Talabalarning iqtisodiy kasbiy tayyorgarligini shakllantirishda fanlararo aloqadorlikni аhamiyati



Download 22,68 Kb.
Sana25.02.2022
Hajmi22,68 Kb.
#464712
Bog'liq
Maqola Akramova 1


TALABALARNING IQTISODIY KASBIY TAYYORGARLIGINI SHAKLLANTIRISHDA FANLARARO ALOQADORLIKNI АHAMIYATI
Akramova Obida Qosimovna
Buxoro muhandislik-texnologiya instituti o`qituvchisi,
O`zbekiston Respublikasi

Bugungi kunda oliy ta`lim muassasalarida ta`limni tashkil etishning dasturiy-metodik ta`minoti, bo`lajak o`qituvchilarni tayyorlashning milliy va jahon ta`lim tajribasiga asoslangan tashkiliy-pedagogik mexanizmlarini takomillashtirish orqali mamlakatimiz intellektual resurslari potentsialini oshirish alohida ahamiyat kasb etmoqda. O`zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo`yicha harakatlar strategiyasiga muvofiq "Uzluksiz ta`lim tizimini yanada takomillashtirish, sifatli ta`lim xizmatlari imkoniyatlarini oshirish, mehnat bozorining zamonaviy ehtiyojlariga muvofiq yuqori malakali kadrlar tayyorlash siyosatini davom ettirish" bugungi kunda muhim vazifalar hisoblanadi.[1] Jumladan, talabalarning iqtisodiy kasbiy tayyorgarligini shakllantirishda fanlararo aloqadorlik vositalarini qo`llash alohida ahamiyat kasb etadi.


Bir nechta fanlarning o`zaro integratsiyasi quyidagi imkoniyatlarni yaratadi:
-Fanlarning uzviy bog’lanishidan fanlararo uzluksiz bog’lanishga o`tish bilim olishni osonlashtiradi va talabalarga bir ob`yektda qo`llaniladigan usullarni ikkinchi ob`yektga qo`llash imkoniyatini yaratadi;
- Fanlar integratsiyasi tuzilmasidagi muammoli vaziyatlarning ko`pligi talabaning fikrlash qobiliyatini faollashtiradi;
- Integratsiya darsning axborot hajmini oshiradi;
- Integratsiya turli fanlarni o`rganishda talabalarning muayyan kuzatishlari, xulosalarini tasdiqlaydigan yoki chuqurlashtiradigan yangi omillarni topishga imkon yaratadi;
- Integratsiya o`qishga undovchi vosita hisoblanadi. U talabalarning o`qish-bilish faoliyatini faollashtirishga yordam beradi, zo`riqish va charchoqdan xoli bo`lishga ko`maklashadi;
- O`quv materialining integratsiyalashuvi talabalar ijodini takomillashtirishga yordamlashadi, ularga o`zlashtirgan bilimlarni hayotiy sharoitlarda qo`llash imkonini beradi. [2]
Tadqiqot boshida belgilangan vazifalarga muvofiq, tajriba-sinov ishida umumkasbiy fanlarni o`qitishning integratsion ta`lim vositalari asosida o`qitish metodikasi samaradorligini, shuningdek uning bo`lajak kasb ta`limi o`qituvchilarini kasbiy faoliyatga tayyorlash darajasiga ta`sirini, ularning mustaqilligi va ijodiy faolligini rivojlantirish ko`zda tutiladi.
Tajriba-sinov ishi vazifalariga quyidagilar kiritildi:

  • taklif etilayotgan o`qitishning integratsion ta`lim vositalarini tushunarlilik va foydalana olishga tekshirish;

  • bo`lajak kasb ta`limi o`qituvchilarini kasbiy faoliyatga tayyorlash jarayonida umumkasbiy fanlari bo`yicha ishlab chiqilgan o`qitishning integratsion ta`lim vositalarining samaradorligini tahlil qilish;

  • tajriba-sinov ishini yakunlash va natijalarini qayta ishlash.

Umumkasbiy fanlar bo`yicha bilim va ko`nikmalarni egallash darajasi bajarilgan test topshiriqlari ballarini tartiblash yordamida aniqlanadi. Har bir savolga tartib qoida bo`yicha muayyan ballar soni belgilanadi. Test topshiriqlarini bajarish natijasi to`plangan ballar miqdoriga qarab baholanadi. To`plangan ballarga muvofiq talabalar uch guruhga ajratiladi: yuqori darajaga erishganlar - 55-60 ball (90-100%); o`rta darajagacha erishganlar - 40-44 ball (80%); quyi darajaga erishganlar 35-39 ball (70%). 1-jadvalda o’quv yili davomida talabalardan test sinovlari natijalari ko’rsatilgan bo’lib, unda 1-sinovda 35-39 ball olgan talabalar 52%ni, 40-44 ball olgan talabalar 28%ni, 55-60 ball olgan talabalar 20%ni, 2-sinovda 35-39 ball olgan talabalar 40%ni, 40-44 ball olgan talabalar 38%ni, 55-60 ball olgan talabalar 22%ni,
3-sinovda 35-39 ball olgan talabalar 35%ni, 40-44 ball olgan talabalar 40%ni, 55-60 ball olgan talabalar 25%ni, 4-sinovda 35-39 ball olgan talabalar 37%ni, 40-44 ball olgan talabalar 37%ni, 55-60 ball olgan talabalar 26%ni, yakuniy natija bo’yicha ko’radigan bo’lsak, 35-39 ball olgan talabalar 38%ni, 40-44 ball olgan talabalar 35%ni, 55-60 ball olgan talabalar 27%ni tashkil etgan.
1-jadvalda "Iqtisodiyot nazariyasi" kursi bo`yicha nazorat guruhi talabalarning bilim va ko`nikmalarni egallash darajasi tahlili keltirilgan.
"Iqtisodiyot nazariyasi" o`quv kursi bo`yicha nazorat guruhi talabalarining o`quv materialini o`zlashtirish darajasi
1- jadval



O`quv materialini o`zlashtirish darajasi

O’quv yili davomida

Sinov-1

Sinov -2

Sinov -3

Sinov -4

Yakuniy natija

1

Quyi daraja

52%

40%

35%

37%

38%

2

O’rta daraja

28%

38%

40%

37%

35%

3

Yuqori daraja

20%

22%

25%

26%

27%

1-jadvaldan ko`rinadiki, "Iqtisodiyot nazariyasi" o`quv kursi bo`yicha quyi daraja 52 % dan 38% ga, ya`ni 14% kamaygan. "O`rta daraja" 28 % dan 35 % ga, ya`ni 7 % ga, "yuqori daraja" esa 20 % dan 27 %, ya`ni 7 % ga oshgan. O`zlashtirish darajalarining diogrammasi quyidagi 1-rasmda keltirilgan:



1-rasm. Nazorat guruhi natijalari
1-rasmdagi diogrammadan ko’rinib turibdiki, an’anaviy ta’lim usuli bilan olib borilgan darsda talabalarning o’zlashtirishi past darajada. Bu bilan aytish mumkinki, ta`limda yangi sifat darajasiga an`anaviy ta`lim usuli bilan erishib bo`lmaydi. Ta`lim tizimiga fanlar integratsiyasini joriy etish jamiyatimizning ta`lim oldiga qo`ygan buyurtmasini yechishga imkoniyat yaratadi.
Integratsion dars vositalari talabalarda ta`lim olishga motivatsiyani oshirdi, bilim olish va bilishning yangi usullarini egallashga, o`qishga ongli munosabatda va ta`limda faol bo`lishga rag’bat uyg’otdi, ularning intellektual va emotsional sohalari rivojlanishiga ijobiy ta`sir ko`rsatadi, o`quv faoliyati samaradoligini oshirdi. Bularning barchasi o`qitishning zamonaviy didaktik vositalari asosida o`qitishni an`anaviy o`qitish usullari bilan taqqoslaganda uning afzalligini ko`rsatadi.
Xulosa qilib aytganda, ta`limda iqtisodiy fanlarning integratsiyalashuvi talabalarga alohida yondashish imkonini beradi. Bilimlarni tizimga solish, har tomonlama rivojlantirish, ijodiy yondashuv, bilim orttirishga qaratilgan motivatsiya - bularning barchasi integratsiyalashgan o`qitish beradigan foydali imkoniyatlardir.

Foydalanilgan adabiyotlar


1.O`zbekiston Respublikasi Prezidentining "O`zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo`yicha harakatlar strategiyasi to`g’risida"gi Farmoni.// O`zbekiston Respublikasi qonun hujjatlari to`plami. -T., 2017. -B.39.
2. M.A.Fayziyev va boshqalar. Informatika va axborot texnologiyalari fanini o`qitishda fanlararo integratsiyaning mohiyati. "Ta`lim, fan va ishlab chiqarishda intellektual salohiyatli yoshlarning o`rni" mavzusidagi yosh olimlar, magistrant va talabalarning an`anaviy XII respublika ilmiy-amaliy konferentsiyasi materiallari IV qism. Samarqand 2015 yil. 68-70 betlar
Download 22,68 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish