Abdulla Qodiriy nomidagi Jizzax davlat pedagogika instituti Boshlang’ich ta’lim fakulteti 103-guruh talabasi Valeyeva Jahonaningning Boshlang’ich matematika kursi nazariyasi fanidan mustaqil ishi
Paradokslar va Sofizmlar
REJA:
REJA:
1.Paradokslar haqida ma’lumot
2.Sofizmlar haqida ma’lumot
3.Arifmetka
Paradoks (yunoncha- “juft’’ - “qarashi”, “taxta” – “fikr” ) sofizmga yaqin. Lekin u ataylab olingan qarama qarshi natija emasligi bilan farq qiladi. Sofizmga ko’ra paradoks umumiy qabulqilingan fikrga zid bo’lgan g’alati bayonat, shuningdek sog’lom fikrga zid bo’lgan fikrdir.
Matematik paradoks - bu haqiqat va yolg’onni isbotlash mumkin bo’lgan bayonot. Yunonistonda o’z o’quvchilarini “ fikrlash, gapirish va bajarish ” ga o’rgatish vazifasi bo’lgan oddiy notiqlar-faylasuflar o’qituvchilarni ham Sofistlar deb atashgan
Matematik paradoks - bu haqiqat va yolg’onni isbotlash mumkin bo’lgan bayonot. Yunonistonda o’z o’quvchilarini “ fikrlash, gapirish va bajarish ” ga o’rgatish vazifasi bo’lgan oddiy notiqlar-faylasuflar o’qituvchilarni ham Sofistlar deb atashgan
Paradokslar antik tafakkurda savol berishning odatiy usullari edi. O’z tarixi davomida matematika 3 ta kuchli zarbani uning poydevoriga tekkan 3 ta inqirozni boshdan kechirdi. Va 3 tasi ham paradokslarning ochilishi bilan birga bo’ldi
Paradokslar antik tafakkurda savol berishning odatiy usullari edi. O’z tarixi davomida matematika 3 ta kuchli zarbani uning poydevoriga tekkan 3 ta inqirozni boshdan kechirdi. Va 3 tasi ham paradokslarning ochilishi bilan birga bo’ldi
Sofizm – bu ajayib bayonat bo’lib unda ko’rinmas va ba’zan juda nozik xatolar mavjud. Matematika sofizmlaridagi xatolar quyidagilar: taqiqlangan harakatlar, teoremalar, formulalar va qoidalar, noto’g’ri chizilgan noto’g’ri xulosalar berish xatolarni qo’llab quvvatlash. Ko’pincha sofizmda qilingan xatolar xatto tajribali matematik ham zudlik bilan ochib bermasligi uchun mohirano yashiringan
Sofizm – bu ajayib bayonat bo’lib unda ko’rinmas va ba’zan juda nozik xatolar mavjud. Matematika sofizmlaridagi xatolar quyidagilar: taqiqlangan harakatlar, teoremalar, formulalar va qoidalar, noto’g’ri chizilgan noto’g’ri xulosalar berish xatolarni qo’llab quvvatlash. Ko’pincha sofizmda qilingan xatolar xatto tajribali matematik ham zudlik bilan ochib bermasligi uchun mohirano yashiringan
Keling 5=6 ekanligini isbotlashga harakat qilaylik. Shu maqsadda raqamlar idintifikatsiyani oling: 35+10-45=42+12-54. Qavaslar tashqarisida chap va o’ng tomonlarning umumiy omillarini tortib oling. Biz olamiz: 5(7+2-9)=6(7+2-9). Bu tenglikning ikkala tomonini umumiy ko’paytmaga bo’ling 5=6 olamiz. Xato qayerda? To’g’ri tenglikni 5(7+2-9)=6(7+2-9) ni 7+2-9 soniga bo’lishda xatolikka yo’l qo’yildi, bu nolga teng.
Keling 5=6 ekanligini isbotlashga harakat qilaylik. Shu maqsadda raqamlar idintifikatsiyani oling: 35+10-45=42+12-54. Qavaslar tashqarisida chap va o’ng tomonlarning umumiy omillarini tortib oling. Biz olamiz: 5(7+2-9)=6(7+2-9). Bu tenglikning ikkala tomonini umumiy ko’paytmaga bo’ling 5=6 olamiz. Xato qayerda? To’g’ri tenglikni 5(7+2-9)=6(7+2-9) ni 7+2-9 soniga bo’lishda xatolikka yo’l qo’yildi, bu nolga teng.