Реферат мавзу: " tayanch-harakatlanish sistemasining tuzilishi"

10-rasm. Gorilla maymuni va odam skeletining ko'rinishi

Muskullar va ularning funksiyasi

Muskullarning turlari. Ya'ni ichki organlar va qon tomirlari devorini tashkil etuvchi silliq muskullar, o'ziga xos tuzilishga ega bo'lgan ko'ndalang yo'lli yurak muskullari va ko'ndalang yo'lIi skelet muskullari. Mazkur mav¬zuda tayanch-harakatlanish sistemasining tarkibiy qismi bo'lgan ko'ndalang yo'lIi skelet muskullari va ularning funksiyasi haqida tushuncha beriladi. Odam tanasi skelet muskullari¬ning oldingi va orqa tomonidan ko'rinishi 11a va 11b- rasmlarda ifoda¬langan. Skelet muskullari tayanch-harakatlanish sis¬temasining faol qismi hisoblanadi. Muskul qis¬qarishi suyaklarni harakatga keltiradi va odamning qo'l-oyoqlari ma'lum, ishni bajaradi (yurish, yugurish, sakrash, yuk ko'tarish, ovqatlanish, so'zlash, yozish va hokazo) . Muskullar harakatini nerv sistemasi boshqaradi. Muskullar harakatini ta'¬minlovchi nerv hujayralari motoneyron deb ataladi. Ular harakatlanuvchi nerv hujayralari bo'lib, orqa miyada hamda bosh miyaning uzunchoq va o'rta miya qismlaridajoy¬lashgan. Miya markazlari¬dagi motoneyronlarning uzun tolalari, ya'ni ak¬sonlari tananing

turli qis¬mlaridagi muskul tolalari bilan tutashadi. Bitta nerv hujayrasining uzun o'simtasi bir nechta mayda tolalarga bo'linib, yuzlab muskul tolalari bilan bog'langan. Ana shu bitta nerv hujayrasi uzun o'simtasining mayda tolalari bilan tutashgan