O’zbekiston respublikasi vazirlar mahkamasi huzuridagi toshkent islom universiteti

VFAT va FAT32 fayl sistemalari.
Standart FAT ga (ya'ni u 8.3 formatida ishlatiladi) yana 2 ta qo'shildi. Bular: VFAT –virtual FAT, u Windows-95 va Windows –NT4.0 ishlatiladi. Hozirda FAT32 Wind.M va barcha Windows 2000 oilasida ishlatiladi. VFAT fayl sistemasi birinchi marta Windows for Workgroups 3.11 da himoya rejimida faylli kirish-chiqish uchun ishlatiladi. Windows paydo bo'lishi bilan VFATga LFN-(long file name) fayllarning uzun nomlari qo'shildi va u oldingi muvofiqligini saqlab qoldi. VFAT32 razryadli himoya rejimining drayverlarini ishlatadi. VFAT qattiq diskga bo'lgan barcha murojaatlarini qayta ishlaydi va barcha fayl amallari uchun 32 razryadli kodni ishlatadi. FAT va VFAT fayl sistemasining asosiy kamchiligi- katta xajmli mantiqiy diskni klasterlashdagi yo'qotish va mantiqiy disk xajmiga bo'lgan chegaralanishdir.
Shuning uchun Windows OSR2 operasion sistemasida VFAT o'rniga yangi FAT32 ishlab chiqildi. FAT32 mustaqil 32 razryadli to'liq fayl sistemasi hisoblanadi. Va u oldingi FATlarning to'ldirishi va qayta ishlashidir. FAT32 ning oldingilaridan prinsipial farqi, u disk sohasini samarali taqsimlaydi. FAT32 kichik xajmdagi klasterlardan foydalanadi. Oldingi FATlarda 1 tomda 65535 ta klaster bo'lar edi, undan tashqari ona (ilidz) katalogda 512 tagacha fayl bo'lishi mumkin edi. Agar diskning xajmi oshsa, mos ravishda klasterlarning ham razmeri oshadi. FAT32da esa 8GB li disklar uchun ham 4 kBli klasterlardan foydalaniladi. Natijada FAT16 ga nisbatan anchagina disk xotirasi tejaladi. (o'rtacha 10-15%) FAT32 da ildiz katalog klasterlarning oddiy zanjiri sifatida saqlanadi. Diskning ixtiyoriy joyida saqlanishi mumkin. FAT32 da faylning nomi 256 tagacha bo'lishi mumkin bo'lsa, ham Microsoft uning 75-80 tagacha berishini tavsiya qiladi, chunki elementlar soni oshib ketib ishlash qiyinlashadi.
Katalogdagi elementning 12 baytida fayl atributlari saqlanadi.
Fayl atributlariga quyidagilar kiradi:

• 
  Arxiv atributi (A-archive) – bunda fayl shunday dastur bilan ochilganki, faylda o'zgarish qilish mumkin bo'lishini ko'rsatadi:
  
• 
  Katalog atributi (D-directory) bu berilgan element katalogi faylni emas, balki quyi katalogni ko'rsatadi:
  
• 
  Tom atributi (V-volume) – ildiz katalogdagi faqat 1 ta element katalogida foydalanadi:
  
• 
  Sistemali atribut (S-system) – bunda fayl operasion sistemasining qismi sifatida ko'rsatadi:
  
• 
  Yashiringan atribut (H-hidden) – bunga doimiy ro'yhatda ko'rinmaydigan Dir komandasi bilan chiqariluvchi atributlar kiradi:
  
• 
  "faqat o'qish uchun" atributi – bu berilgan faylda o'zgartirish qilinmasligini ko'rsatadi. Bu atribut asosan foydalanuvchi xatoligidan himoya qilishda foydalaniladi, ya'ni klyuchevoy faylni o'zgartiradi yoki o'ylamasdan udaleniye qilishda FAT12 va FAT16 ning rezerv bandi. Bu band nollar bilan to'ldiriladi va rezervlangan qiymatlar hisoblanadi. FAT32 diskida bu bayt fayl haqida turli ma'lumotni tashkil qiladi, rezerv (NT)-bu DOS yoki Windows 9x ishlatilmaydi, lekin Windows NT qo'llanilishini ko'rsatadi.