О‘збекистон давлат архивларида 8,5 миллион ҳужжат сақланадИ .. Бутун дунёда йилдан-йилга ахборотга бо‘лган еҳтиёж ортиб бормоқда, бу еса ахборот ташкилотларини давр талабига жавоб берадиган масалага янада еҳтиёткорлик билан ва аниқроқ ёндашишга мажбур қилмоқда. Шу муносабат билан О‘збекистон архивлари олдига ҳам архив материалларидан тез ва сифатли фойдаланишни ташкил етиш, аҳолини ахборотлаштириш бо‘йича хизматлар ко‘рсатишни ташкил етиш бо‘йича устувор вазифалар турибди. Бугунги кунда О‘збекистонда 102 та давлат архиви мавжуд бо‘либ, уларда Миллий архив фондининг қарийб 8,5 миллион сақлаш ҳужжатлари ва ҳудудий ҳокимликлар ҳузурида ташкил етилган 115 та идоралараро хо‘жалик ҳисобидаги архивлар сақланади.
О‘збекистон давлат архивлари томонидан ко‘рсатилаётган хизматлар ко‘лами ниҳоятда кенг. Бугунги кунда уларнинг 30 дан ортиқ турлари мавжуд бо'либ, енг ко'п талаб қилинадиган хизматлар қаторига қуйидагилар киради: - о‘қув залида архив ҳужжатларидан фойдаланиш ва фойдаланувчиларга хизмат ко‘рсатиш; - ижтимоий-ҳуқуқий характердаги со‘ровларни бажариш, хусусан, иш стажини тасдиқлаш, 10 йил муддатга иш ҳақи то‘г‘рисидаги, юридик шахс номини о‘згартириш, таълим муассасаларида о‘қишни тасдиқлаш то‘г‘рисидаги архив маълумотномаларини бериш; мукофотлар бо'йича;
- тегишли давлат ҳокимияти ва бошқаруви органларига архив маълумотномалари ва архив ҳужжатининг нусхаларини қог‘оз ва електрон ташувчиларда тақдим етиш; - 3 ойгача бо'лган муддатга ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларнинг талабига биноан архив ҳужжатларидан вақтинча фойдаланишни та'минлаш; - О‘збекистон Республикаси Миллий архив фондига киритилган ҳужжатларни идоравий сақлашнинг белгиланган муддати о‘тгандан кейин архивларни олиш манбаларидан буюртма ҳолатида доимий сақлашга қабул қилиш.
2012-йилда республика архив муассасалари томонидан фуқароларнинг 129560 та мурожаатлари бажарилган бо‘либ, шундан 115395 нафари архивга шахсан мурожаат қилган. Шунингдек, фуқароларнинг 10308 та мавзули мурожаатлари қаноатлантирилди, 393 та ко‘ргазма ташкил етилди. Кейинги йилларда давлат архивларининг о‘қув залларига ташриф буюрувчилар сони йетти баробар ошди. Тадқиқотчиларга архив ҳужжатлари қог‘озда ҳам, електрон шаклда ҳам тақдим етилади. О‘тган йил давомида 1906 нафар тадқиқотчига 30126 архив иши тақдим етилди.
Архив муассасалари ҳам пуллик иш ва хизматлар ко‘рсатади. Ташкилотда иш юритиш ва архив ишларини ташкил етиш бо‘йича ички меъёрий-услубий ҳужжатлар лойиҳаларини ишлаб чиқиш, муайян мавзу, мулкий ҳуқуқлар, иш стажи ва 10 йилдан ортиқ муддатга доимий иш ҳақи бо‘йича со‘ровларни бажариш ушбу хизматлардан иборат. Бундан ташқари, давлат архивлари ташкилотлар ҳужжатларига буюртма бериш ва илмий-техникавий ишлов бериш бо‘йича хизматлар ко‘рсатади, ташкилотлар ҳужжатларини депозитарий сақлашга қабул қилади. 2012-йилда мамлакатимиз архив муассасалари томонидан ко‘рсатилган пуллик хизматлар 2 миллиард 400 миллион со‘мни ташкил етиб, 2011-йил якунларига нисбатан 134 фоизни ташкил етди.
Архив муассасалари ҳам пуллик иш ва хизматлар ко‘рсатади. Ташкилотда иш юритиш ва архив ишларини ташкил етиш бо‘йича ички меъёрий-услубий ҳужжатлар лойиҳаларини ишлаб чиқиш, муайян мавзу, мулкий ҳуқуқлар, иш стажи ва 10 йилдан ортиқ муддатга доимий иш ҳақи бо‘йича со‘ровларни бажариш ушбу хизматлардан иборат. Бундан ташқари, давлат архивлари ташкилотлар ҳужжатларига буюртма бериш ва илмий-техникавий ишлов бериш бо‘йича хизматлар ко‘рсатади, ташкилотлар ҳужжатларини депозитарий сақлашга қабул қилади. 2012-йилда мамлакатимиз архив муассасалари томонидан ко‘рсатилган пуллик хизматлар 2 миллиард 400 миллион со‘мни ташкил етиб, 2011-йил якунларига нисбатан 134 фоизни ташкил етди. Архив муассасалари ҳам пуллик иш ва хизматлар ко‘рсатади. Ташкилотда иш юритиш ва архив ишларини ташкил етиш бо‘йича ички меъёрий-услубий ҳужжатлар лойиҳаларини ишлаб чиқиш, муайян мавзу, мулкий ҳуқуқлар, иш стажи ва 10 йилдан ортиқ муддатга доимий иш ҳақи бо‘йича со‘ровларни бажариш ушбу хизматлардан иборат. Бундан ташқари, давлат архивлари ташкилотлар ҳужжатларига буюртма бериш ва илмий-техникавий ишлов бериш бо‘йича хизматлар ко‘рсатади, ташкилотлар ҳужжатларини депозитарий сақлашга қабул қилади. 2012-йилда мамлакатимиз архив муассасалари томонидан ко‘рсатилган пуллик хизматлар 2 миллиард 400 миллион со‘мни ташкил етиб, 2011-йил якунларига нисбатан 134 фоизни ташкил етди.
Яқин вақт ичида маълумотномаларнинг архив ҳужжатларининг асл нусхасига мувофиқлиги шаффофлиги ва то‘лиқ (ягона) назоратини таъминлаш имконини берувчи “Архив маълумотномаларини беришнинг интеграциялашган ахборот тизими” лойиҳасини жорий етиш режалаштирилган. пенсияни расмийлаштириш учун архив маълумотномасини олиш ва жо‘натиш имкониятини берувчи “Ягона дарча” тамойилини жорий етиш. Бундан ташқари, давлат архивлари фондлари бо‘йича електрон қо‘лланмалар яратилмоқда, кейинчалик улар “О‘зарчив” агентлиги ва мамлакатимиз давлат архивлари веб-сайтларига интеграция қилинади.
Шунингдек, мамлакатимиз архивларига шажара ва оила дипломини тақдим етиш каби хизматларни жорий етиш режалаштирилган. Бугунги кунда ушбу хизмат О‘збекистон Республикаси Марказий давлат архиви томонидан ко‘рсатилмоқда. Матбуот анжуманида “О‘зарчив” агентлиги матбуот хизмати томонидан аҳолининг архив муассасалари томонидан ко‘рсатилаётган хизматлардан хабардорлик даражаси бо‘йича о‘тказилган ижтимоий со‘ров натижалари намойиш етилди.
