Oʻzbekiston Respublikasi tarkibidagi viloyat. Respublikaning shimoli-sharqida. 1938 yil 15 yanvda tashkil kilingan

A қиймат бўйича α ва β ларни аниқлаш жадвали

А	α	β	А	α	β
1,0	1,06	1,0	0,5	0,5	1,0
1,07	0,95	1,1	0,414	0,45	0,94
1,068	0,9	1,150	0,332	0,4	0,84
1,068	0,85	1,157	0,256	0,35	0,81
0,994	0,8	1,157	0,188	0,30	0,74
0,927	0,75	1,152	0,124	0,23	0,635
0,830	0,7	1,137	0,080	0,20	0,550
0,750	0,65	1,115	0,045	0,15	0,435
0,678	0,6	1,074	0,020	0,10	0,338
0,583	0,55	1,045	0,004	0,05	0,180

Ёпиқ зовурнинг гидравлик ҳисоб жадвали.

Зовурларнинг номи	м^3/с	i	К, м^3/с	d мм	dст мм	K0 м^3/с	S0 м/с	м^3/с	Vт м/с	А	α	β	h0 м	Vх м/с
Б3-1	0,00079	0,000658	0,031	85	100	0,068	7,25	0,0017	0,19	0,45	0,5	1	0,05	0,19
Й3-1	0,00316	0,000645	0,124	130	150	0,17	9,2	0,0043	0,23	0,60	0,55	1,045	0,08	0,24
Й3-2	0,00553	0,000725	0,205	155	200	0,37	11,2	0,0100	0,30	0,56	0,55	1,045	0,11	0,32
Й3-3	0,00632	0,00062	0,254	170	200	0,37	11,2	0,0092	0,28	0,69	0,6	1,074	0,12	0,30

1-чизма. K=f ( ) ва S= f ( ) боғлиқлик графиги.
ЗОВУРЛАРНИ БЎЙЛАМА ҚИРҚИМИНИ ЛОЙИҲАЛАШ
Бошқарувчи зовур учун ҳисоблаш.

1. 
   Биринчи зовур тубини аниқлаб оламиз, у қуйидагича аниқланади:
   

ЗТ_пк0 =ЕС-t_з =102,4-3=99,4
t_з-зовур чуқурлиги
ЗТ_пк1 = ЗТ_пк0 -100*i =99,4-(100*0,0012)=99,28
ЗТ_пк2 = ЗТ_пк1 -100*i =99,28-(100*0,0012)=99,16

2. 
   Сув сатҳини аниқлаймиз:
   

СС=ЗТ+h₀ = 99,4+0,05=99,45


h₀ –гидравлик ҳисобдан олинади (зовурдаги сувнинг ҳақиқий чуқурлиги).

3. 
   Траншея туби қуйидагича аниқланади: ТТ=ЗТ-0,5 м =99,4-0,5=98,9
   
4. 
   

4-Қазиш чуқурлиги қуйидагича аниқланади: ҚЧ= ЕС- ТТ =102,4-98,9=3,5


Йиғувчи зовур учун ҳисоблаш.

1. 
   СС _пк0 –бошқарувчи зовурнинг бўйлама қирқимидаги охирги пикетини қийматидан 0,20 м ни айириб чиққан сонни ёзамиз. СС _пк1= СС _пк0-100*i = 98,77-(100*0,0011)=98,66
   

СС _пк2= СС _пк1-100*i =98,66-(100*0,0011)=98,55

2. 
   Иккинчи қисмдаги йиғувчи зовурга ўтишда 1-қисм ҳисоби тугагандан кейин 0,1 м айириб ёзилади.
   
3. 
   Йиғувчи зовурларда зовур туби қуйидагича аниқланади: ЗТ=СС- h₀ =98,77-0,08=98,69
   

Ҳар бир ҳисобий қисм бўйича алохида ҳисобланади.

4. 
   Траншея туби қуйидагича аниқланади: ТТ = ЗТ-0,5 м =98,69-0,5=98,19
   

5-Қазиш чуқурлиги қуйидагича аниқланади: ҚЧ = ЕС- ТТ =101,92-98,19=3,73

Yer ishlari hajmi hisobi.

№	Zovurning turi	O‘rtacha qazish chuqurligi, m	O‘rtacha ko‘ndalang kesim yuzasi, m^2	Zovur uzunligi, m	Yer ishlari hajmi, m^3	Zovur hizmat qiladigan maydon gа	Solishtirma hajmi m^3/gа	Umumiy hajm, m^3
1	Boshqaruvchi zovur	3,51	18,91	400	7564,05	5,84	1295,21	356183,86
2	Yig‘uvchi zovur	3,99	23,89	1150	27473,64	49,5	555,02	152631,35
	Jami				35037,69		1850,23	508815,215

1. O‘rtacha qazish chuqurligi quyidagicha aniqlanadi:
m
bu yerda: h_q1, h_q2,..., h_qn -piketlardagi qazma chuqurliklar,
n - zovur uzunligi bo‘yicha piketlar soni.
2. O‘rtacha ko‘ndalang kesim yuzasi quyidagicha aniqlanadi:
=(1+1,25*3,51)*3,51=18,91 m²
Bu yerda: b=0.5-1m oraliqda qabul qilinadi
m-og‘ir qumoq uchun 1ga teng; yengil va o‘rta qumoq uchun m=1.25
3. Zovur uzunligi (l_z, m) xo‘jalikning zax qochirish tarmoqlari xaritasidan olinadi.
4. Yer ishlari xajmi quyidagicha aniqlanadi:
=18,91*400=7564,05 m
5. Zovur hizmat qiladigan maydon (ω₃) xo‘jalikning xaritasidan hisoblanadi.
6. Solishtirma hajm quyidagicha aniqlanadi:
m³/gа
Yer ishlarining umumiy xajmi quyidagicha aniqlanadi:
=1295,21*275=356183,86 m³
Qum-shag‘al hajmi va quvurlar sonini aniqlash.

№	Zovurning turi	Zovur diametri, m	1.P.M. dagi qum-shag’al xajmi m^3/1P.М.	Solishtirma uzunlik, m/gа	Umumiy qum-shag’al xajmi, m^3	Quvurlar soni
1	Boshqaruvchi zovur	0,1	0,24	68,49	4591,32	99
2	Yig‘uvchi zovur I	0,15	0,26	17,52	1276,55	50
3	Yig‘uvchi zovur II	0,2	0,28	17,52	1358,82	50
4	Yig‘uvchi zovur III	0,2	0,28	11,04	856,24	32
	Jami				8082,94

1. Qum – shag‘al hajmini quyidagicha hisoblaymiz (1P.m.uchun).

1.05 =0,24m³/1PM
2. Zovurning solishtirma uzunligi:
m/gа.
3. Umumiy qum-shag’al xajmi:
W_um= W_qsh ·l_s· =0,24*68,49*275=4591,32 m³
4. Kerakli quvurlar soni:

l_o – quvurning standart uzunligi, m. quyidagicha qabul qilinadi:
d=50-100mm→l_o=200m; d=101-200mm→l_o=100m; d>200mm→l_o=50m;