Tashkilot korxonalarida qazib olingan neft xom ashyolarni qayta ishlashda tabiatga ta’siri?

EKOLOGIK EKSPERTIZANI FUQOROLIK TAMOYILLARI?

ekologik ekspertizasining o’ziga xos tamoyillaridan biri bo’lib, har bir xo’jalik va ishlab chiqarish obekti belgilangan tartibda o’tkazilgan ekspertiza xulosasi asosidagina ekologik jihatdan xavflilik darajasi aniqlanadi.
Ekspertiza natijalari to’g’ri, odilona bo’lishi uchun biologik, kimyoviy, fizikaviy, texnologik, demografik, agroekologik, iqtisodiy va boshqa jabhalardagi bilimlarni jamlagan holda keng qamrovli ijodiy mehnat mahsuli bo’lishi va tekshiriltgan obektga nisbatan real, obektiv baho berilishi kerak.
Ekologik ekspertizaning muhim tamoyillaridan biri sifatida ushbu jarayonda nodavlat, notijorat tashkilotlari, fuqarolarning ishtiroki bo’lib, ekologik ekspertizaning ommaviy va adolatli bo’lishini taminlaydi.
Shunday qilib, ekologik ekspertiza ushbu tamoyillarga qatiy rioya etgandagina, har bir obektga nisbatan, xolisona, keng qamrovli, adolatli, qonuniy, mustaqil va obektiv xulosa berish mumkin:
Ekologik ekspertiza jarayonida turli shakldagi quyidagi usullardan foydalangan holda ko’zda tutilgan maqsadga erishiladi:

ma’lumotlar to’plash ekspertizadan o’lltgan muayyan obektga tegishli bo’lgan barcha axborot, ma’lumotlarni yig’ish va to’plash;

• 
  umumlashtirish - obekt haqidagi to’plangan iqtisodiy, texnologik, ekologik, gidrologik, kimyoviy va boshqa ma’lumotlarni o’z yo’nalishlari bo’yicha ma’lum tizimga keltirish;
  
• 
  tahlil qilish - umumlashgan ma’lumotlar bankini o’z yo’nalishi va xususiyatlari bo’yicha alohida o’rganish tasniflash;
  
• 
  baholash - ekspertiza o’tkaziltgan obekt yo’nalishlari, bo’limlari,tashkil etuvchi qismlari bo’yicha xavfli va zararlilik darajasini aniqlash;
  
• 
  xulosa berish - ekspertiza o’tkazilgan obektning ekologik jihatdan zararli yoki zararsiz, xavfli yoki xavfsiz, ekologik qoida talablarga mosligi yoki ushbu qoidalarga zid ekanligi haqida yakuniy, adolatli, obektiv xulosaga kelish.
  

Ekologik ekspertiza fani bir qancha tabiiy va aniq fanlar bilan yaqindan aloqada bo’lib, bu fanlar ekologik ekspertiza fanining mazmuni va mohiyatini to’liq yoritishga yordam beradi. Jumladan biologiya, geografiya, kimyo, fizika, matematika, ekologik monitoring, tabiatni muhofaza qilish va undan oqilona foydalanish fanlari bilan chambarchas bog’liqdir.
Ma’lumki atrof tabiiy muhit musaffoligini undagi ishlab chiqarish korxonalari faoliyati bilan bevosita bog’liq. inson faoliyati va tabiatdagi o’zgarishlarni nazorat qilish va olingan ma’lumotlarni xulosalash ekologik ekspertiza fani orqali amalga oshiriladi.
Barcha to’plangan ma’lumotlarni to’plash va ularni xulosalash natijasida biz atrof muhit holatini aniqlay olamiz va unda bizda hozirgi zamon fan-texnika yutuqlari qo’l keladi. Demak ekologik ekspertiza ishlab chiqarish bilan ham chambarchas bog’liq.
Ekologik ekspertiza insoniyat faoliyati natijasida atrof tabiiy muhitga bo’lgan tasirini o’rganadi uning holatini baholaydi va kelgusida barqarorlashtirish
choralarini ishlab chiqadi va natijada ekologik xavfsiz muhit hosil bo’lishiga olib keladi.
Ekologik ekspertiza - muhit va murakkab jarayon bo’lib, atrof tabiiy muhitni barqarorligini saqlash tabiatdan samarali foydalanish va aholining ekologik xavfsizligini taminlashga qaratilgan tashkiliy-huquqiy chora-tadbirlardan ibor