O`zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi Toshkent Moliya instituti ‘‘Soliqlar va Sug`urta’’ fakulteti IV bosqich st-74 guruh talabasi Turdialixo’jayev Mahmudxo’janing

2. «Маъмурий амалиётни ҳисобга олиш» дастурий маҳсулини жорий қилишнинг асосий мақсақлари. Маълумотлар базасининг шаклланиши. Солиқ соҳасида содир этилган ҳуқуқбузарликлар, улар бўйича қўлланилган маъмурий ва жиноий жазо чоралари тўғрисида маълумотлар базасини ташкил этиш мақсадида, Ўзбекистон Республикаси Давлат солиқ қўмитасининг 2005 йил 5 августдаги «Давлат солиқ хизмати органларида автоматлаштирилган компьютер дастурий маҳсулларни амалга жорий этиш тўғрисида»ги 148-сонли буйруғига биноан «Маъмурий амалиётни ҳисобга олиш» дастурий маҳсули яратилиб, ДСҚнинг 2006 йил 10 ноябрдаги 46-ф-сонли фармойишига асосан амалиётга жорий этилди.
«Маъмурий амалиётни ҳисобга олиш» дастурий маҳсули давлат солиқ хизмати органлари томонидан мансабдор шахслар ва фуқароларга нисбатан қўлланилган маъмурий жазо чоралар, суд ва ҳуқуқни муҳофаза қилиш органларига қонуний чора кўриш учун юборилган текшириш ҳужжатларининг ягона реестрини юритади ва ҳисоботларини тайёрлайди, шунингдек солиқ соҳасидаги ҳуқуқбузарликларнинг такрорийлигини аниқлайди.


«Маъмурий амалиётни ҳисобга олиш» дастурий маҳсулини жорий қилишнинг асосий мақсадлари қуйидагилардан иборат:
• Давлат солиқ органлари томонидан ўтказилган текширишлар натижасида аниқланган ҳуқуқбузарликлар (маъмурий, жиноий) бўйича ягона ва қатъий маълумотлар жамланиши;
• Солиқ органлари томонидан ҳуқуқбузарларга нисбатан қўлланилган маъмурий жарималарнинг белгиланган муддатларда ва тўлиқ ундирилиши юзасидан мунтазам равишда олиб борилаётган назорат ишлари;
•Суд ва назорат қилувчи органларга юборилган маъмурий ишларнинг якунлари, қўлланилган жарималар ҳамда муддатида тўланмаган маъмурий жарималарни суд ижрочилари томонидан мажбурий тартибда ундирилиши юзасидан кузатув натижалари;
• Солиқ соҳасида содир этилган жиноий ҳаракатлар, улар юзасидан Ўзбекистон Республикаси Бош Прокуратураси ҳузуридаги Солиқ, валютага оид жиноятлар ва жиноий даромадларни легаллаштиришга қарши курашиш Департаменти ҳамда бошқа ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари томонидан қўзғатилган жиноий ишлар, улар юзасидан олиб борилган суриштирув ва тергов ҳаракатлари, суд қарорлари юзасидан солиштирув далолатномалари маълумотлари;
Ўзбекистон Республикаси Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг белгиланган моддалари асосида маъмурий жазога тортилган мансабдор шахслар ва фуқароларнинг такрорий ҳуқуқбузарликлари бўйича аниқланган маълумотлар;
•Солиқ соҳасидаги қонунбузилиш ҳолатлари динамикасини аниқлаш ва шу орқали Ўзбекистон Республикаси Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекси ва қонун ҳужжатларига ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида таклиф ва мулоҳазалар бериб бориш.
Дастурий маҳсулда маълумотлар базасининг шаклланишини шу тартибда келтириш мумкин:
•Давлат солиқ органлари томонидан мавжуд маълумотлар ойма-ой ўсиб борувчи тартибда, қонунчилик ижроси юзасидан асосий йўналишларда шаклланади;• Хўжалик юритувчи субъектлар томонидан тўлов интизомини бузилиши ҳамда дебиторлик қарзи муддатларини ўтказиб юбориш ҳолатлари бўйича кўрилган ҳақида маълумотларни ҳудудлар ва тармоқлар бўйича жамланмаси;
•Давлат солиқ органлари томонидан Ўзбекистон Республикаси Бош Прокуратураси ҳузуридаги Солиқ, валютага оид жиноятларга ва жиноий даромадларни легаллаштиришга қарши курашиш Департаментига юборилган материаллар, улар бўйича жиноят ишларини қўзғатилиши, тергов ва суд натижалари ҳақидаги маълумотларни (Жиноят ва Жиноят процессуал кодексларининг моддалари бўйича) жамланмаси;
•Давлат солиқ органлари томонидан қонуний ҳал қилиш учун прокуратура органларига юборилган материаллар, улар бўйича жиноят ишларининг қўзғатилиши, тергов ва суд натижалари ҳақидаги маълумотларни ҳудудлар бўйича жамланмаси;
•Давлат солиқ органлари томонидан қўлланилган ва мажбурий ундирувга қаратилган маъмурий жарималарнинг суд ижрочилари томонидан ундирилиши аҳволи ҳақидаги маълумотларни (ҳудудлар бўйича) жамланмаси.
Дастурий маҳсулни такомиллаштириш юзасидан бажариладиган ишларга қуйидагиларни киритиш мумкин:
•дастурий маҳсулдан ҳар хил мезонлар асосида такрорий ҳуқуқбузарликларни ДСБ погоналари миқёсида қидириш функсияларини қўшиш;
•Бош Прокуратура ва унинг ҳузуридаги СВОЖЖДЛҚК Департаменти, суд идоралари ҳамда суд ижрочилар департаменти билан маълумотлар алмашувини автоматлаштириш; •тизимни бир нечта бир бирига боғлиқ бўлмаган мустақил модулларга бўлиш.