U yukonning asosiy yo’lidan burilgach, ancha sovuq tushib atrof gʻira-shira boʻlib qolgan edi

U Yukonning asosiy yo’lidan burilgach, ancha sovuq tushib atrof gʻira-shira boʻlib qolgan edi. U balandlikda yer va oʻrmon chegara chizigʻida toʻxtadi, u yerdan qarag’ay o’rmoni orqali sharqqa olib boruvchi bilinar-bilinmas soʻqmoq mavjud. Bu yerga chiqquncha ancha harakat qildi, nafasi bugʻilib, biroz tin olishga qaror qildi va shunchaki soatiga bir koʻz tashlab qoʻydi. Ertalabki soat toʻqqiz. Osmonda musaffoligiga qaramay Quyosh chiqishiga darak ham yoʻq edi. Kun shunday ediki, gʻira-shira atrofdagi narsalar yuzida zulmatli aks-sado berardi. Yagona sabab Quyoshning yoʻqligi, xolos. Bu u qadar havotirli emas. Bundan tashvishlanmasa ham boʻladi, negaki Quyoshni soʻnggi bor koʻrganiga hali bir hafta ham boʻlmadi.
Soʻng kelgan yoʻliga qaradi. Yukon taxminan bir mil kenglikda va uch fut muz ostida yashiringan boʻlishi mumkin. Muz ustida yana shuncha fut qor bor edi. Bir gard tekmagan oppoq qor. Ufq ham huddi hozir u koʻrib turganidek, oqishlashib borardi. Oqlikni bo’shatgan yagona narsa – qarag’ay bilan qoplangan oʻrmondan janubga qarab ketgan ingichka qora chiziq edi. U shimolga egilib, u yerda qarag’ay bilan qoplangan boshqa oʻrmonda g’oyib bo’ldi. Bu qora chiziq iz edi – asosiy iz. U janubga 500 mil uzoqlikda Chilkut dovoniga va sho’r suvga olib boradi. U shimolga 75 milya uzoqlikda Dousongacha, undan ham uzoqroqda shimoldan ming milya Nulatogacha va nihoyat Bering dengizidagi Avliyo Mayklgacha ming mil va yana besh yuz mil yo’l yurdi.
Ammo bularning barchasi — uzoq izlar, osmonda quyosh yo‘qligi, qattiq sovuq va g‘alatiligi — odamga hech qanday ta’sir qilmadi. Bu unga uzoq vaqtdan beri tanish bo’lgani boʻlgani yoʻq narsa. U yangi kelgan edi va bu uning birinchi qishi.
Uning muammosi shundaki, u tasavvur qila olmagan. U hayotiy narsalarda deyarli tayyor edi, lekin bu yuzaki edi, maʼnolari haqida esa tajriba yoʻq. Ellik daraja sovuq ham 80 darajani berardi.
Bunday faktlar unga qiyin va noqulay ekanligini maʼlum va hammasi shu. Lekin bu uning zaif tomonlarini haroratdan ta’sirlanadigan deb ham boʻlmaydi. U insonning umumiy zaifligi haqida o’ylamagan, u faqat tor issiqlik va sovuqlik chegaralarida yashashga qodir. U yerdan u jannat haqidagi fikrlarga va inson hayotining ma’nosiga olib kelmadi. Noldan 50 daraja sovuq og’riq keltiradigan va undan qo’lqoplar, quloqchinlar, issiq mokasinlar va qalin paypoqlardan foydalanish kerak bo’lgan sovuqni anglatadi. 50 daraja sovuq uning uchun jaa u qadar emas. Bundan muhimroq bo’lishi kerakligi uning hayoliga hech qachon kelmagan edi.