Referat mavzu: Elektrokimyo asoslari Bajardi: Tekshirdi: Elektrokimyo asoslari. Reja

^ 12.3. Standart potencial haqida tushuncha

Aloxida olingan elektrodning potenciali absolyut potencial deyiladi. Lekin uni ulchash juda qiyin. Shuning uchun amalda nisbiy elektrod potenciali bilan ish kuriladi. Buning uchun solishtirilayotgan elektrodlarning birini absolyut potenciali nolga teng deb qabul kilngan.

Elektrodning standart potenciali (Eº) deb , aktiv ionlar koncentrasiyasini 1 mol/l ga teng bo‘lgan, 25 ⁰C da uz tuzi eritmasiga tushirilgan elektrod potenciali bilan standart vodorod elektrod potenciali orasidagi ayirmaga aytiladi. Standart elektrod potencial qiymatini aniqlash uchun Galvanik element tuziladi.

Bu Galvanik elementda standart vodorod elektrod, ikkinchi elektrod sifatida potencial qiymati aniqlanishi kerak bo‘lgan metall plastinka olinadi masalan, ruxning normal potencialini aniqlashda aktiv rux ionlari koncentratsiyasi 1 mol/l ga teng bo‘lgan ZnS0₄ ning 1M eritmasiga tushirilgan ruxli elektrod standart vodorod elektrodi bilan tutashtiriladi. Hosil kilingan Galvanik elementning elektr yurituvchi kuchi ulchanib, E=E₁-E₂ formula asosida ruxning standart elektrod potenciali topiladi. Demak, Galvanik elementda rux elektrod potenciali bilan standart vodorod potenciallarining ayirmasi 0,766 V ga teng. Rux elektrod manfiy bo‘lgani uchun undagi elektronlar tashqi zanjir orqali vodorod elektrodga utadi. Metallarning standart elektrod potenciali ulardagi metall ioni bilan valent elektronlar orasidagi bog‘lanishning mustaxkamligini ifodalaydi. Standart elektrod potencial qiymati qancha kichik bo‘lsa, bu bog‘lanish shuncha kuchsiz bo‘lib, metall atomi uz elektronini shuncha oson yo‘qotadi , ya’ni uning kimyoviy aktivligi yuqori bo‘ladi. Kimyoviy aktivligiga karab metallar kuchlanish qatoriga joylashadi.

^ Ruh elekrod potencial qiymatini aniqlash uchun tuzilgan Galvanik element sxemasi

Metallarning kuchlanishlar qatoridan quyidagi xulosalar kelib chiqadi. Xar bir metall aktivlik qatorida uzidan keyingi metallni uning tuzidan sikib chikaradi.

1. Vodorodni kislotalardan standart elektrod potenciallari manfiy qiymatga ega bo‘lgan metallar sikib chikaradi.

   
   

2. Metallarninng standart elektrod potencialini musbat qiymati qancha katta bo‘lsa, uning ioni shuncha kuchli oksidlovchilik xossasiga ega bo‘ladi.