O’zbekistоn respublikasi оliy va o’rta maxsus ta`lim vazirligi

 
    
Listli  shtamplash
  –  bunda 
varaqa 
lentalardan 
tayyorlangan 
tayyorlamani 
matritsa 
asboboga 
o´rnatib  puanson  bilan  ezgan  xolda 
matritsa  ko´ziga  kiritib,  kerakli 
shaklga  keltiriladi.  Bu  usul  skoba, 
qopqoq,  xar  xil  qanotlar  va  boshqa 
maxsulotlar 
tayyorlanadi. 
Varaqa 
shtamplash jarayoni  yupqa devorli buyumlar tayyorlashdir. Varaqa shtamplash 
jarayoni ikkita guruxga: ajratish va shakl xosil qilish jarayonlariga bo´linadi. 
Ajratish  jarayoniga  qirqish,  qirqib  olish  ´yib  tushirish  va  boshqa 
jarayonlar kiradi. 
Shakl  xosil  qilish  guruxiga  egish,  botirish,  bort  qayirish  bort  chiqarish, 
bo´rttirish, siqish, zarblash va boshqa jarayonlar kiradi. 
Qirqish-varaqalardan ma`lum oo´lchamli chala zagatovka kesib olish. 
 Qirqib  olish-chala  tayyorlamalardan  zarur  shakldagi  tayyorlama  kesib 
olish. 
Oyib tushirish-varaqadan aylana kvadrat yoki boshqa shaklli zagatovkalar 
o´yib tushirish. 
Egish-varaqa tayyorlamadan egik buyum xosil qilish. 
Botirish-yassi tayyorlamadan kovak buyum  xosil qilish. 

---

151 
 
Bort qayirish-yassi tayyorlamani sirtqi konturi bo´ylab bort xosil qilish. 
Bort chiqarish-teshik konturi bo´ylab bort xosil qilish. 
B´rttirish-havol  zagatovka  ichidan  teng  taqsimlangan  kuch  ta`sir  ettirish 
y´li bilan uning shakli yoki o´lchamlarini o´zgarishi.  
Siqish-havol tayyorlama ochiq uchining perimetrini kichraytirish. 
Zarblash-varaqaviy  tayyorlamada  metalni  cho´zish  xisobiga  do´ngliklar 
xosil qilish. 
  
 
 
 
 
    
 
6.15-rasm. Shtamplash usullari