Титульный лист

1.4. Noaniq xulosa
Noravshan xulosa chiqarish operatsiyasini bajarish uchun asos bo'lib "Agar - keyin" ko'rinishidagi noaniq bayonotlarni va tegishli lingvistik atamalar uchun a'zolik funktsiyalarini o'z ichiga olgan qoidalar bazasi hisoblanadi. Bunday holda, quyidagi shartlar bajarilishi kerak:
1. Chiqaruvchi o‘zgaruvchining har bir lingvistik atamasi uchun kamida bitta qoida mavjud.
2. Kirish o'zgaruvchisining istalgan termini uchun kamida bitta qoida mavjud bo'lib, unda bu atama shart sifatida ishlatiladi (qoidaning chap tomoni).
Aks holda, loyqa qoidalarning to'liq bo'lmagan bazasi mavjud.
Qoidalar bazasida m shakl qoidasi bo'lsin:
Noravshan xulosaning natijasi berilgan aniq qiymatlarga asoslangan aniq o'zgaruvchan qiymatdir.
Umuman olganda, xulosa chiqarish mexanizmi to'rt bosqichni o'z ichiga oladi (7-rasmda ko'rsatilganidek): noravshanlikni kiritish (noravshanlik), noravshan xulosa chiqarish, kompozitsiya va ravshanlikni kamaytirish yoki noaniqlik.

7-rasm. Fuzzy xulosalar tizimi.
Noravshan xulosalar algoritmlari asosan ishlatiladigan qoidalar turi, mantiqiy operatsiyalari va noaniqlashtirish usuli turi bilan farqlanadi. Mamdani, Sugeno, Larsen, Tsukamoto Noravshanlik xulosa chiqarish modellari ishlab chiqilgan.
Misol sifatida Mamdani mexanizmidan foydalanib, loyqa xulosani batafsil ko'rib chiqaylik. Bu loyqa tizimlarda mantiqiy xulosa chiqarishning eng keng tarqalgan usuli. Bu loyqa to'plamlarning minimal tarkibidan foydalanadi. Ushbu mexanizm quyidagi harakatlar ketma-ketligini o'z ichiga oladi.
1. Loyqalash tartibi: haqiqat darajalari aniqlanadi, ya'ni. Har bir qoidaning chap qismlari uchun a'zolik funktsiyalarining qiymatlari (old shartlar). m qoidali qoida asosi uchun biz haqiqat darajalarini deb belgilaymiz
2. Noaniq xulosa. Birinchidan, har bir qoidalarning chap tomoni uchun "kesish" darajalari aniqlanadi:
Keyinchalik "kesilgan" a'zolik funktsiyalari:
3. Noravshanlik to'plamlarning maksimal tarkibi qo'llaniladigan, olingan kesilgan funksiyalarning tarkibi yoki birligi:
bu yerda MF(y) natijada olingan loyqa to‘plamning a’zolik funksiyasi.
4. Defuzzifikatsiya yoki aniqlik kiritish. Bir necha defuzzifikatsiya usullari mavjud. Masalan, o'rtacha markaz usuli yoki centroid usuli:
Ushbu qiymatning geometrik ma'nosi MF (y) egri chizig'i uchun og'irlik markazidir. 8-rasmda ikkita kirish o'zgaruvchisi va ikkita noaniq qoidalar R1 va R2 uchun Mamdani loyqa xulosa chiqarish jarayoni grafik ko'rsatilgan.



Shakl 8. Mamdaniy bo'yicha
xulosa chiqarish sxemasi.