Qurilish vazirligi toshkent arxitektura qurilish instituti

II BOB. HAVODA QOTUVCHI BOG‘LOVCHI MODDALAR
 
UMUMIY MA’LUMOTLAR 
 Gips  toshi  jinslarini  kuydirish  natijasida  olingan  moddalar  ananaviy  mineral 
bog‘lovchi hisoblanib, insoniyatga bir necha ming yillardan beri ma’lumdir. 
Gips  bog‘lovchi  moddalar  nafaqat  suvokchilikda,  balki  xajmli  qurilish 
buyumlari  olishda  ham  keng  koʻlamda  ishlatiladi.  Bog‘lovchi  modda  olishda  xom 
ashyo tabiiy tog jinslari (gipsli tosh jinslari, angidrit), va xamda tarkibida kalsiy sulfat 
bo‘lgan  ishlab  chiqarish  chikindilari  (fosfogips,  borogips,  oltingugurt  ishlab 
chiqarishdagi chikindilar) xizmat qiladi. 
Jahonda  hammasi  boʻlib  35-40  mln.t.  gips  bog‘lovchi  moddalari  ishlab 
chiqariladi, shundan 90% qurilish ishlarida ishlatiladi. 
AQSH, Fransiya, Angliya, Ispaniya eng kup miqdorda gips bog‘lovchi moddalar 
ishlab chiqaradigan davlatlar hisoblanadi. 
Uzbekistonda  gips  bog‘lovchi  moddalar  ishlab  chiqarish  Buxoro  va  Fargona 
viloyatlarida yaxshi rivojlangan. Toshkent, Fargona, Samarkand viloyatlarida ishlab 
chiqarish  chikindilaridan  foydalanib  gips  ishlab  chiqarish  ustida  ancha  ishlar 
qilinayapti.