Reja. Metallmaslarning davriy jadvalda tutgan o`rni

Olinishi. Laboratoriya sharoitida vodorod quyidagi usullar bilan olinadi.

1. Metallni (Zn ni) HCl yoki H₂SO₄ larning eritmalari bilan o`zaro ta`sir ettirish: Zn + 2H⁺ = Zn²⁺ + H₂↑

2. Suvni elektroliz qilish: 2H₂O → 2H₂ + O₂

4H⁺ + 4e^- = H₂ │4 │2

2O^2- - 2e^- = O₂ │2 │1

Sanoatda vodorod bir necha xil usullar bilan olinadi.

1. KCl yoki NaCl ning suvdagi eritmalarini elektroliz qilishda qo`shimcha mahsulot sifatida hosil bo`ladi.

2. Konversiya usuli bilan (konversiya–o`zgartirish).

C + H₂O = CO + H₂ CO + (H₂) + H₂O = CO₂ + H₂ + (H₂)

3. Metanni suv bug`i bilan konversiyalash:

CH₄ + 2H₂O = CO₂ + 4H₂

4. Metanni Fe yoki Ni katalizator ishtirokida 350 ⁰C ga qadar qizdirish:

CH₄ = C + 2H₂

5. Koks gazini o`ta sovitish (-196 ⁰C ga qadar). Bunday sovitilganda H dan boshqa barcha gazsimon moddalar suyuqlikka aylanadi (kondensatsiyalanadi).