Tarix 9-sinf 1-bilet

Demobilizatsiya — harbiy xizmatdan bo‘shatish.

5-BILET 1. Movarounnahr haqida ma’lumot bering. 651-yili arablar jangsiz Marv shahrini egallaydilar. So‘ngra hozirgi Afg‘onistonning shimoliy, eronning shimoli sharqiy qismi hamda Janubiy Turkmanistondan to Amudaryogacha bo‘lgan hududlar istilo qilinadi. Arablar bu hududlarni Xuroson deb ataganlar. Uning markazi Marv shahri edi. Bu viloyatni boshqarish uchun maxsus noib tayinlanib, u Marvda turar edi. Arablar bu yerda o‘rnashib olgach, Amudaryodan shimolda joylashgan boy viloyatlarni zabt etishga tayyorgarlik ko‘radilar.Bu yerlarni arablar Movarounnahr, ya’ni “Daryoning narigi tomoni” deb atadilar. 2. Ivan Grozniyning Rossiya tarixidagi o‘rni haqida fikr bildiring. Ivan Grozniy (1533—1584)davrida Rossiyaning mavqeyi kuchaya bordi. Ivan Grozniy davridaQozon xonligi (1552), Hojitarxon xonligi (1556), Volga bo‘ylariva G‘arbiy Sibir hududlari Rossiya tomonidan bosib olingan edi.Bu hoi Rossiyaga savdo yo‘llarininazorat qilish imkonini berdi.Volga atrofidagi viloyatlarda savdo-sotiq ishlarini olib borish Buxoro xonligidan kelgan savdogarlaruchun ancha qulay edi. Ularga engyaqin qo‘shni mamlakat Rossiyabo‘lib qolgandi. Bu hoi ko‘p jihatdan Qozon tatarlari hamda boshqirdlarga din va til yaqinligi bilanizohlanar edi. Shuning uchun hamAbdullaxon II tomonidan 1557—1558- yillarda Moskvaga elchilaryuborilgan. Elchilar Astraxan orqaliMoskvaga borib, Ivan Grozniyhuzurida bo‘ladilar. Ular o‘z xonlarinomidan savdogarlaming Volga bo‘ylab erkin o‘tishlariga ijozatso‘raydilar. Elchilar Moskvadan juda ko‘p o‘q-dori, ov quslrlariva matolar bilan qaytgan. 3. “Parij Kommunasi” atamasiga izoh bering.