O’zbekiston respublikasi sog’liqni saqlash vazirligi tibbiy ta’lim rivojlantirish markazi

Aholini geografik joylashishi - absolyut sonlarda qanday o’rganilsa, 
foizlarda yoki ekstensiv ko'rsatkichlarda ham shunday aniqlanadi va u quyidagicha 
formula orqali ifodalanadi. 
 
Shahar (qishloq) aholisi x 100 
Umumiy aholi soni 
 
XX asrda yer yuzida shaharlarning 21% maydoni quruq va 13% aholi 
foydalanadigan territoriyadan iborat bo'lgan. XX asrda yer yuzidagi shaharlar 
quruq maydonning 21%ini, odamlar foydalanadigan hududning 13% ini egallagan. 
Dunyo bo'yicha aholining 30-40% shaharlarda, 60-70% esa qishloq joylarida 
istiqomat qilgan. 
Rivojlangan mamlakatlarda aholining 70% - shahar, 30% esa qishloq 
joylarida yashagan.  
BMT ining dastlabki hisoblariga ko'ra rivojlangan mamlakatlarda shahar 
aholisi XXI asr boshlariga 81% ga, rivojlanayotgan mamlakatlarda - 41% ga 
yetgan. 2002 yili O'zbekistonda shahar aholisi 36,9%ni, qishloq joylarida esa - 
63,1% ni, 2009 yilda 40% va 60% ni tashkil qilgan. Bunday holat turli 
mamlakatlar iqtisodiyoti va ishlab chiqarishiga o’z ta'sirini ko'rsatadi. 

---

33