Сульфат кислота ишлаб чиқариш Хоссалари



Download 427,64 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/3
Sana20.05.2023
Hajmi427,64 Kb.
#941666
1   2   3
Bog'liq
Сульфат кислота ишлаб чиқариш

Ишлаб чиқариш усуллари.
Сульфат кислота Х асрдан бошлаб олиниб келинмоқда. 
У темир кўпоросини ёки аччиқтошни қаттиқ қиздириш натижасида олинган. Ҳосил 
бўлган 
O
H
SO
SO
H
O
Fe
O
H
FeSO
2
2
4
2
3
2
2
4
13
7





оғир мойсимон суюқлик сулфат кислота 
кўпорс мойи деб аталган. 
ХV асрда алхимиклар олтингугурт ва селитра аралашмасини ёқиб, сульфат кислота 
олиш мумкинлигини аниқлаганлар. Шу усулда 300 йилдан кўпроқ вақт мобайнида 
сулфат кислота оз миқдорда шиша қолбалар ва реторталарда фақат 
лабараториялардагина олинган. ХVIII аср ўрталарида сульфат кислотага чидамли 
материал – қўрғошин топилгач сульфат кислота қўрғошин идишлар – камераларда 
саноат миқёсида олина бошланган. Бундай усул камерали усул деб аталди. Бу 
камераларда олтингугурт ва селитра аралашмаси ёқилган. Бунда ҳосил бўлган сульфат 
ангидрид камерага қўйилган сув ёки кислота эритмасида ютилади. Кейинчалик селитра 
ўрнига нитрат кислата ва камералар ўрнига минораллардан (ХХ асрнинг бошларида) 


фойдаланиладиган бўлинди. Шунинг учун ҳам камерали усулни нитрозали ёки 
минорали усул деб аталадиган бўлинди.Нитрозали усулда каттализатор ролини азот 
оксидлари ўйнайди. Суюқ фазада насадкали миноралларда оксидланади. 
XIX асрнинг бошларида SO
2
ни платина каттализатори иштирокида SO
3
га 
оксидлаш мумкинлиги аниқланди. XIX асрнинг охирлари ХХ асрнинг бошларида бу 
усул контакт (газнинг каттализатор билан тўқнашувига асосланганлиги учун) усули деб 
аталиб, саноатда қўлланила бошланди. 
Нитрозали усулида олинадиган сульфат кислотанинг сифати пастлиги, 75% дан 
юқори концентрацияли кислота олиб бўлмаслиги, NO
2
, SO
2
, SO
3
каби газларнинг 
атмосферага чақириб юборилиши туфайли атмосферанинг заҳарланиши каби 
камчиликларни бу усулни кантакт усули томонидан сиқиб чиқаришига сабаб бўлиди. 
Собиқ СССР да 1975 йиллардан бошлаб фақат кантакт усули билан сульфат кислота 
ишлаб чиқариш бўлмалари қурилмоқда. Ҳозирги пайтда ишлаб чиқараётган сульфат 
кислотанинг 95% га яқини кантакт усулида ишлаб чақирилмоқда. 
Сульфат кислота қандай усулда ишлаб чиқарилишидан қатъий назар биринчи 
босқич олтингугуртли ашёларни куйдириб SO

олишдир. Сўнгра уни тозалаб SO
3
гача 
оксидлантирилади ва сувга юттириб кислотага айлантирилади. 

Download 427,64 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish