Reja: Kirish Demokratik tamoyillarga asoslangan saylovlar tizimini shakllantirish Ikki palatali parlamentga saylovlar: tajribalar va istiqbollar. Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar Demokratik tamoyillarga asoslangan saylovlar tizimini

Proportsional saylov tizimi uncha yirik bo`lmagan saylov bloklarining ham vakillik organlaridan joy egallashlariga imkon beradi. Amaliyotning ko`rsatishicha, bu holat parlamentdagi siyosiy kuchlarning mayda bo`laklarga parchalanishiga olib keladi. Natijada, parlament faoliyati «falajlanib» qolishi mumkin. Bunday holatning oldini olish maqsadida vakillik organi tarkibiga kirish uchun o`ziga xos «chegaralovchi to`siq» o`rnatiladi. YA’ni, partiyalar saylovchilarning umumiy ovozidan ma’lum foizini to`plashlari talab etiladi.

Proportsional saylov tizimi uncha yirik bo`lmagan saylov bloklarining ham vakillik organlaridan joy egallashlariga imkon beradi. Amaliyotning ko`rsatishicha, bu holat parlamentdagi siyosiy kuchlarning mayda bo`laklarga parchalanishiga olib keladi. Natijada, parlament faoliyati «falajlanib» qolishi mumkin. Bunday holatning oldini olish maqsadida vakillik organi tarkibiga kirish uchun o`ziga xos «chegaralovchi to`siq» o`rnatiladi. YA’ni, partiyalar saylovchilarning umumiy ovozidan ma’lum foizini to`plashlari talab etiladi.

YUqorida ta’kidlanganidek, proportsional saylov tizimida saylovchi bir nomzodga emas, balki partiya yoki saylov birlashmasi tomonidan taklif etilgan nomzodlar ro`yxatiga ovoz beradi. Odatda bu ro`yxatda ko`rsatilgan nomzodlar soni mandatlar sonidan ortiq bo`ladi. SHu sababli ro`yxatda ko`rsatilgan nomzodlardan kim parlament deputati bo`lishi ikki tamoyil asosida amalga oshiriladi. Birinchisi, navbatiga ko`ra, ya’ni ro`yxatning boshida turganlar birinchilardan bo`lib parlament a’zoligiga o`tadilar. Ikkinchisi, preferentsiallik tamoyiliga ko`ra, ya’ni saylovchiga ro`yxatda ko`rsatilgan biror nomzodni belgilash huquqi beriladi

YUqorida ta’kidlanganidek, proportsional saylov tizimida saylovchi bir nomzodga emas, balki partiya yoki saylov birlashmasi tomonidan taklif etilgan nomzodlar ro`yxatiga ovoz beradi. Odatda bu ro`yxatda ko`rsatilgan nomzodlar soni mandatlar sonidan ortiq bo`ladi. SHu sababli ro`yxatda ko`rsatilgan nomzodlardan kim parlament deputati bo`lishi ikki tamoyil asosida amalga oshiriladi. Birinchisi, navbatiga ko`ra, ya’ni ro`yxatning boshida turganlar birinchilardan bo`lib parlament a’zoligiga o`tadilar. Ikkinchisi, preferentsiallik tamoyiliga ko`ra, ya’ni saylovchiga ro`yxatda ko`rsatilgan biror nomzodni belgilash huquqi beriladi