Sport metrologiyasi 20 51 guruh talabasi Mamajonova Nilufar

---

                            Sport metrologiyasi         

         20_51 guruh talabasi Mamajonova Nilufar.

Reja:

Kirish. 

1. Sport metrologiyasi fanining tarihi.

2. Sport metrologiyasi tarkibi.

3.Fanning maqsad va vazifalari.

4.Xulosa.

   Hozirgi paytda " Sport metrologiyasi "ham ilmiy tadqiqotlar yõnalish sifatida, ham õquv fani sifatida

rivojlanishda davom etmoqda.

Mazkur oõquv qõllanmaning mazmuni: 

-jismoniy tarbiya va sportda õlchash va nazoratning metrologik asoslari; 

-testlar nazariyasi asoslari; 

-baholash nazariyasi asoslarini bayon etadigan materillardan tashkil topgan .

Jismoniy tarbiya va sport mashģulotlarini tashkil qilish jarayonda sportchilar, yani jismoniy tarbiya bilan

shuģullanuvchilar tõģrisida doimiy va batafsil axborot bilan taminlab turilgan taqdirdagina sport

murabbiylari , pedagoglar, va sohaning boshqa mutahasisslari õz faolliyatlarini samarali amalga oshirish

mumkin.

Sport metrologiyasi fani.

"Metrologiya " sõzi qadimgi yunon tilidan kirib kelgan bõlib , "metron " -õlchov va logoc fan , ilm fikr

manosini bildirib , õlchash haqidagi fan demakdir. Jismoniy tarbiya va sportdagi kõrsatkichlari nazorat

qilish sport metrologiya fanining asosiy vazifasi hosoblanadi. Umumiy metrologiyaning asosiy vazifasi

õlchovlarning yagonaligi, birligi va aniqligini taminlashdir. Sport metrologiya fani sifatida umumiy

metrologiyaning bir qismi hisoblanadi. 

  Hususan, uning tarkibiga quyidagilarni kiritish mumkin:

-Sportchining  turli payt va vaziyatlardagi , yani trenirofkadan oldingi va keyingi , musobalardan oldingi va

keyingi dinamikasini nazorat qilish. 

-Sportchini musobaqa va trenirofka yuklamalarini nazorat qilish. 

-Sportchining trenirofka va musobaqa jarayonolardagi harakatlarni  bajarish tehnikasini nazorat qilish.

-Musobaqalarda sportchining holati va sport natijalari denamikasini nazorat qilish.

-Nazoratning har bir yõnalishida olingan malumotlarni taqqoslash va baholash, ularni tahlil qilish, hamda

zarur xulosa va tavsiyalar ishlab chiqish.

   Sport metrologiya fanining mazmuni quyidagilardan tashkil topgan:

1. Sportchining sport xolatini nazorat qilish.

2. Sportchining trenirofka jarayondagi yuklamasini turli harakatlarning bajarish tehnikasini va sport

musobaqasi davridagi xulqini nazorat qilish. 

---

3. Yuqorida keltirilgan har bir kõrsatgich bõyicha olingan malumotlarni taqqoslash, baholash va tahlil

qilish.

     Fanning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:

1) Sportdagi õlchash tehnikasi tõģrisida umumnazariy bilimlar tizimini tashkil etish sport

metrologiyasining nazariy asoslarini va matematik - statistika uslublarini õrgatish.

2) Hozirgi zamonaviy qõllaniladigan õlchov tizimi va uslublari õrganiladi, õlchov asboblaridan foydalanish,

ularda õlchovõtkazish, xatoliklarni aniqlash, dasturlar qabul qilishni õrganish.

3) Kompleks  nazoratning metrologik asoslarini , yani sportning tayyorgarligi va uning musobaqa va uning

turlarini õrganish, õquv mashģulotlarini yuklamalarini hisoblashni õrganish . Sportda metrologik talablar,

tanlab olish masalalari, sport natijalarini oldindan aytish muhim õrin tutadi. 

Kompleks nazorat qilish orqali sportchining  har biri tõģrisida aniq va tõliq malumot olish mumkin.

Nazorat qilishning asosiy vazifalaridan  biri sportchining turli bosqichlardagi jismoniy , psihologik,

fiziologik holatini nazorat qilishdir. 

Xususan, "jismoniy holat " quyidagilarni anglatadi;

-sportchining soģligi;

-gavdaning sport turiga mos holatda tuzilishi; 

-sportchi organizmning fiziologik  funksiyalari holati;

Jismoniy tarbiya va sport amaliyotida sportchining quyidagi 3 holati mavjuddir, yani 

-tezkor holat;

-kundalik holat;

-bosqichdagi holat; 

   Bugungi kunda ham olimlarimiz õlchash nazariyasi va texnikasi ustida tinimsiz ilmiy izlanishlar olib

borishmoqda. 

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. Azgaldov.G.G., Rayxman.E.P., O klavimetrii  .. M.1973.

2. Bube X., Fek G., Shtyubler X., Trogii F . Тесты в спортивной практике;  

Per. C. Nem.M., 1968.

3. Gmurman V. E. Ehtimollar nazariyasi va matematik statistika . T. 1972.

4. Godik. M. A. Sport metrologiya. M., 1988.

5. Godik. M. A. Контрол треноровочных и соревновательних нагрузок М. 1980.

6. Iberla K.  Факторный анализ Пер с англ. М. 1980.