O‘zbekiston milliy universiteti horijy filologiyasi fakulteti O‘zbek

.

• Munosabat – keng qamrovli tushuncha. U butunning tarkibiy qismlari – birliklari orasidagi o‘zaro aloqa va bog‘lanishni anglatadi. Bunday aloqani tilimiz birliklari orasida ham kuzatamiz.

So’z

So’z birikmasi

gap

.

• Ularning otlari – Salim va Halim. Bundagi nutqiy birliklar turli munosabat bilan bog‘langan. Ular so‘zi otlari so‘zi bilan, u olmoshi –lar qo‘shimchasi bilan ketma-ket, zanjirsimon aloqada. Yoki otlari so‘zi 6 ta tovushning o+t+l+a+r+i ketma-ketligidan iborat.
• Gap ham, so‘z ham tarkibiy qismlarga bo‘linar ekan, butunlik, sistema sanaladi.
• Tilshunoslikda munosabatning bir necha ko‘rinishlari farqlanadi.

Paradigmatik munosabat

Iyerarxik munosabat.

Sintagmatik munosabat