|
6-rasm - Protsessor 300 × 264 - 18k kundalik raqamli Digesc
2002 yilgacha kompyuter tizimining ishlashini belgilaydigan shaxsiy kompyuterning asosiy komponenti mikroprotsessor yoki markaziy protsessor - CPU (Markaziy protsessor) bo'lgan. Mikroprotsessor hisoblash va ma'lumotlarni qayta ishlashni amalga oshiradi va odatda kompyuterdagi eng qimmat chiplardan biri hisoblanadi. Kompyuterga mos keladigan barcha kompyuterlarda Intel chip oilasiga mos keladigan, lekin Intel va AMD tomonidan ishlab chiqarilgan va ishlab chiqilgan protsessorlardan foydalaniladi. Ilgari Cyrix va VIA mavjud edi.
Mikroprotsessor quyidagilarni o'z ichiga oladi:
1. Qurilmani boshqarish(UU): amalga oshirilayotgan operatsiyaning o'ziga xos xususiyatlari va oldingi operatsiyalar natijalari tufayli ma'lum bir boshqaruv signallarini (boshqaruv impulslarini) kerakli vaqtda ishlab chiqaradi va mashinaning barcha bloklariga yuboradi; bajarilgan operatsiya tomonidan foydalaniladigan xotira katakchalarining manzillarini hosil qiladi va ushbu manzillarni kompyuterning tegishli bloklariga o'tkazadi; boshqaruv moslamasi soat zarbasi generatoridan impulslarning mos yozuvlar ketma-ketligini oladi.
2. Arifmetik mantiqiy birlik(ALU): raqamli va ramziy bo'yicha barcha arifmetik va mantiqiy operatsiyalarni bajarish uchun mo'ljallangan
ma `lumot.
3. Mikroprotsessor xotirasi(MPP): yozuvlarni qisqa vaqt ichida saqlash va hisob-kitoblarda ishlatiladigan mashinaning keyingi soat tsikllarida to'g'ridan-to'g'ri chiqish uchun mo'ljallangan; MPP registrlar asosida qurilgan va mashinaning yuqori tezligini ta'minlash uchun ishlatiladi, chunki asosiy xotira (OS) har doim ham yuqori tezlikda ishlaydigan mikroprotsessorning samarali ishlashi uchun zarur bo'lgan ma'lumotlarni yozish, izlash va o'qish tezligini ta'minlay olmaydi.
Ro'yxatdan o'tish kitoblari- har xil uzunlikdagi yuqori tezlikdagi xotira xujayralari.
4. Interfeys tizimimikroprotsessor: boshqa kompyuter qurilmalari bilan ishlash uchun mo'ljallangan; o'z ichiga oladi ichki interfeys MP, buferli saqlash registrlari va kirish-chiqish portlari (IO) va tizimni boshqarish sxemalari
avtobus.
Interfeys(interfeys) - ularning samarali o'zaro ta'sirini ta'minlaydigan kompyuter qurilmalari interfeysi va aloqa vositalarining to'plami.
I / O porti(I / O port - Kirish / Chiqish porti) - boshqa kompyuter qurilmasini mikroprotsessorga ulash imkonini beruvchi interfeys uskunasi.
5. Soat impuls generatori:elektr impulslarining ketma-ketligini hosil qiladi; hosil bo'lgan impulslarning chastotasi mashinaning soat chastotasini aniqlaydi. Qo'shni impulslar orasidagi vaqt oralig'i mashina ishlashining bir tsikli vaqtini yoki shunchaki mashina ishlashining tsiklini belgilaydi. Soat impulslari generatorining chastotasi (sekundiga tsikllar soni: 1 MGts \u003d sekundiga 1 million tsikl) shaxsiy kompyuterning asosiy xususiyatlaridan biri bo'lib, asosan uning ishlash tezligini belgilaydi, chunki mashinadagi har bir operatsiya ma'lum bir davr uchun amalga oshiriladi.
Umumiy tizimning ishlashinafaqat deb nomlangan tomonidan belgilanadi soat chastotasi, ya'ni anakartdagi elementlarning ishlash tezligi, shuningdek vaqt birligiga ishlov berilgan ma'lumotlar miqdori.
Protsessorning asosiy xususiyatlariga quyidagilar kiradi.
Ishlash, aniqlangan protsessorning soat tezligi - (operatsiyalar soni megahertz (10 6) va Gigahertz (10 9)) da o'lchangan 1 sek.Chastota qancha yuqori bo'lsa, protsessorning ma'lumotlarni qayta ishlash imkoniyatlari shuncha yuqori bo'ladi. IBM PC platformasi kompyuterlari uchun birinchi protsessorlarning chastotasi 4,7 MGts (1981) bo'lgan. Rivojlanish tarixida protsessor chastotalari quyidagicha: 40 MGts, 66 MGts, 100 MGts, 130 MGts, 166 MGts, 200 MGts, 333 MGts, 400 MGts, 600 MGts, 800 MGts, 1000 MGts va boshqalar. Soat tezligi ushbu protsessor ishlab chiqarilgan sanoat texnologiyasi darajasini aks ettiradi. Bundan tashqari, u kompyuterni xarakterlaydi, shuning uchun mikroprotsessor modeli nomi bilan siz kompyuterning qaysi sinfiga tegishli ekanligi haqida to'liq tasavvurga ega bo'lishingiz mumkin.
Jarayonlarning jadal rivojlanishi Pentium modeli chiqarilishi bilan boshlandi. 1994 yildan 2002 yilgacha bo'lgan nisbatan qisqa vaqt ichida shaxsiy kompyuterlar uchun protsessorlarning soat chastotasi 50 baravar oshdi: 60 MGts dan 3 GGts gacha.
IBM PC platformasi mavjud bo'lgan dastlabki 14 yil ichida protsessor chastotasi atigi 12 baravar ko'paygan (5 dan 60 MGts gacha) va yillar davomida (2002 - 2005) biz atigi 20 - 30% gacha o'sish haqida gapirishimiz mumkin.
Shunday qilib, protsessorlarning rivojlanishining "inqilobiy" davri aslida 2002 yilda nihoyasiga yetdi. Shu vaqtdan boshlab protsessor endi kompyuter tizimining ishlashini noyob ravishda belgilaydigan tarkibiy qism emas. bundan buyon texnologiyaning birinchi qatorida protsessorlar emas, balki videoadapterlar mavjud.
· Protsessorning bit kengligi bir soat tsiklida protsessorda qancha bitni qayta ishlash mumkinligini aniqlaydi. Protsessorning bit kengligi qayta ishlangan ma'lumotlar joylashtirilgan registrlarning bit kengligi bilan belgilanadi. Masalan, registrning kengligi 2 bayt bo'lsa, u holda protsessor hajmi 16 (2x8); agar 4 bayt bo'lsa, unda 32; agar 8 bayt bo'lsa, unda 64.
Dunyodagi birinchi mikroprotsessor 4-bit (INTEL 4004) edi. U 1971 yilda yapon elektron kalkulyatorlarida foydalanish uchun yaratilgan. Keyinchalik 8-bitli mikroprotsessorlar paydo bo'ldi, ularning asosida 70-80-yillarda maishiy kompyuterlarning ko'plab modellari ishlab chiqarilgan (APPLE, ATARI, COMMODORE, SPECTRUM, SHARP va boshqalar). Keyin 16-bitli protsessorlar paydo bo'ldi.
32-bitli INTEL 80386 protsessorlariga o'tish o'tgan asrning 80-yillari oxirida sodir bo'lgan. O'shandan beri protsessorlarning zarralari asosan o'zgarishsiz qoldi va kompyuter tizimlarining ishlashi asosan ish chastotasiga bog'liq.
DA so'nggi yillarda 64 bitli protsessorlarni joriy etish boshlandi.
· BIOS chipi
Kompyuterni yoqgandan so'ng, asosiy kirish-chiqarish tizimining (BIOS-Basic Input / Output System) sinov dasturlari bajariladi, ular xotiraning, kompyuter texnikasining ishlashini tekshiradi va unga ulanadi.
qurilmalar.
BIOS - bu anakartning asosiy elementlaridan biridir. Odatda, BIOS doimiy xotira (ROM BIOS) yoki flesh-xotira (Flash BIOS) chipida joylashgan. BIOS chipida anakartdagi barcha komponentlar va resurslarni, shuningdek klaviatura, grafik karta, disklar, avtobuslar va boshqa komponentlarni boshqaradigan kod saqlanadi. Ko'pgina zamonaviy anakartlarda kodni maxsus dasturlash moslamalari yordamida qayta yozish mumkin bo'lgan Flash BIOS (flesh-xotira) chiplarini o'rnatish odatiy holdir. BIOS chipida, odatda, uning sanasi haqida ma'lumot bo'lgan yorliq mavjud so'nggi yangilanish, kompaniya haqidagi ma'lumotlar, shuningdek, xotira turi bilan (7-rasm).
Do'stlaringiz bilan baham: |
