Termiz davlat universiteti Fizika-matematika fakulteti

Ishdan ko`zlangan maqsad: Talabalarga Access dasturini ishga tushirish, dasturning ishlash texnologiyalarini o`rgatish. Dastur yordamida jadvallar yaratish va jadvallarni ma`lumotlar bilan to`ldirishni o`rgatishdan iborat.

Bugungi kunda informatika va axborot texnologiyalari sohasida eng yuqori darajadagi dasturiy vositalardan biri bu berilganlar va ma`lu-motlar bazasini boshqarish tizimlarida ish olib boradigan dasturlar hisoblanadi.

Berilganlar va ma`lumotlar bazalarini yaratishda bir necha o`nlab dasturiy vositalar ish olib boradi, ana shunday dasturiy vositalardan biri bu Access dasturi hisoblanadi. Foydalanuvchilar bu dasturdan foyda-lanish vaqtida nimalarga etibor qaratishi va dastur bilan ishlash texno-logiyalarini tushuntirib o`tamiz.

Access 2016 dasturi malumotlar bazasi bilan ish olib boruvchi hisoblanadi.Bu dasturga kirish uchun avvolo foydalanuvchi kampyu-terning ishchi oynasidan yoki Standart->Office->Access 2016 orqali ishga tushurishimiz mumkin.

Access dasturining qulaylik jihati shundaki bu dasturda bir vaqtning o`zida jadvallardagi ma`lumotlarni qidiruv tizimi orqali qidirib kerakli malumotni topib olish imkoniyatiga egaligidir.

Access dasturi imkoniyatlari keng hisoblanadi. Bu dastur orqali hisob-kitob ishlarini ham bajarish mumkin bo`ladi, bundan tashqari bu dastur boshqa dasturlar bilan uzviy bog`langan holda ish olib boradi yani Delphi, Builder dasturlari shular jumlasiga kiradi.

Endi dasturni ishga tushurishi va jadval yaratishni ko`rib chiqamiz. Buning uchun quyidagi ishchi oynani Access dasturini ishga tushirib yaratib olamiz.

Access dasturini ishga tushurgandan so`ng, ishchi oynaning boshlang`ich ko`rinishi hosil bo`ladi.

Baza yaratish uchun ilk qadamlarni tashlaymiz, buning uchun ishchi oynadan quyidagilarni ketma-ket bajarishga to`g`ri keladi.

• 
  Новая база данных buyrug’ini bosib yangi baza yaratamiz.
  
• 
  Имя файла bo`limidan bazaga nom berishni amalga oshiramiz.
  

Yuqoridagilarni amalga oshirganimizdan so`ng kampyuter xotirasida papka yaratib uni saqlab qo`yamiz.

Masalan Access deb nomlangan papka. Keyingi ishimiz yaratmoqchi bo`layotgan bazamizga nom beramiz, masalan Baza yoki boshqa nomlar balan nomlashimiz mumkin. Endi yuqoridagi jarayonlardan kelib chiqqan holda Access bazamizga kirib nom bergan bazamizni saqlashni amalga oshiramiz, buning uchun quyidagi jadvalga qarang?.

Snundan so`ng OK tugmasini bosamiz.

Shu asosda yaratmoqchi bo`lgan bazamizga nom beramiz. Nom berganimizdan so`ng qandaydir nom bilan nomlagan bazamizga murojaatni amalga oshiramiz va menyudan Sozdat tugmasini tanlab uni ishga tushiramiz. Bajargan ishimiz quydagi oyna orqali namoyon bo`ladi.

Bajargan ishimizdan so`ng Access dasturi jadval oynasi ishga tushadi va quyidagi ko`rinishda paydo bo`ladi, shundan so`ng rejim buyrug’iga kirib undan Konstruktor (Konstruktor) rejimini tanlab shu asosda jadvalimizga nom berib olamiz.

Navbatdagi ishimiz Konstruktor orqali Jadvalga nom berish bo`ladi.

• 
  Misol uchun bazamizdagi jadvalga o`qtuvchi deb nom bergandan so`ng OK tugmasini bosamiz.
  

• 
  Shunda bizga Konstruktor oynasi ochiladi u quydagicha ko`rinish-ga ega bo`ladi.
  

• 
  Yaratgan o`qtuvchi jadvalimizga kerakli malumotni kiritishimiz uchun modul tuzib chiqamiz.
  
• 
  O`qtuvchi jadvalimizda kerakli modullar yaratiladi.
  
• 
  Navbatdagi qiladigan ishimiz Tartib nomeri T_N, Familiyasi, Ismi, Otasining ismi, tug’ilgan yili, malumoti, tel nomeri, sinfi, dars beradigan fani haqida jadval yaratib olishimiz zarur.