O’quv metodik material o’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan muhandislik pedagogika instituti

3. Foya va mafkuralarning inson va jamiyat hayotiga ta’siri. 
Foya va mafkuralarning inson va jamiyat hayotiga ta’siri. Jamiyat mafkurasining xalqni-
xalq, millatni-millat etishdagi urni. Foya va mafkura —turli jamiyatlarning o‘ziga xos taraqqiyot 
yo‘liga tayangan holda uzluksiz rivojlanish omili. 
Jamiyat va sivilizatsiyalar rivojiga ulkan ta’sir ko‘rsatgan g‘oyalar va mafkuralar. 
Ularning turli xilligi. Bunyodkor va vayronkor g‘oyalar. Bunyodkor g‘oyalarning tarixiy-falsafiy 
ildizlari. Zardusht, Siddxarti Gautama, Sokrat, Platon, Konfutsiy, Amir Temur, Mirzo Ulug‘bek, 
Alishsr Navoiy, Zahiriddii Muhammad Bobur, Mahatma Gandi va boshqalarning bunyodkor 
g‘oyalari. 
Vayronkor g‘oya
V
a mafkuralarning jamiyat hayotiga salbiy ta’siri. Diniy aqidaparastlik, 
fashizm, bolshevizm, buyuk davlatchilik shovinizmi, tajovuzkor millatchilik, irqchilik, terrorizm 
va boshq. YAgona hukmron mafkuraning cheklanganligi, g‘ayriinsoniyligi, uning fikr erkinligi, 
g‘oyalar va mafkuralar xilma-xilligiga zidligi. Unipg jamiyat taraqqiyotiga zararli ta’sirlari va 
oqibatlari. Dunyoviylik dahriylik emasligi to‘g‘risida (I.Karimov). 
«Fikrga qarshi fikr, g‘oyaga qarshi g‘oya,
jaholatga qarshi ma’rifat bilan kurashish» 
tamoyilining turli xalqlar va jamiyatlar taraqqiyotidagi ahamiyati.