Sohaga kirish

asosiy vazifalari
esa: 
- talabalarni kasbiy faoliyati ilmiy asoslari bilan tanishtirish;
-oliy 
o’quv yurtida o’quv mehnati madaniyatini shakllanishiga 
ko’maklashish;
-ishlab chiqarish va pedagogik amaliyotlarni o’tashlariga yordam berish; 
-asosan mustaqil ravishda talabalarning o’zlarida injener-texnolog shaxsiga 
kerak bo’lgan fazilatlarni shakllantirish va o’z-o’zlarini tarbiyalashga o’rgatishdir.
Bugungi kunda insoniyat hayoti va faoliyatini to‘qimachilik sohasisiz 
tasavvur qilish qiyin. To‘qimachilik bu insoniyatning birinchi va muhim kasblaridan 
biri hisoblanadi. Albatta, oziq-ovqat, undan so‘ng uy-joy, kiyim-kechak 
bularning barchasi inson uchun muhim ehtiyojlardan hisoblanadi. To‘qimachilik 
aynan insonni kiyintiradigan, issiq va sovuqdan saqlaydigan sohadir. To‘qimachilik 

---

materiallari ishlatilmaydigan sohaning o‘zi yo‘q. Chunki to‘qimachilik mahsulotlari 
xalq xo‘jaligining turli sohalarida keng qo‘llaniladi. 
1961-yilda Turkiyaning Iotal Xinyuk qo‘rg‘onidan topilgan va eramizdan 
oldingi 6500-yillarda tayyorlangan zig‘ir tolali gazlama namunalari isbotlaydi. 
Shuningdek, Shveysariyadan ham tosh davriga oid jun va kanopdan tayyorlangan 
qo‘pol gazlamalar qoldiqlari topilgan. To‘qimachilikning ilk bosqichi–yigiruvchilik 
tarmog‘i esa undan ham uzoq tarixga ega bo‘lib, matriarxat davri oxirlariga borib 
taqaladi. To‘quvchilik tarmog‘i ham paleolit (tosh) davridayoq paydo bo‘lgan. 
O‘simliklar va daraxtlarning tayyor po‘stlog‘idan, hayvonlar junidan, keyinchalik 
ipak qurti tolalaridan sun’iy yigirishga o‘tguncha uzoq davr o‘tgan. To‘qimachilik 
qadim zamonlardayoq o‘zining katta xom-ashyo bazasiga–paxta, jun, pilla, zig‘ir, 
kanop tolalariga ega bo‘lgan. Ilk yigiruvchilik va to‘quvchilik miloddan oldingi 
davrlardayoq Hindiston, Xitoy, Misrda paydo bo‘lgan deyiladi. Buni eramizdan 
oldingi 3250–2750-yillar orasida paxtadan tayyorlangan va Hindistonda topilgan 
gazlama isbotlaydi. Bundan tashqari, hindlarning muqaddas Manu kitobida (er.av. 
800-yil) da ham paxta to‘g‘risida to‘liq ma’lumot keltirib o`tilgan. 
Hozirda mamlakatimizda har yili 3 million tonnadan ziyod paxta xom ashyosi 
qayta ishlanib, 1 million tonna paxta tolasi, 1,6 million tonna chigit, 80 ming tonna 
lint va boshqa mahsulotlar tayyorlanmoqda [23].
To’qimachilik sanoatining rivojlanishi bilan to’qimachilikka oid fanlar ham 
rivojlana boshladi. 
XVI asrda Leonardo da Vinchi kemalarda ishlatiladigan arqonlarning 
namligini, ishqalanishga chidamligi va yo’g’onligini o’rgangan. 
XVII asrda ingliz olimi Guk tabiiy ipak uzilishini o’rganib, kimyoviy tolalar 
olish mumkinligini bashorat qilgan. 
1750-yilda Italiyaning Turin shaxrida “Konditsion” laboratoriya tashkil etilib, 
tabiiy ipakning namligi aniqlangan. 
XVIII-asrning II-yarmida Rossiya akdemigi Richkov kimyoviy tolalar olish 
bo’yicha ilmiy ishlar qilgan. 

---

Shu bilan birga to’qimachilik sanoatining rivojlanishiga taniqli olimlar 
G.N.Kukin, 
A.N.Solovyev, 
A.G.Sevostyanov, 
A.I.Dalidovich, 
institutimiz 
olimlaridan akademik M.A.Xodjinovalar o`z hissalarini qo`shdilar. Shuningdek, 
ular qatorida professorlar: H.A.Alimova, M.M.Muqimov, E.SH.Alimboyev, 
M.U.Matmusayev, 
Q.G`.G`ofurovlar 
to’qimachilik sanoatini, ilm fanni 
rivojlantirishda va yosh avlodni tarbiyalashda barakali mehnat qilib kelmoqdalar. 
Yuqoridagi natijalar albatta mamlakatimiz yengil sanoat sohasini rivojlanishi 
uchun tashlangan juda katta qadamdir. To‘qimachilikning, umuman, yengil 
sanoatning rivojlanishi aholi turmush darajasining oshishiga, yuzlab va minglab 
yangi ish o‘rinlarining yaratilishiga, albatta, shahar va qishloqlarimiz qiyofasi 
o‘zgarib obodonlashuviga ham sabab bo‘ladi. Yuqoridagilardan xulosa qilib shuni 
aytish joizki, to‘qimachilik sohasi mamlakatimiz yengil sanoatining, qolaversa, 
butun iqtisodiyotimizning yetakchi tarmoqlaridan biri bo‘lgan istiqbolli sohalardan 
biridir.