O’zbеkiston rеspublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi

Ktesiy  

Gerodotning  tarixiy  an’analarini    davom  ettirgan  yunon  tarixshunosi 

Ktesiy  Kichik  Osiyodagi  Knid  shahridan  bo’lgan.  U  miloddan  avvalgi  414 

yildan boshlab, ahamoniylar podshosi Artakserks II saroyida tabib vazifasini 

bajargan. Podsho saroyida  u Sharq  chegaralarida joylashgan uzoq shaharlar, 

davlatlar  va  xalqlar  haqida  ko’p  hikoyalar  eshitgan.  Erondan  yurtiga 

qaytganidan  keyin  Ktesiy  qadimgi  forslar  tarixini  yoritishni  rejalashtirgan. 

Ammo  to’plangan  ma’lumotlar  aynan  forslardan  tashqari  keng  tarix 

tasavvuriga asos solgan.   

Ktesiy  keltirgan  ma’lumotiga  ko’ra  eron  podshosi  Kir    miloddan 

avvalgi  VI  asrda  saklar  podshosi  Amorg’ning  xotini  Sparetra  bilan  jang 

qilgan. Kir shu jangda halok bo’lgan, uning o’limining To’maris bilan jangga 

aloqasi  yo’q  deb  aytib  o’tgan.    Bular  Gerodot  keltirgan  ma’lumotlarga 

butunlay qarama-qarshi.  

Bundan tashqari Ktesiy Baqtriya davlati haqida ham yozib qoldirgan. U 

ossuriyalik podshoh Nin Belidning Baqtriyaga harbiy yurishi haqida so’zlab, 

Nin baqtriyalik ayol Semiramidaga uylanganini aytadi. Semiramida miloddan 

avvalgi IX-VIII asr boshlarida Ossuriya malikasi bo’lgan. Ninning Baqtriyaga 

qarshi  yurishida  Semiramida  ham  qatnashgan  va  ular  Baqtriya  podshosi 

Aksiart  bilan  obdon  urushganlar.  Xullas,  Baqtriya  davlatida  hukmronlik 

---

 

15 

qilgan sulolalar haqida haqiqatdan ko’ra afsonalar ko’proq uchraydi.