Toshkent davlat yuridik universiteti

 
1.1. Tadbirkorlik (biznes)
 
faoliyati nima? 
Bozor va tadbirkorlik 
Bozor munosabatlari sharoitida mamlakat iqtisodiyoti taraqqiy 
etishining asosiy omillaridan biri kichik biznes va xususiy tadbirkorlik 
faoliyatini rivojlantirishdan iborat. Bozor va tadbirkorlik o‘zaro bir-biri 
bilan bog‘liq. 
 
Bozor – 
bu muayyan tovar yoki xizmatlarning sotuvchilari va xaridorlarini bir 
joyda birlashtiradigan har qanday institut yoki mexanizm
1
.
Bozor (ing
. “market”, 
rus
. “рынок”
) – tovarlar bilan pullarning 
harakatini ta’minlovchi ishlab chiqarish va isteʼmol o‘rtasidagi 
munosabatlar tizimi. Demak, bozorda tadbirkorlik subyektlari o‘rtasida 
mustaqil ravishda qarorlar qabul qilishdagi erkin munosabatlar amalga 
oshiriladi. Bozor tadbirkorlik subyektlarining erkin faoliyat olib borish 
uchun keng shart-sharoitlar yaratib, erkin raqobat muhitining, eksport va 
import imkoniyatlarining bozor qonuniyatlari asosida amalga oshirilishini 
ta’minlaydi. 
Bozor iqtisodiyotiga o‘tish muammolariga tik ko‘z bilan qarash kerak. 
Bozor iqtisodiyotining faqat ijobiy tomoni emas, balki uning salbiy 
tomonini ham ko‘ra bilish kerak. Bozorga uning shakllanish bosqichida 
uzoq va chuqur iqtisodiy inqirozlar, ishsizlikning o‘sishi, pulning 
qadrsizlanishi, ko‘pgina korxonalarning sinishi va ishbilarmonlarning 
xonavayron bo‘lishi, aholining moddiy ta’minot jihatidan keskin 
tabaqalashuvi, huquqqa zid xatti-harakatlar va jinoyatlarning o‘sishi 
xosdir. Bozorning bu illatlarini bilish, ularga tayyor turish, ularni bartaraf 
etish yuzasidan to‘g‘ri yechimlar topa bilish kerak
2
.
1
K. McConnel, S. Brew. Economics: Principles, problems and policy, 1992. 
2
Karimov I.A. O‘zbekistonning o‘z istiqlol va taraqqiyot yo‘li. – T.: O‘zbekiston, 1992. – B.28. 

---

18 
Xo‘sh,