Referati; Mavzu; Sakrab sakrab va o'rmalab otish estafetasi ilon izi bolib yurish to'pni uzatib yugirish

.

• 
  Mirzo Ulug'bek Nomidagi O'zbekiston Milliy Universiteti Taekvando va Spo'rt faoliyati fakulteti Spo'rt tadbirlarini tashkil etish va boshqarish yo'nalishi 19/202-gurux talabasi Buxterov Ilhomning Milliy Harakatli o'yinlar Fanidan
  
• 
  Referati;
  
• 
  Mavzu; Sakrab sakrab va o'rmalab otish estafetasi ilon izi bolib yurish to'pni uzatib yugirish.
  

Sakrab oshish estafetasi

О ‘yinning tavsifi. 0 ‘ynovchilar teng ikki-uch jamoaga bo‘lina-

dilar. Jamoalar 1—2metr oraliqdabir qatorga saflanadilar. Qatorlar

bir-birigaparallel holda turadilar. Qatorlardabirinchi bo'lib turgan-

laming oyoqlari uchi oldidan chiziq o‘tkaziladi. Bu yugurishni

boshlash chizig‘i bo‘ladi.
Har bir jamoa ro‘parasiga yugurishni boshlash chizig'idan

8—10 qadam nariga bittadan to‘rtburchak chiziladi. Bu to‘rtbur-

chaklargahar birqatorningbirinchi raqamli (qator boshida turgan)

o‘yinchilari kelib turadilar. Rahbar signal berishi bilan qatorlarda

turgan navbatdagi 0‘yinchilar tomon yuguradilarvato'rtburchakda

engashib turgan o‘z o‘yinchilari ustidan qo‘llariga tayanib, oyoq­

larini kerib sakrab oshib o‘tadilar va o‘zlari ana shu to‘rtburchak

ichida engashib turib qoladilar. Ustlaridan boshqa o‘ynovchilar

sakrab o‘tgan o‘yinchilar o‘z qatorlariga yugurib qaytib keladilar

hamda qo‘llarining kaftini navbatdagi o‘yinchilar kafliga tegizib,

o‘z jamoalarining (qatorlarining) oxiriga borib turadilar.

Hamma o'ynovchilar sakrabbo‘Jganlaridankeyino‘yintugaydi.

Estafetani boshqa jamoalardan oldin tugatgan jamoa g'alaba

qozonadi.

0 ‘yinning qoidalari. 1. Ustidan boshqa o‘ynovchilar sakray-

digan o‘yinchi sakraydiganlarga orqa o‘girib, bir oyog‘ini oldinga

qo‘yib, tizzasini bir oz bukib, gavdasini oldinga engashtirib,

boshini pastga egib («bekitib») yarim bukilgan qoilari bilan

oldinga qo‘yilgan oyog‘ining tizzasiga tayanib turishi kerak.

2. U o‘z ustidan sakragan o‘yinchining oyog'i yerga tegmasdan

oldin to'rtburchakdan chiqib ketishi mumkin etnas. 3. Navbat

kutib turgan 0‘yinchi kelayotgan 0‘yinchi kelib uning kaftiga

qo‘l tegizgandan keyingina boshlang‘ich chiziqdan o‘tib, yugurib

ketishi mumkin.

Eslatma. Bu o‘yinni kim tez bajarish sharti bilan o'ynashdan

oldin sakrash texnikasining sifatini hisobga olib (qaysi jamoa

sakrashni oldin tamomlashiga e’tibor bermay), bir necha marta

takrorlash kerak. To'rtburchakdagi o‘yinchilarning talab etilgan

holatda, chunonchi boshlarini pasaytirib —«bekitib» turishlarini

doim kuzatib borish lozim. 0 ‘yinni yoshi kattaroq, yaxshi tayyor-

garlik ko‘rgan o‘quvchilarbilan o‘tkazishda to‘rtburchaklardatura-

digan o‘ynovchilarga gavdani oldinga unchalik engashtirmasdan

yoki oyoqlarini kerib, oldinga qo‘yiilgan oyoq tizzasiga qo‘llari

bilan tayanib deyarli tikka turishni taklif etish mumkin. Qatorlar

boshida bo‘yi pastroq 0‘yinchilar tursa, yana ham yaxshiroq

bo‘ladi.
0 ‘yinning o'ziga xos harakatlari, yugurib kelib, oyoqlami ke-

rib, qo‘llarga tayanib sakrashlar.

5.7.8. Balandlikka sakrab yugurish

0 ‘ynovchilarning joylashuvi xuddi to‘g‘riga yugurish muso-

baqasidagi kabi bo‘ladi. Buo‘yinni o‘tkazishningfarqi shuki, o‘yin

rahbari tomonidan tayinlangan ikki o‘ynovchi yuguriladigan ma-

sofa o‘rtasida arqoncha tortib (uncha baland ko‘tarmay) turadi.

Har bir o‘yinchi bu arqoncha ustidan ikki marta oldinga yugu-

rayotganida va orqaga qaytayotganida sakrab o‘tishi kerak.

0‘yinchilari arqondan sakrashda kam xatoga yo‘l qo‘ygan va

yugurishni oldin tamomlagan jamoa birinchi o‘rinni egallaydi.

Qolgan jamoalar erishgan natijalariga qarab keyingi o‘rinlami

oladilar.

0 ‘yinning qoidalari. 1. Arqonchaga oyog‘i tekkan o‘yinchi

orqagaqaytishi vaxohlaganjoyidan yuguribkelib, arqoncha ustidan

yana sakrab o'tishi kerak. Shundan keyin u yugurishni davom

ettirishi mumkin.

0 ‘yinning boshqa qoidalari to‘g‘riga yugurish musobaqasining

qoidalari bilan bir xildir.

Eslatma. Balandlikka sakrab yugurish musobaqasining o'ziga

xos turlaridan biri «Aig'amchi ЬЙап sakrash» o‘yinidir.

Bu o‘yin quyidagicha bo'ladi.

0 ‘yinchilar bittadan bo‘lib qatorlaiga saflanadilar. Qatorlar

orasi kamida 2 metr bo‘ladi. Har bir qatoming boshida turgan

o‘yinchilaigabittadan sakrab o‘ynaladigankaltaarqoncha beriladi.

Qatorlar boshida turgan o'yinchilar signal berilishi bilan

arg'amchining bir uchini o‘zlaridan keyinda tuigan o'yinchilarga

berib, ikkinchi uchini o'zlari ushlab, aylantiradilar va qatorda

turgan barcha o‘yinchilaming oyoqlari tagidan o'tkazadilar. Qa­

torda turganlar arg‘amchi ustidan sakraydilar. Ularning hammasi

sakrabbo‘lgandan keyin qatorlar boshidaturgan o'yinchilarqator­

lar oxirida qoladilar, ularning ketida tuigan o'yinchilar esa ol­

dingayuguradilarvaaig‘amchiningbo‘shuchini o‘zlaridankeyinda

turgan o'yinchilarga beradilar, arg'amchi yana aylantiriladi va

qatorlarda turganlar uning ustidan sakraydilar. Shundan keyin

qatorlar boshida ikkinchi bo‘lib turgan o‘yinchilar qator oxiriga

o‘tib qoladilar, qatorlar boshida uchinchi bo‘libturgan o‘yinchilar

esa oldinga yugurib borib, arg‘amchining bo‘sh uchini o‘zlaridan

keyin turgan o'yinchilarga beradilar va hokazo.

0 ‘yin hamma o'ynovchilar navbatma-navbat arg‘amchidan

sakraganlari holda qator bo‘ylab yugurib chiqqunlarigacha davom

ettiriladi. 0 ‘yinniboshlashdanoldin qatorlar boshida birinchibo‘lib

turgan o‘yinchilar yana qatorlar boshiga kelib, arg‘amchini o‘z

qo'llariga olganlaridan keyin o‘yin tugaydi. O'yinni birinchi bo‘lib

tugatgan qator g‘olib chiqqan hisoblanadi.

О yinning qoidalari. 1. Arqoncha ustidan sakragandan keyin

har bir o‘yinchi bir qadam oldinga suriladi. 2. Arqonchani aylan-

tirayotgan o‘vinchilar sakrayotganlar qoqilmasligi va yiqilmasligi

uchun sakrayotgan o‘yinchining oyog'i arqonchaga tekkanda

arqonchani to‘xtatishlari yoki pasaytirishlari va boshqa ishlar

qilishlari kerak.

Eslatma. Shuni nazarda tutish lozimki, o‘yinbir marta o‘ynal-

ganda har bir o‘yinchi qatorda necha kishi turgan bo‘lsa, shuncha

marta arqoncha ustidan sakraydi. Shuning uchun o‘yinni 2—3

martadan ortiq takrorlash tavsiya qilinmaydi.

Bolalarga arqonchani juda past, yeiga tegadigan qilib aylan-

tirish hamda arqoncha ustidan ohistagina, oyoquchlarida sakrash

kerakligini oldindan tayinlab qo‘yish kerak.

0 ‘yinning o‘ziga xos harakatlari —qimirlab tuigan to'siqdan

sakrab o‘tishdir.

5.7.9. Tulkilarni topish

О yinga tayyorlanish. Bu o‘yin daraxtzorda o‘tkazilishi kerak.

Onaboshi o‘yin o‘tkaziladiganjoyni oldindan tanlab qo‘yishi, bun­

da tulkilar yashirina oladiganjoylaming ko'proq bo‘lishiga e’tibor

berishi kerak.

0 ‘yinni o‘tkazishda 1—2 ta xaltachaga solingan rangdor qog‘oz

parchalari yoki poxol bo‘lishi lozim. 0 ‘yinda ko‘pi bilan 12-20
nafar o‘quvchi qatnashadi.
To‘p uzatish

0 ‘yinga tayyorianish. 0 ‘ynovchilar 4 ta jamoaga bo‘linib,

o‘zaro parallel bo‘lib, to‘rt qatorga tiziUb, qo‘llarini yonlariga

uzatgan va oyoqlarini yonga kergan holda start chizig'ida

turadilar. Birinchi bo‘lib turgan o‘yinchilarda basketbol yoki

voleybol to‘pi bo‘ladi.

0 ‘yinning tavsifi. 0 ‘qituvchining signalidan keyin o‘yinchilar

to‘pni boshidan oshirib uzata boshlaydilar, to‘p oxirgi o‘yinchiga

borgandan keyino‘yinchilar oyoqlarini juftlamasdan sakrab orqaga

aylanib, to‘pni boshdan oshirib uzatadilar.

TVp birinchi uzatgan o‘yinchiga borgach, shu harakat yana
takrorlanadi.Shundan so‘ng to‘pni oyoqlar orasidTo‘p uzatish

0 ‘yinga tayyorianish. 0 ‘ynovchilar 4 ta jamoaga bo‘linib,

o‘zaro parallel bo‘lib, to‘rt qatorga tiziUb, qo‘llarini yonlariga

uzatgan va oyoqlarini yonga kergan holda start chizig'ida

turadilar. Birinchi bo‘lib turgan o‘yinchilarda basketbol yoki

voleybol to‘pi bo‘ladi.

0 ‘yinning tavsifi. 0 ‘qituvchining signalidan keyin o‘yinchilar

to‘pni boshidan oshirib uzata boshlaydilar, to‘p oxirgi o‘yinchiga

borgandan keyino‘yinchilar oyoqlarini juftlamasdan sakrab orqaga

aylanib, to‘pni boshdan oshirib uzatadilar.

TVp birinchi uzatgan o‘yinchiga borgach, shu harakat yana

takrorlanadi.

Shundan so‘ng to‘pni oyoqlar orasidan, keyin o‘ng va chap

tomondan uzatadilar. Shu to‘rt usul bilan to‘p uzatishni xatosiz

birinchi bo:lib tugatgan jamoa g‘olib hisoblanadi.iz

birinchi bo:lib tugatgan jamoa g‘olib hisoblanadi.