7
«Innovatsion menejment» va «Maishiy-madaniy xizmat ko’rsatish
va turizmda
innovatsiya» sifatida kiritiladi.
Hozirgi jamiyatda innovatsiyalarni ishlab chiqish va tatbiq etish zarurati
G’arb mamlakatlari vakillari tomonidan yaxshiroq qabul qilinadi. Ammo
Rossiyada tadqiqotchilar past innovatsion faollikni ta’kidlamoqda. Bu personalni
boshqarish, turizm biznesida strategik sheriklik, sayyohlik bozorini davlat
tomonidan boshqarish, sayyohlikda marketing va shu kabilar.
Shubhasiz, turizm va xizmat ko’rsatish sohasidagi ko’rib chiqilgan
innovatsiyalar ro’yxati to’liq emas, o’z
navbatida, keng qamrovli va yagona bo’la
olmaydi. Ushbu nashrning maqsadi talabalar va zamonaviy sayyohlik sanoatidagi
masalalar bilan qiziquvchi barcha kishilarda zamonaviy biznesning zarur
komponentlari,
shuningdek, sezilarli ravishda o’zgarib borayotgan taraqqiy etgan
jahon va mahalliy sayyohlik biznesidagi asosiy yangiliklar haqida tassavvur hosil
qilishdir.
«Innovatsion menejment» fani bo’yicha o’quv qo’llanma bo’lsa-da,
“Maishiy-madaniy” xizmat ko’rsatish va turizm bo’yicha qo’llanma yo’q
deyish
mumkin. Mazkur qo’llanma hosil bo’lgan bo’shliqni to’ldirishga xizmat qiladi.
Turizm va xizmat ko’rsatish sohasini bevosita yorituvchi materiallar
bilan
birga, mualliflar qo’llanmaga nafaqat ishlab chiqarish, balki maishiy-madaniy
sohalardagi innovatsion jarayonlarni kiritishni ham zarur deb biladilar. Xususan,
innovatsiya va innovatika nima, uning rivojlanish bosqichlari kabi savollar ham
ko’rib chiqiladi. Shu bilan birga qo’llanmada innovatsiyalarning
tipologiyasi va
hayotiy
davri
masalalari
ham
yoritiladi,
turli bosqichlarda innovatsion
jarayonlarning muvaffaqiyatiga ta’sir etuvchi omillarga innovatsiyalarning jamiyat
hayotiga tatbiq etilishiga yordam beruvchi yoki xalaqit beruvchi shaxsning
innovatsion faolligidan tortib madaniy xususiyatlarigacha ahamiyat beriladi.
Innovatsiyalarni tarqatish, innovatsion ziddiyatlar va innovatsion jarayonni
faollashtirish usullarining o’ziga xos xususiyatlari ko’rib chiqiladi.
Hozirgi kunda global ijtimoiy-iqtisodiy hodisa bo’lgan,
ayrim hollarda juda
kuchli raqobat sharoitida ishlab turgan turizm sayyohlik korporatsiyalari
raqobatbardoshligining asosiy omili bo’lgan innovatsion jarayonlarga amal
qilishga sodiqlik darajasi bilan belgilanadi. Qo’llanmaning ikkinchi qismi
innovatsion
jarayonlarga
sodiq
bo’lgan sayyohlik faoliyatining yetakchi
yo’nalishlarini yoritib beradi, shuningdek, ushbu innovatsiyalarning mazmuni,
sabab va oqibatlarini ochib beradi.
6-11-boblarda sayyohlik sanoati, avtomatizatsiya sohasidagi innovatsion
jarayonlar va sayyohlik xizmatlarini tashkil etish va sotish jarayonini ma’lumot
bilan ta’minlash, sayyohlik tarmog’ida ichki korporativ o’zaro ishlarni tashkil
etish, shuningdek, nafaqat sayyohlik kompaniyalarining
tashkiliy tuzilmalarini
o’zgartirish, balki ulardagi mavjud muammolarni hal qilish muhim masaladir.
Masalan, ulardan 650 nafari o’z hayotlarini g’orlarda o’tkazgan. Yozuvdan faqat
so’nggi etmish yilda foydalanilgan. Faqatgina so’nggi olti avlod bosma so’zdan
foydalanish imkoniga ega bo’lgan. Faqat so’nggi to’rt avlod hayotida odamlar
vaqtni aniq belgilashni o’rgangan. Hozirgi zamonda axborot oqimi har 20 oyda
ikki barobar ko’paygan. Ixtiro paydo bo’lganligidan uni amaliyotga tatbiq etish
8
vaqti juda tez qisqarmoqda: qog’oz uchun bu 1000 yil; bug’ mashinasi uchun 80
yil; telefon uchun 50 yil; samolyot uchun 20 yil; tranzistorli texnika uchun 3 yil;
lazerlar uchun yarim yil; fakslar uchun 3 oy.
Hozirgi dunyoning boshqa farqi E. Toffler aytishicha, bu o’tmish
iqtisodi,
qishloq xo’jaligi yoki sanoatda, qat’iy tuzilmalarda qotib qolgan, hozirgi
iqtisodiyot esa taraqqiy etuvchi, kaleydoskop tarzida o’zgaruvchan amaliy
faoliyatda qo’llaniladigan texnologik jarayonning takomillashuvi.
Innovatsiya albatta texnik bo’lishi
shart emas, yoki ma’lum ma’no moddiy
bo’lishi talab etilmaydi. U ijtimoiy, iqtisodiy, madaniy bo’lishi mumkin. Hozirda
bu kabi innovatsiyalarning jamiyat uchun qiymati moddiy texnik innovatsiyadan
ancha yuqori. Misol tariqasida mahsulotlarning pulini keyinroq berish yo’li bilan
sotish kabi innovatsiyani olish mumkin, bu texnik innovatsiya bo’lmasa-da savdo
sohasini o’zgartirib yubordi. Ko’rsatuvchi ta’siri bo’yicha uncha ko’p bo’lmagan
texnik innovatsiyalarni u bilan taqqoslash mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: 
