Nyutonning I qonuni (Galileyning inersiya qonuni)

inersiya  qonuni  deyiladi.Galileyning  jismga  boshqa  jismlar  ta’sir  qilmaganda,  u  faqat  tinch 

holatda emas, balki  yerga nisbatan to’g’ri chiziqli tekis harakatda bo’lishi  mumkin degan  ilmiy 

hulosasi  fizika  fanidan  qilingan  ulkan  qadam  edi.Jismlarda  ro’y  beradigan  inersiya  hodisasiga 

ko’plab misollar keltirish mumkin: tekis harakatlanib ketayotgan  avtobus keskin tormozlanganda 

undagi yo’lovchilarning o’z harakatini davom ettirib oldinga engashib ketishi yoki avtobus keskin 

joyidan qo’zgalayotganda yo’lovchining oqrqaga ketishi kabi misollar. 

Buyuk  ingliz  olimi  I.Nyuton  tajriba  va  kuzatishlarga  asoslanib    Galileyning  inersiya 

qonunini harakatning umumiy qonunlari qatoriga qo’shib, uni dinamikaning birinchi qonuni deb 

atadi. Nyutonning birinchi qonuni quyidagicha ta’riflanadi: har qanday jismga boshqa jismlar 

ta’sir  etmasa,  u  o’zining  tinch  yoki  to’g’ri  chiziqli  tekis  harakat  holatini  saqlaydi.  Bu 

qonundan quyidagi xulosa kelib chiqadi, agar jismga boshqa jismlar ta’sir etmasa, u kattaligi