Qishloq xo’jalik ishlab chiqarishda texnika xavfsizligi asoslari

Don o’rish-yig’ish kombaynlarni ishlatganda xavfsizlik talablari. Dalaga chiqishdan

oldin o’rim-yig’im mashinalarining sozligi, uzatma mexanizmlarining (tishli uzatmalar, kardan, vallar va hokazolar) himoya to’siqlarining mustahkamlanganligi tekshiriladi. Bundan tashqari

kombayndagi haydovchi ish o’rindig’i, narvoni, platformatsi, narvon tutqichi, ulash uskunasi, o’rish apparati brusiga barmoqlarning mustahkam va to’g’ri mahkamlanishi, pichoq segmentlari

ulanishining mustahkamligi qarab chiqiladi. O’rim-yig’im mashinalarida o’rish apparatini o’simlik

qoldiqlaridan tozalash uchun zarur tozalagichlar, sozlangan asboblar jamlanmasi, o’t o’chirishning

dastlabki vositalari, dastlabki yordam ko’rsatish uchun zarur aptechka va ichimlik suv, individual

89

himoya vositalari - ko’zoynak, respirator va qo’lqoplar bo’lishi shart. G’alla o’rish kombaynlarining ishlash va tashish vaqtidagi yonaki maksimal og’ishi 15° dan oshmasligi kerak. Kombaynlar ishlayotgan vaqtda ish organlari holatini qo’l bilan tekshirish va kojuxlarning qopqoqlarini, qirquvchi barabanlarning, maydalovchi apparatning va boshqa mexanizmlarning lyuklarini ochish mumkin emas.

G’alla o’riladigan hududga begona kishilarni qo’yish, u yerda dam olish joyini tashkil etish, yotish va ovqatlanish mumkin emas.

Kombayn yumshoq yoki nam tuproqda ishlayotganida 15-24 (381-626mm) o’lchamli shinalardagi havo bosimi 1,5 kg/sm2 (0,15 MN/m2), qattiq tuproqda ishlayotganda esa 2,8 kg/sm2 (0,28 MN/m2), yumshoq va nam tuproqlarda ishlayotganda boshqariladigan g’ildiraklarning 9,00-

16 (228,6-406 mm) o’lchamli shinalardagi havo bosimi 1,5 kg/sm2 (0,15 MN/m2) hamda qattiq tuproqlarda ishlayotganda esa 2,5 kg/sm2 (0,625 MN/m2) bo’lishi shart. Teshilgan va protektorning

jimjimalari tamoman yeyilgan g’ildiraklarni o’rnatish mumkin emas. Boshqariladigan g’ildiraklarning qiyaligi va yaqinlashuvi (0 dan 1 mm gacha), podshipniklarning rostlanganligi me’yorida bo’lishi kerak.

6.23-rasm. CK-5M «НИВА» kombaynidagi xavflar doirasi

Yurish qismi yuritmasi variatorning tasmasi ishga yaroqli va to’g’ri taranglangan bo’lishi zarur. Tishlashish muftasi siltanmasdan to’la-to’kis ajralishi va ulanishi, ulanganidan so’ng esa shataksiramasligi lozim. Mufta yuritmasining hamma detallari yaxshi mahkamlangan va

shikastlanmagan bo’lishi kerak. Mufta pedalining erkin yo’li 20-25mm. Barcha uzatmalar bemalol

ulanishi va ajralishi, blokirovkalash mexanizmi rostlangan bo’lishi lozim.