorda emasligi; 
-javobning  to‘griligi  va  to‘liqligi  ,  javob  berishga  ijodiy 
yondashish,  javobni  yoritishda  tayanch  tushunchalardan 
foydalanganlik  va  ularning  mazmunini  to’gri  yoritishda 
noaniqlik, javob hajmini me'yorda emasligi; 
-javobning  to‘griligi,  ammo  javobni  yoritishda  tayanch 
tushunchalardan  foydalanganmaslik  va  javob  hajmini 
me'yorda emasligi; 
 -javobning  qisman  to‘griligi,  ammo  javobni  yoritishda 
tayanch  tushunchalardan  foydalanganmaslik  va  javob 
hajmini me'yorda emasligi; 
-javobning noto‘griligi yoki yo’qligi 
 
 
 
5 
 
 
4 
 
 
 
3 
 
 
2 
 
1 
0 
 
3.3.4. YAN bo‘yicha  baholash mezonlari 
Yan yozma ish asosida quyidagi tartibda o‘tkaziladi:  
1) Agar YAN test sinovi shaklida  otkazilsa, talabalarga 30 ta savoldan iborat 
test variantlari beriladi va har bir  to‘g‘ri javob  1 (bir) bilan baholanadi; 
2) Agar YAN  yozma  ishshaklida o‘tkazilsa, u holda talabalarga 5 ta savoldan 
iborat  variantlar  beriladi.  “Yozma  ish”  ni  baholashda  2-jadvalda  keltirilgan 
baholash mezonlaridan foydalaniladi.  
 
   2-jadval 
Yan bo‘yicha  “Yozma ish”ni baholash mezonlari 
Baholash 
tartibi 
Baholash mezonlari 
ball  

---

 
312 
 Har 
bir 
variantda  5  ta 
savol    bo’lib, 
har  bir  savol 
alohida  
bahola-  nadi 
va bir savolga 
maksimal 
6 
ball btriladi. 
 
 -javobning  to‘griligi  va  to‘liqligi  ,  javob  berishga  ijodiy 
yondashish,  javobni  yoritishda  tayanch  tushunchalardan 
foydalanganlik  va  ularning  mazmunini  to’gri  yoritish, 
javob hajmini me'yordaligi,tushinarli  husnixat; 
-javobning  to‘griligi  va  to‘liqligi  ,  javob  berishga  ijodiy 
yondashish,  javobni  yoritishda  tayanch  tushunchalardan 
foydalanganlik  va  ularning  mazmunini  to’gri  yoritish, 
javob hajmini me'yorda emasligi; 
-javobning  to‘griligi  va  to‘liqligi  ,  javob  berishga  ijodiy 
yondashish,  javobni  yoritishda  tayanch  tushunchalardan 
foydalanganlik  va  ularning  mazmunini  to’gri  yoritishda 
noaniqlik, javob hajmini me'yorda emasligi; 
-javobning  to‘griligi,  ammo  javobni  yoritishda  tayanch 
tushunchalardan  foydalanganmaslik  va  javob  hajmini 
me'yorda emasligi; 
 -javobning  qisman  to‘griligi,  tushinarli    husnixat,ammo 
javobni 
yoritishda 
tayanch 
tushunchalardan 
foydalanganmaslik va javob hajmini me'yorda emasligi; 
-javobning  qisman  to‘griligi,  ammo  javobni  yoritishda 
tayanch  tushunchalardan  foydalanganmaslik  va  javob 
hajmini me'yorda emasligi; 
-javobning noto‘griligi yoki yo’qligi 
 
 
 
6 
 
 
5 
 
 
 
4 
 
 
3 
 
2 
 
 
1 
0 
 
Talabaning fan bo'yicha bir semestrdagi reytingi quyidagicha aniqlanadi. 
R
t 
= V×O'/100; 
bu  erda:    V  –  semestrda  fanga  ajratilgan  umumiy  o'quv  yuklamasi 
(soatlarda); 
O' – fan bo'yicha o'zlashtirish darajasi (ballarda). 
Masalan:  Fanga  ajratilgan  umumiy  soat  V=104,  talabaning  to'plagan  bali 
O'=72 bo'lsa, uning reytinggi  Rt = 104×72/100=74,88   
IV. Informatsion uslubiy ta’minot 
 
4.1 Asosiy darsliklar va о‘quv qо‘llanmalar: 
 
1.  Yuldashev  T.R.,  Eshkabilov  X.Q.  «Neft  va  gaz  konlari  mashina  va 
mexanizmlari»  О‘quv  qо‘llanma.  Qashqadaryo  kо‘zgisi  OAV  nashriyoti.  2015, 
328 bet. 
2.  Molchanov  G.V.,  Molchanov  A.G.  «Mashini  i  oborudovaniye  dlya 
dobichi nefti i gaza». Uchebnik dlya vuzov. M.: Nedra, 1984, 464 s.   
3.  Akramov  B.SH.,  Umedov  SH.X.  «Neft  qazib  olish  bо‘yicha 
ma’lumotnoma». T.: «Fan va texnologiya», 2010, 368 b.    
4.  Akramov  B.SH.,  Kichkinakov  G.  «Neft  va  gaz  konlari  mashina  va 
mexanizmlari»  fanidan  amaliy  mashg‘ulotlar  uchun  uslubiy  qо‘llanma.  Toshkent-
2000. 

---

 
313 
5.  Akramov  B.SH.,  Kichkinakov  G.  «Neft  va  gaz  konlari  mashina  va 
mexanizmlari» fanini о‘rganish bо‘yicha о‘quv qо‘llanma. Toshkent-2002y. 
6.  Strijov  I.N.,  Xodanovich  I.YE.  Dobicha  gaza.  –  Moskva-Ijevsk:  Institut 
kompyuternix issledovaniy, 2003, 376 str. 
7. Akramov B.Sh., Hayitov O.G’. Konlarning mashina mexanizmlari. O’quv 
qo’llanma. Toshkent. O’qituvchi, 2004. 111 b. 
8.  Elektronniy  uchebnik  serii  «Chernoye  zoloto  »  po  dissepline 
«Neftegazopromislovoye  oborudovaniye».  Razrabotchik  Sentr  Informatsionnix 
Texnologiy. Moskva, 2004y. 
9.  Krets V.G., Shadrina A.V. «Osnovi neftegazovogo dela». Tomsk: Izd-vo 
Tomskogo politexnicheskogo universiteta, 2010. 182 s. 
10.  Bunchuk V.A. «Transport i xraneniye nefti, nefteproduktov i gaza». M.: 
Nedra, 1977.  366 s. 
11.    Zemenkov  Y.D..  Markova  L.M.,  Proxorov  A.D.  «Sbor  i  podgotovka 
nefti i gaza» uchebnik. M.: Izdatelskiy sentr «Akademiya», 2009. 160 s.  
 
4.2. Qо‘shimcha adabiyotlar 
 
 
12.  Adamyans  P.P.,  Guseynov  CH.S.,  Ivanets  V.K.  Proyektirovaniye 
obustroystva morskix neftegazovix mestorojdeniy – M.: OOO «SentrLitNeftegaz», 
2005. – 496 s. 
 
13.  Ivanov  S.I.  Osobennosti  razrabotki,  osvoyeniya  i  ekspluatatsii 
gazokondensatnix  mestorojdeniy  na  zavershayushey  stadii.  –  M.:  OOO  «Nedra  - 
Biznessentr», 2005. – 247 s.: il. 
 
14. Yermilov O.M. Dobicha gaza i gazokondensata v oslojnennix usloviyax 
ekspluatatsii  mestorojdeniy  /  O.M.  Yermilov,  A.N.  Laperdin,  S.I.  Ivanov 
otv.redaktor A.E. Kontorovich. – Novosibirsk: Izdatelstvo SO RAN, 2007.-291 s. 
 
15.  Akramov  B.SH.,  Tо‘rayev.  B.  M.  «Neft  va  gaz  konlari  mashina  va 
mexanizmlari» fanini о‘rganish bо‘yicha о‘quv qо‘llanma. Toshkent-2008y. 
 
 
4.3. Elektron resurslar 
 
1. Google.uz.  
2. 
www.oilandgaslibrary.com
. 
3 
www.Oilgas.ru
 
4 
www.gubkin.ru
 
5.www.ziyonet.uz 
 
 
Fanni о‘qitishda yangi pedagogik texnologiyalarning  
qо‘llanilishi. 
 
“Neft  va  gaz  konlari  mashina  va  mexanizmlari”  fanidan  ma’ruzalarni  olib 
borishda 
tasviriy 
kо‘rgazma 
qurollari 
va 
ishlab 
chiqarishga 
oid 

---

 
314 
videomateriallardan,  amaliy  va  tajriba  mashg‘ulotlarini  о‘tkazishda  yangi  texnik 
qurilma va vositalar hamda elektron hisoblash mashinalaridan foydalaniladi.  
 
 
 
 
Ishchi dasturga kiritiladigan о‘zgartirishlar. 
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
__________________________________ 
 
Ishchi  dasturga  kiritilgan  о‘zgartirishlar  “Texnologik  mashinalar  va 
jihozlar”    kafedrasi  (Bayon  №___  «___»________  2018  y)  va  Neft  va  gaz 
fakulteti UK si (Bayon №___ «___»________ 2018 y) majlisida kо‘rib chiqildi 
va ma’qullandi. 
 
 “Texnologik mashinalar va  
jihozlar” kafedrasi mudiri:               __________        prof. T.R.Yuldashev  
                                                    (imzo)                          (f.i.sh) 
“NG” fakulteti uslubiy  
komissiyasi raisi:  
                     __________       katta o’q. O’. Maxmanov 
                                                    (imzo)                          (f.i.sh) 
 
Kiritilgan о‘zgartirishlar tasdiqlayman: «___» ________ 2018  y. 
 
   Fakultet dekani:                                  ________          dots.  A.R.Mallayev  
                                                                    (imzo)                          (f.i.sh)