Toshkent davlat agrar universiteti termiz filiali meva-savzavodchilik texnalogiyasi fakulteti qishloq xo’jaligi maxsulotlarini saqlash va dastlabki qayta ishlash texnalogiyasi 120-guruh talabasi Abdurashid Fozilovning biofizika fanidan mustaqil

Bunda kuch, ko‘ndalang kesim yuzi, boshlang‘ich uzunlik, cho‘zilish, elastiklik yoki YUng moduli. U da o‘lchanadi. si katta jismlarni cho‘zish, si kichik jismlarga qaraganda qiyinroq tenglamani chap tomonidan kuchlanish deyiladi, u ham da yoki plekalda o‘lchanadi. nisbiy deformatsiya o‘lchamsiz kattalik.

Bunda kuch, ko‘ndalang kesim yuzi, boshlang‘ich uzunlik, cho‘zilish, elastiklik yoki YUng moduli. U da o‘lchanadi. si katta jismlarni cho‘zish, si kichik jismlarga qaraganda qiyinroq tenglamani chap tomonidan kuchlanish deyiladi, u ham da yoki plekalda o‘lchanadi. nisbiy deformatsiya o‘lchamsiz kattalik.

• Elastiklik atom tuzilishi bilan bog‘liqdir. Qattiq jismdagi atom va molekulalar elektromagnit kuchlar bilan bir-biri bilan bog‘langan. Buni prujinalar bilan bog‘langan sharlar kabi tasavvur qilish mumkin. Kichik deformatsiyalar uchun bu yaxshi model hisoblanadi. Tashqi kuchlar ta’sirida qattiq jism deformatsiyalanadi. Agar jism absolyut qattiq bo‘lganda hech qanday deformatsiya bo‘lmagan bo‘lar edi. Haqiqatda har qanday real qattiq jism deformatsiyaga uchraydi. Biologiyada ko‘plab strukturali qattiq jismlar mavjud va ularda deformatsiya kuzatiladi. Bularga suyak, yumshoq to‘qima, etri, qon tomirlari, muskallar, daraxt va boshqalar kiradi. Bundan tashqari tibbiyotda qo‘llaniladigan sun’iy implantlar ham kiradi.

•  

Agarda biz kuchni olsak, sim dastlabki holatiga qaytadi. Bu hodisaga elastik deformatsiya deyiladi. Agarda ko‘p yuk qo‘yilsa, bunday qaytish yuz bermaydi. (bu plastik deformatsiyadir). Elastik deformatsiyani quyidagi tenglama orqali yozish mumkin: