Til murakkab ijtimoiy hodisa. U orqali kishilar o`z nutqini atrofdagilarga yetkazib bera oladi, muloqotga kirishadi. Jamiyatda sodir bo`layotgan ijtimoiy jarayonlarda ishtirok etadi. Til bor ekan nutq ham mavjud bo`ladi



Download 21,64 Kb.
bet2/3
Sana20.06.2022
Hajmi21,64 Kb.
#685161
1   2   3
Bog'liq
SAYA maqola

Apraksiya- ixtiyoriy harakatlarning buzilishi. Qo`llarda falajliklar bo`lmasa-da, bemor turli narsalar bilan bajariladigan harakatlarni eplolmaydi. Masalan kiyim tugmalarini qadolmaydi, ovqatni qoshiqda yeyolmaydi. A.R. Luriya apraksiyaning quyidagi turlarini ajratgan:
1.Kinestetik apraksiya-chap yarimsharning pastki parietal sohalari zararlanganda kuzatiladi. Bunday bemorlarda harakatning fazoviy yo`nalishlari saqlangan bo`lib, harakat jarayonining proprioretseptiv, kinestetik mexanizmlari buzilgan bo`ladi. Bemor harakatlarning qanday bajarilishini biladi, ammo amalda ko`rsatib bera olmaydi.
2.Fazoviy apraksiya- yana bir nomi apraktoagnoziya bo`lib, unda harakatning fazoviy tasavvuri, ya`ni, “yuqori-quyi”, “chap-o`ng” kabi tomonlarni tasavvur qilishning buzilishi kuzatiladi. Fazoviy apraksiyada ko`ruv agnoziyasi kuzatilmasligi mumkin. Agar optik-fazoviy agnoziya biln fazoviy apraksiya birga uchrasa unda to`la apraktoagnoziya rivojlanadi. Holat apraksiyasida bemor kiyinishda va yotadigan joyini taxlashda qiynaladi.Yoki oddiy figuralar-aylana, uchburchak, kvadrat kabilarni chiza olmaydi.
3.Kinetik apraksiyada bemor chizish, yozish yoki barmog`I bilan buyruq berish kabi oddiy harakatlarni bajara olmaydi. Apraksiyaning bu turi premotor soha, ya`ni 6- va 8- maydonlar zararlanganda rivojlanadi.
4.Regulyator apraksiya chap peshona bo`lagining prefrontal sohasi zararlanganda kuzatiladi. Mushaklar tonusi va kuchi saqlangan bo`lib, harakat dasturi buzilgn bo`ladi, har qanday harakatning bajarilishi ustidan ongli nazorat yo`qoladi. Bemor birinchi harakatdan ikkinchisiga bemalol o`ta olmaydi.
Agnoziya avval ko`rgan va bilgan narsalarini tanishning, bilishning turli xil buzilishidir. U ham turlarga bo`linadi:
1.Ko`ruv agnoziyasi bosh miya katta yarimsharlari po`stlog`ining orqa tuzilmalari zararlanganda kuzatiladi va bunda ko`ruv o`tkirligi, ko`ruv maydoni, ranglarni sezish kabi oddiy ko`ruv funksiyalari saqlanib qoladi. Ko`ruv agnoziyasining hamma turida bemorlar atrofdagi narsalarni bemalol ko`ra oladi, ammo tanimaydi, nomini aytolmaydi.
2.Yuz agnoziyasi nisbatan kam uchraydi. Bunday hollarda bemor yuzda joylashgan burun, qosh, quloqlarning nimaligini aytsa-da, bu odam kimligini aytolmaydi, ular oilasini, bolalarini, davolovchi shifokorini ham tanimy qolishi mumkin.
3.Optik-fazoviy agnoziyasi asosan, tepa-ensa sohasida joylashgan ko`ruv analizatorlari ikkala tomondan ham zararlanganda kuzatiladi. Ular o`ziga ma`lum bo`lgan ob`ektlarning-sabzavotlar, mevalar, hayvonlar turlari kabilarning tasvirini keltira olmaydi.
4.Harf agnoziyasida bemor harflarni to`g`ri ko`chiradi, ammo ularning nomini aytib berolmaydi. Bunday bemorlarda o`qish qobilyati buziladi. Bunday buzilish ko`ruv agnoziyalarining boshqa turlaridan alohida uchragani uchun harf agnoziyasi alohida o`rganiladi.
5.Ranglar agnoziyasi ikkiga bo`lib o`rganiladi. Ranglar agnoziyasining haqiqiy turi va ranglarni tanib olishning buzilishlari farqlanadi. Ranglarga ko`rlik va ranglarni sezishning buzilishi ko`ruv yo`llarining ham periferik ham markaziy apparatlari buzilgnda, ya`ni, ham to`r parda, ham ko`ruv sistemasining po`stloq osti va po`stloq tuzilmalari zararlanganda kuzatiladi.

Download 21,64 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©www.hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish