Termiiz universiteti gazetasidagi maqola va she’rlarning tahriri (izohlar)

Абдусаидов А. Газета сарлавҳаси, 74-б.

Gazeta tilida orfografik me’yor muammolari

Gazeta sarlavhasi vazifasida ishlatilgan buyruq gaplar orqali, asosan, maslahat, ish-harakatni bajarishga undash, chaqiriq ma’nolari ifodalangan. Bu, albatta, gazeta funksiyasidan kelib chiqadi. Misollar: Avval o`ylab, keyin qarz bering (S., 25.03.11), Xorijga chiqish va kirish qonuniy bo`lsin (S., 7.01.11), Ayol nomiga dog` tushmasin (S., 14.01.11), Patta to`lovini to`lashda adashmang (Z.,29.03.11).

Buyruq gaplarning kesimi quyidagicha ifodalangan xillari gazeta sarlavhasi sifatida ishlatilganligini qayd etish mumkin: 1. Gapning kesimi buyruq-istak maylining birinchi shaxs ko`plik shaklidagi fe’llardan iborat: Vatan uchun yashaylik (Z., 03.03.10). 2. Gapning kesimi buyruq maylining ikkinchi shaxs birlik shaklidagi fe’llardan iborat: Aldanib qolmang (Z., 7.09.10). 3. Gapning kesimi buyruq maylining uchinchi shaxs birlik shaklidagi fe’llardan iborat: Oltin qanot qo`shlar uchsin (XS., 26.03.10). 4. Gapning kesimi jo`nalish kelishigidagi otdan iborat: Hamma xayriya hashariga! (Z., 4.03.10). 5. Gapning kesimi harakat nomi+kerak shaklidagi konstruksiyalar bilan ifodalangan: Raisning o`zi o`rnak bo`lishi kerak (S., 11.02.11). 6. Gapning kesimi yo`q, emas kabi inkor so`zlari bilan ifodalangan: Borishning keragi yo`q (S., 18.02.10).