Reja: Soliqqa tortish tizimi va uning elemntlariga kirish

Soliq elementlarining tarkibi
Soliq elementlari bir nechta tushunchalardan iborat bo`lib, ularning aniq chegarasi belgilanmagan. Soliq elementlari: soliq sub`ekti, soliq ob`ekti, soliq predmeti, soliq manbai, soliqqa tortish birligi, soliq stavkasi, soliq imtiyozlari, soliq normasi, soliqni to`lash muddatlari, soliq yuki, soliq bazasini hisoblash usullari, soliqqa tortish usullari va shu kabi tushunchalarni qamrab oladi. Quyida soliq elementlarining har biriga qisqacha izoh beramiz.
Soliq sub`ekti - soliq to`lash majburiyati yuklangan yuridik va jismoniy shaхslar yoki boshqacha qilib aytganda soliq sub`ekti - bu soliqqa oid munosabatlarning tashkil etuvchi tomonlarning o`zaro majmuasi bo`lib, unda bir tomondan soliq to`lovchilar (yuridik va jismoniy shaхslar) boshqa tomondan soliqni undirish vakolati yuklangan soliq хizmati organlari - Davlat soliq qo`mitasi, soliq boshqarmalari, tuman va shahar davlat soliq inspektsiyalari qatnashadi. O`z faoliyatida barcha yuridik va jismoniy shaхslar soliq sub`ekti sifatida namoyon bo`lmaydi. Chunki, bu erda soliqlardan batamom ozod etiluvchi yuridik va jismoniy shaхslar mavjudki, ular soliq sub`ekti sifatida soliq munosabatlarida ishtirok eta olmaydi. Аmmo, barcha soliq хizmati organlari soliq sub`ekti sifatida maydonga chiqadi.