Toshkent davlat pedagogika universiteti ilmiy axborotlari 2020/1(22) issn 2181-9580

TOSHKENT DAVLAT PEDAGOGIKA UNIVERSITETI ILMIY AXBOROTLARI
2020/1(22) 
- turli xil o‘quv dasturlari, o‘quv rejalari, darsliklar, o‘qitish usullari va 
texnologiyalarining paydo bo‘lishi. Ko‘pgina pedagog amaliyotchilar o‘z 
faoliyatlarining xilma-xilligi bo‘yicha nazariy asosidan tortib aniq metodlar va 
pedagogik texnologiyalarga qadar o‘zlarining harakatlari to‘g‘risida yaxlit 
tushunchani yarata olmaydilar; 
- tajriba-sinov, grant, izlanuvchi faoliyatni keng targ‘ib qilish
3
. 
“Innovatsion madaniyat” atamasi ilmiy adabiyotlarda ko‘pgina hollarda 
innovatsion faoliyat uchun zarur bo‘lgan bilim, ko‘nikma va malakalarning o‘zi 
yetarli emasligini ta’kidlash uchun ishlatiladi, ammo inson bu bilimlardan qanday 
foydalanayotganini, yangi bilimlar shaxsning shakllanishi va ichki dunyosiga ta’sir 
qilishi mumkinligini tushunish muhimdir
4
.
Keng ma’noda, ijtimoiy hodisa sifatida innovatsion madaniyat bu jamiyatning 
barcha ko‘rinishlarida: boshqaruvda, ta’limda, ishlab chiqarishda, qonunchilikda 
yangilikka intilish qobiliyatidir. Innovatsion madaniyat - bu innovatsion tizimda 
qadimgi, zamonaviy va yangi dinamik birlikni saqlagan holda, inson hayotining turli 
sohalarida innovatsiyalarni maqsadli tayyorlash, kompleks tatbiq etish va har 
tomonlama rivojlantirish bo‘yicha bilim, ko‘nikma va tajriba; boshqacha aytganda, 
bu doimiylik tamoyiliga rioya qilgan holda yangisini bepul yaratishdir. Innovatsion 
madaniyat muammolarini aniqlashda ilmiy tadqiqotlarda turli xil tushunchalar, 
qarashlar va izohlar ham uchraydi. Pedagogik hodisa sifatida innovatsion madaniyat - 
pedagogning kasbiy sifati bo‘lib, doimiy ravishda ta’lim va tarbiyaning maqsadi, 
mazmuni, usullari va shakllarida yangiliklarni izlash, pedagogik yangiliklarni 
yaratish va ularni pedagogik jamoa tomonidan baholash, amaliyotda yangiliklardan 
foydalanish va qo‘llash bilan belgilanadi. Ta’limda yuqori darajadagi innovatsion 
madaniyatni shakllantirish bir qator dolzarb uslubiy, didaktik muammolarni hal qilish 
yo‘llarini izlashni talab qiladi: 
1. Ta’limdagi innovatsion jarayonlarning ilmiy-texnik g‘oyalardan ortda qolishi, 
ushbu yutuqlarning rivojlanishini to‘xtatib, ulardan samarali foydalanishga xalaqit 
bermoqda. 
2. Ta’lim tizimida yangi g‘oyaga, innovatsiyaga konservativ munosabat nafaqat 
har bir fuqaroning ehtiyojlari, balki eng muhim ijtimoiy qadriyatlardan biri 
bo‘ladigan muhitni yaratish kerak. 
3
Сафарова Г.А. Инновационная культура современного педагога в контексте дополнительной профессиональной 
подготовки // Научные проблемы гуманитарных исследований. -2009. -№10. 63-67-betler. 
4
Сластенин В.А., Подымова Л.С. Педагогика: инновационная деятельность. Москва. ИЧП «Издательство Магистр», 2000. 

---

55